شیوه برخورد با غیبت کننده: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۴: خط ۱۴:


=== قالب ===
=== قالب ===
برای انتقاد سازنده باید نکته‌هایی را رعایت کرد، تا در مخاطب تأثیرگذار باشد. برخی از آن نکته‌ها چنین است:
برای انتقاد سازنده باید نکته‌هایی را از نظر شیوه و قالب رعایت کرد، تا در مخاطب تأثیرگذار باشد. برخی از آن نکته‌ها چنین است:


'''آمرانه نباشد''': بیشتر انسان‌ها از نصيحت شنیدن و امر و نهي شدن، گريزان‌اند؛ بنابراین بهتر است فرد با زبان خوش و صميمانه مسئله را با او در ميان بگذارد.<ref>اكبري، ابوالقاسم، مشكلات نوجواني و جواني، تهران، مؤسسه نشر ساوالان، ۱۳۸۱، ص۲۲۱.</ref>
'''آمرانه نباشد''': بیشتر انسان‌ها از نصيحت شنیدن و امر و نهي شدن، گريزان‌اند؛ بنابراین بهتر است فرد با زبان خوش و صميمانه مسئله را با او در ميان بگذارد.<ref>اكبري، ابوالقاسم، مشكلات نوجواني و جواني، تهران، مؤسسه نشر ساوالان، ۱۳۸۱، ص۲۲۱.</ref>
خط ۲۰: خط ۲۰:
'''توهین ممنوع''': در تذكر دادن بايد از توهين كردن به شخصيت طرف مقابل، پرهيز شود؛ زيرا شخص جبهه دفاعی گرفته<ref>همان، ص۳۳۸.</ref> و به نکته‌های نقد، هر چند كه منطقي و صحيح باشد توجه نکند.   
'''توهین ممنوع''': در تذكر دادن بايد از توهين كردن به شخصيت طرف مقابل، پرهيز شود؛ زيرا شخص جبهه دفاعی گرفته<ref>همان، ص۳۳۸.</ref> و به نکته‌های نقد، هر چند كه منطقي و صحيح باشد توجه نکند.   


'''در جمع نباشد''': بر اساس روایتی از امام علي(ع)، نصيحت كردن دیگران در جمع، باعث خرد شدن شخصیت او می‌شود.  يعني كوبيدن و خردكردن شخصيت طرف مقابل»، پس در نقد بايد دقت داشته باشيم در مقابل ديگران كسي را نصحيت نكنيم و نصيحت با لحن آمرانه و زورگويانه نباشد.<ref>افروز، غلامعلي، روانشناسي رابطه ها، تهران: انتشارات نوادر، ص۱۰.</ref>
'''در جمع نباشد''': بر اساس روایتی از امام علي(ع)، نصيحت كردن دیگران در جمع، باعث خرد شدن شخصیت او می‌شود.<ref>افروز، غلامعلي، روانشناسي رابطه ها، تهران: انتشارات نوادر، ص۱۰.</ref>


۴. توجه به زمان و موقعيت: زماني باشد كه شخص مورد نظر سرحال و در حالت آرامش و آسودگي خيال باشد.<ref>محدثي، جواد، اخلاق معاشرت، قم: بوستان كتاب، ۱۳۸۲، ص۳۱۱.</ref>
'''توجه به زمان و موقعيت''': زماني باشد كه شخص مورد در حالت آرامش روحی و آسودگي خيال باشد.<ref>محدثي، جواد، اخلاق معاشرت، قم: بوستان كتاب، ۱۳۸۲، ص۳۱۱.</ref>


۵. تقويت صفات مثبت او: با شيوه هاي مختلف نظير متذكر شدن آن صفات، تشويق نمودن و ... سعي كنيد عزت نفس او را در اين امور بالا ببريد و در مرحله بعد، با ذكر معايبش از او بخواهيد در رفع آنها تلاش كند.
'''تقويت عزت نفس او''': با شيوه‌هايی مانند تشویق کردن و یادآوری ویژگی‌های مثبت او، عزت نفس او را بالا برده و در مرحله بعد، با ذكر اشکالی که در او است، از او خواسته شود در رفع آنها تلاش كند.


