موارد جواز غیبت: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
== دادخواهی == | == دادخواهی == | ||
غیبت کردن برای دادخواهی را جایز دانسته‌اند. مراد از دادخواهی این است که انسان برای گرفتن حق خود، از کسی که به او ظلم کرده، نزد کسی که می‌تواند حق او را بگیرد، غیبت کند. این جواز در صورتی است که امکان دادخواهی بدون نام بردن از ظلم کننده ممکن نباشد. قرآن | غیبت کردن برای دادخواهی را جایز دانسته‌اند. مراد از دادخواهی این است که انسان برای گرفتن حق خود، از کسی که به او ظلم کرده، نزد کسی که می‌تواند حق او را بگیرد، غیبت کند. این جواز در صورتی است که امکان دادخواهی بدون نام بردن از ظلم کننده ممکن نباشد. در آیه {{قرآن|لَا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِم | ||
| سوره = نساء | |||
= | | آیه = ۱۴۸ | ||
| ترجمه = خدا افشای بدی های دیگران را دوست ندارد، جز برای کسی که مورد ستم قرار گرفته است. | |||
}} به این مطلب اشاره شده است. | |||
== برحذر داشتن مؤمنین از خطر == | == برحذر داشتن مؤمنین از خطر == | ||
غیبت برای دور کردن مؤمنان از خطر، جایز شمرده شده است. برای نمونه، اگر شخصی ادعای فقیه و عالم بودن می‌کند، در جالی که شایستگی و علم کافی برای فقاهت ندارد، جایز است انسان مردم را به کاستی‌های او آگاه کند. | |||
== نصیحت مشورت کننده == | == نصیحت مشورت کننده == | ||
اگر کسی برای ازدواج با | اگر کسی برای ازدواج با فردی با انسان مشورت کند، و انسان در آن فرد یا خانواده‌اش عیبی سراغ دارد، باید بازگو کند؛ البته واجب است به گفتن همان عیب اکتفا کرده و در مورد عیب‌هایی که ربطی به ازدواج ندارد سکوت کند. | ||
== جرح شاهد یا راوی == | == جرح شاهد یا راوی == | ||
هنگامی که انسان ببیند شخص فاسقی در دادگاه بر امری شهادت می‌دهد یا روایتی نقل می‌کند، برای حفظ حقوق مسلمانان و احکام شرع باید هرچه درباره او می‌داند بیان کند. | |||
== فسق == | == فسق == | ||
فاسقی که تظاهر به فسق می‌کند ذکر فسقش جایز است. | فاسقی که تظاهر به فسق می‌کند ذکر فسقش جایز است. برای نمونه، نماز نمی‌خواند و نماز نخواندنش را آشکارا اعلام می‌کند؛ البته گفتن عیب‌های مخفی چنین شخصی نیز، غیبت بوده و جایز نیست. بر اساس روایتی از امام صادق(ع) فاسقی که فسقش را آشکار کند، احترام نداشته و غیبت او جایز است. | ||
امام صادق(ع) | |||
== اشتهار به لقب == | == اشتهار به لقب == | ||
نسخهٔ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۵۲
در چه مواردی غیبت جایز است؟
دادخواهی
غیبت کردن برای دادخواهی را جایز دانسته‌اند. مراد از دادخواهی این است که انسان برای گرفتن حق خود، از کسی که به او ظلم کرده، نزد کسی که می‌تواند حق او را بگیرد، غیبت کند. این جواز در صورتی است که امکان دادخواهی بدون نام بردن از ظلم کننده ممکن نباشد. در آیه ﴿لَا يُحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلَّا مَنْ ظُلِم؛ خدا افشای بدی های دیگران را دوست ندارد، جز برای کسی که مورد ستم قرار گرفته است.﴾(نساء:۱۴۸) به این مطلب اشاره شده است.
برحذر داشتن مؤمنین از خطر
غیبت برای دور کردن مؤمنان از خطر، جایز شمرده شده است. برای نمونه، اگر شخصی ادعای فقیه و عالم بودن می‌کند، در جالی که شایستگی و علم کافی برای فقاهت ندارد، جایز است انسان مردم را به کاستی‌های او آگاه کند.
نصیحت مشورت کننده
اگر کسی برای ازدواج با فردی با انسان مشورت کند، و انسان در آن فرد یا خانواده‌اش عیبی سراغ دارد، باید بازگو کند؛ البته واجب است به گفتن همان عیب اکتفا کرده و در مورد عیب‌هایی که ربطی به ازدواج ندارد سکوت کند.
جرح شاهد یا راوی
هنگامی که انسان ببیند شخص فاسقی در دادگاه بر امری شهادت می‌دهد یا روایتی نقل می‌کند، برای حفظ حقوق مسلمانان و احکام شرع باید هرچه درباره او می‌داند بیان کند.
فسق
فاسقی که تظاهر به فسق می‌کند ذکر فسقش جایز است. برای نمونه، نماز نمی‌خواند و نماز نخواندنش را آشکارا اعلام می‌کند؛ البته گفتن عیب‌های مخفی چنین شخصی نیز، غیبت بوده و جایز نیست. بر اساس روایتی از امام صادق(ع) فاسقی که فسقش را آشکار کند، احترام نداشته و غیبت او جایز است.
اشتهار به لقب
اگر کسی به اسم یا لقبی معروف باشد که بیانگر عیب اوست و برای شناساندن او راه دیگری نباشد، گفتن آن اسم یا لقب اشکال ندارد. مثل أعرج،[۱] أعمش،[۲] أشتر.[۳] در حدیثی از حضرت صادق(ع) نقل شده که ایشان فرمودند: «زینب عطّاره حولاء[۴] نزد زنان نبی اکرم آمد.[۵] ...».