وقف در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

(ابرابزار)
 
جز (تکمیل پاورقی ها)
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا در قرآن جهت تشویق مردم به وقف اموال سوره‌ای نازل شده است؟
آیا در قرآن جهت تشویق مردم به وقف، سوره‌ای نازل شده است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در قرآن سوره یا آیه‌ای در مورد خصوص وقف و امثال آن نیامده است، بلکه به صورت کلی آیاتی درباره انفاق داریم که شامل وقف و صدقات جاریه نیز می‌شود که به نمونه‌های اشاره می‌شود:
آیه‌ای در [[قرآن]] پیرامون خصوص [[وقف]] وجود ندارد. برخی آیات سفارش به انفاق کرده‌اند که شامل وقف و صدقات جاریه نیز می‌شود:


۱. {{قرآن|لن تنالوا البرّ حتّی تنفقُوا مما تحبّون}}<ref>آل عمران/۹۲.</ref> هرگز به (حقیقت) نیکوکاری نمی‌رسید مگر این که از آنچه دوست می‌دارید (در راه خدا) انفاق کنید، و آنچه انفاق می‌کنید، خداوند از آن آگاه است. این آیه شامل انفاقی که به طریق وقف و صدقه جاریه می‌باشد نیز می‌شود.
# {{قرآن|لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ|ترجمه=هرگز به (حقیقت) نیکوکاری نمی‌رسید مگر این که از آنچه دوست می‌دارید (در راه خدا) انفاق کنید.|سوره=آل عمران|آیه=۹۲}}
# {{قرآن|ً وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً|ترجمه=آنچه را از کارهای نیک برای خود از پیش می‌فرستید نزد خدا به بهترین وجه و بزرگترین پاداش خواهید یافت.|سوره=مزمل|آیه=۲۰}}


۲. {{قرآن|و ما تقدّموا لانفسکم من خیرٍ تجدوهُ عندالله هو خیراً و اعظمَ اجراً}}<ref>مزمل/۲۰.</ref> آنچه را از کارهای نیک برای خود از پیش می‌فرستید نزد خدا به بهترین وجه و بزرگترین پاداش خواهد یافت، و از خدا آمرزش بطلبید. عمومیت آیه فوق نیز وقف را شامل می‌شود.
در روایات مسئله وقف به صورت روشن و مفصل بیان شده است.<ref>ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۴، ص۲۳۷، بَابُ‏ الْوَقْفِ‏ وَ الصَّدَقَةِ وَ النُّحْل. حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشيعة، قم،  موسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۱۹، ص۱۷۱، كِتَابُ الْوُقُوفِ وَ الصَّدَقَات.</ref> در یکی از این روایات، از [[امام صادق(ع)]] نقل شده که وقتی انسان از دنیا رفت، عملش قطع می‌شود مگر از سه چیز: ۱. علمی که از آن بهره برده می‌شود ۲. صدقه جاریه که برای او به جا مانده است؛ ۳. فرزند صالحی که برای او به جا مانده است و کارهای نیک انجام می‌دهد.<ref>كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۷، ص۵۷.</ref>
 
۳. {{قرآن|و اتی المال علی حبّه ذوی‌القربی و الیتامی و المساکین و ابن السبیل و السائلین و فی الرقاب}}<ref>بقره/۱۷۷.</ref> نیکی آن است… و مال (خود) را با همه علاقه‌ای که به آن دارد، به خویشاوندان و یتیمان و مسکینان و در راه‌ماندگان در راه و سائلان و بردگان انفاق می‌کند.
 
این آیه هم با عمومیتش شامل وقف می‌شود، و به همین دلیل علماء از جمله فاضل مقداد به آیات فوق برای وقف استدلال نموده است.<ref>مقداد، جمال الدین، کنز العرفان، تهران، مکتبه المرتضویه، ۱۳۸۵، ج۲، ص۱۱۳.</ref>
 
مصادیق متعددی برای وقف وجود دارد که گاهی مصداق خاص وقف بدون نام بردن وقف، در قرآن بیان شده است، مانند آیاتی که مربوط به مسجد می‌باشد، و روشن است که از بارزترین مصداق وقف مسجد است، درباره مسجد گاهی می‌فرماید: مسجدی که بر اساس تقوا بنا شده بهتر است،<ref>بقره. /۱۰۸.</ref> و در آیه دیگر می‌فرماید: مسجد را کسانی تعمیر (و می‌سازد) که ایمان به خدا و روز قیامت داشته باشد.<ref>توبه/۱۸.</ref>
 
و آیاتی که دستور به اخذ زینت برای مسجد نموده و منهدم کنندگان مسجد را سرزنش نموده است.<ref>حج/۲۲.</ref>
 
ولی در روایات مسئله وقف به صورت روشن بیان شده است. از جمله پیامبر اکرم(ص) فرمود: اذا مات الانسان انقطع عمله الا من ثلاث علم ینتفع به او صدقه تجری له او یدعوله؛ وقتی انسان از دنیا رفت عملش قطع می‌شود مگر از سه چیز: ۱. علمی که از آن بهره برده می‌شود؛ ۲. صدقه جاریه (و وقف مالی) که برای او به جا مانده است؛ ۳. و فرزند صالحی که برای او به جا مانده است.
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
 
== مطالعه بیشتر ==
۱. شرح لمعه ی، شهید ثانی، ج۳، ص۱۶۳ الی ۱۸۸.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۰: خط ۱۵:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = مسایل اجتماعی در قرآن
| شاخه فرعی۱ = مسائل اجتماعی در قرآن
|شاخه فرعی۲ = مسایل اقتصادی
| شاخه فرعی۲ = مسائل اقتصادی
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = -
  | تیترها =
  | تیترها = -
  | ویرایش =
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی نویسنده =  
| بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت = ج
  | کیفیت =
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۴۶

سؤال

آیا در قرآن جهت تشویق مردم به وقف، سوره‌ای نازل شده است؟

آیه‌ای در قرآن پیرامون خصوص وقف وجود ندارد. برخی آیات سفارش به انفاق کرده‌اند که شامل وقف و صدقات جاریه نیز می‌شود:

  1. ﴿لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ؛ هرگز به (حقیقت) نیکوکاری نمی‌رسید مگر این که از آنچه دوست می‌دارید (در راه خدا) انفاق کنید.(آل عمران:۹۲)
  2. ﴿ً وَ ما تُقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْراً وَ أَعْظَمَ أَجْراً؛ آنچه را از کارهای نیک برای خود از پیش می‌فرستید نزد خدا به بهترین وجه و بزرگترین پاداش خواهید یافت.(مزمل:۲۰)

در روایات مسئله وقف به صورت روشن و مفصل بیان شده است.[۱] در یکی از این روایات، از امام صادق(ع) نقل شده که وقتی انسان از دنیا رفت، عملش قطع می‌شود مگر از سه چیز: ۱. علمی که از آن بهره برده می‌شود ۲. صدقه جاریه که برای او به جا مانده است؛ ۳. فرزند صالحی که برای او به جا مانده است و کارهای نیک انجام می‌دهد.[۲]

منابع

  1. ابن بابويه، محمد بن على، من لا يحضره الفقيه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ ق، ج۴، ص۲۳۷، بَابُ‏ الْوَقْفِ‏ وَ الصَّدَقَةِ وَ النُّحْل. حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشيعة، قم، موسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۰۹ ق، ج۱۹، ص۱۷۱، كِتَابُ الْوُقُوفِ وَ الصَّدَقَات.
  2. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق، ج۷، ص۵۷.