۶. توجه به اصل تدريجي: يعني همانگونه كه يك صفت خوب به تدريج ملكه انسان مي¬گردد، صفات بد نيز به تدريج در جان انسان رسوخ مي¬كند، ما بايد با سياست گام به گام به تغيير رفتار و يا انديشه فرد اقدام كنيم.<ref>شرفي، محمدرضا، جوان و نيروي چهارم، تهران، سروش، ۱۳۸۰، ص۵۱.</ref>
'''توجه به اصل تدريجي''': همانگونه كه يك صفت خوب به تدريج در انسان شکل می‌گیرد، ویژگی‌های بد نيز به تدريج در جان انسان رسوخ می‌کند؛ بنابراین، بايد با سياست گام به گام به تغيير رفتار فرد اقدام شود.<ref>شرفي، محمدرضا، جوان و نيروي چهارم، تهران، سروش، ۱۳۸۰، ص۵۱.</ref>
==راه‌های رهایی از غیبت در مجلس غیبت ==
==راه‌های رهایی از غیبت در مجلس غیبت ==



نسخهٔ ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۳۱

سؤال

با غیبت کننده چگونه باید برخورد کرد؟


نهی از منکر

غیبت کننده، مرکتب گناه و منکر شده و وظیفه انسان نهی او از این گناه است. در نهی از غیبت، باید از نظر محتوا و شیوه برخورد، مواردی را رعایت کرد:

محتوا

قالب

برای انتقاد سازنده باید نکته‌هایی را از نظر شیوه و قالب رعایت کرد، تا در مخاطب تأثیرگذار باشد. برخی از آن نکته‌ها چنین است:

آمرانه نباشد: بیشتر انسان‌ها از نصيحت شنیدن و امر و نهي شدن، گريزان‌اند؛ بنابراین بهتر است فرد با زبان خوش و صميمانه مسئله را با او در ميان بگذارد.[۱]

توهین ممنوع: در تذكر دادن بايد از توهين كردن به شخصيت طرف مقابل، پرهيز شود؛ زيرا شخص جبهه دفاعی گرفته[۲] و به نکته‌های نقد، هر چند كه منطقي و صحيح باشد توجه نکند.

در جمع نباشد: بر اساس روایتی از امام علي(ع)، نصيحت كردن دیگران در جمع، باعث خرد شدن شخصیت او می‌شود.[۳]

توجه به زمان و موقعيت: زماني باشد كه شخص مورد در حالت آرامش روحی و آسودگي خيال باشد.[۴]

تقويت عزت نفس او: با شيوه‌هايی مانند تشویق کردن و یادآوری ویژگی‌های مثبت او، عزت نفس او را بالا برده و در مرحله بعد، با ذكر اشکالی که در او است، از او خواسته شود در رفع آنها تلاش كند.

توجه به اصل تدريجي: همانگونه كه يك صفت خوب به تدريج در انسان شکل می‌گیرد، ویژگی‌های بد نيز به تدريج در جان انسان رسوخ می‌کند؛ بنابراین، بايد با سياست گام به گام به تغيير رفتار فرد اقدام شود.[۵]

راه‌های رهایی از غیبت در مجلس غیبت

برای رهایی از غیبت در مجلسی که در آن غیبت انجام می‌شود، راه‌هایی وجود دارد که برخی از آنها چنین است:

  • دفاع از غیبت شونده: انسان تلاش کند از غيبت شونده دفاع كند؛ چرا كه ردّ غيبت، بر شنونده واجب است؛ پس از آن به خوبي‌هاي غيبت شده را بازگو کرده و آنچه را كه در مورد او گفته شده انكار كند.
  • تغییر موضوع گفتگو: موضوع گفتگو میان افراد مجلس را تغییر دهد؛ برای نمونه، اگر موضوع ویژگی‌های اخلاقي شخصي است، با سؤال از سن و سال یا میزان تحصیلات او بحث را عوض کند؛ البته راه‌حل‌ها برای تغییر موضوع گفتگو، به فضا و شرایط مجلس بستگي دارد.
  • پرت کردن حواس: اگر امکان دفاع یا تغییر موضوع گفتگو نیست و مجبور است در آن مجلس بماند، حواس خود را پرت كند تا غيبت را نشنود؛ ولی به تدريج تلاش كند به اطرافيان جهت و بينش ديني و اخلاقي دهد.
  • خارج شدن از مجلس: راه حل دیگر، خارج شدن از مجلس غيبت است، به شرطي كه خروج از آن ممكن بوده و دشوار نباشد.

منابع

  1. اكبري، ابوالقاسم، مشكلات نوجواني و جواني، تهران، مؤسسه نشر ساوالان، ۱۳۸۱، ص۲۲۱.
  2. همان، ص۳۳۸.
  3. افروز، غلامعلي، روانشناسي رابطه ها، تهران: انتشارات نوادر، ص۱۰.
  4. محدثي، جواد، اخلاق معاشرت، قم: بوستان كتاب، ۱۳۸۲، ص۳۱۱.
  5. شرفي، محمدرضا، جوان و نيروي چهارم، تهران، سروش، ۱۳۸۰، ص۵۱.