نظر علامه مجلسی درباره مختار ثقفی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=Shamloo }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|امام حسین}}
'''علامه مجلسی درباره مختار ثقفی''' توقف کرده و نظر قطعی نداده است. علامهٔ مجلسی معتقد است که [[مختار ثقفی|مختار]] خطاهایی داشته و از نظر ایمان و یقین کامل نبوده است و همچنین در انتقام از قاتلان [[امام حسین(ع)]] اذن از ائمه(ع) نداشته است. از طرف دیگر انتقام او، خیر بسیار داشته، ائمه معصوم و شیعیان را شاد کرده و همین می‌تواند سبب شود تا مورد شفاعت قرار گیرد.  
علامه مجلسی درباره مختار همان نظر معروف شیعه را دارد که مختار از جمله بزرگان شیعه و از ارادتمندان اهل بیت است. مجلسی معتقد است اگر چه گناهانی داشته و لغزش‌هایی در دل داشته اما با انتقامی که از قاتلان امام گرفت و دل مؤمنین را شاد کرد، امید است عاقبت مورد شفاعت قرار گرفته و نجات یابد.


مجلسی می‌نویسد: من درباره شأن مختار، از متوقفین هستم. اگر چه مشهور بین علمای شیعه او را از مشکورین دانسته‌اند.
[[علامهٔ مجلسی|علامه مجلسی]] نظر خود دربارهٔ مختار را در بخش «احوال المختار و ما جری علی یدیه»<ref>المجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بِحارالانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۳۳۲-۳۹۰.</ref> به‌عنوان قسمتی از «تاریخ الحسین بن علی سیدالشهداء(ع)»، و در ذیل بیان مفصل تاریخ حیات، قیام و دولت مختار ابراز کرده است.<ref>المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۹.</ref> مجلسی عمل مختار در جریان درگیرهای [[امام حسن(ع)]] با معاویه بن ابی‌سفیان مبنی بر ارائهٔ مشورت به عمویش، سعد بن مسعود ثقفی، برای تسلیم‌کردن امام حسن(ع) به معاویه را مذمت می‌کند.<ref>المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۸.</ref>


سپس ایشان به روایتی از امام صادق(ع) اشاره می‌کند که در این روایت آمده است: وقتی پیامبر از کناره آتش جهنم عبور می‌کند به همراه امیر مؤمنان علی(ع) امام حسن و امام حسین(ع)، مختار با دیدن پیامبر، سه مرتبه فریاد برمی‌آورد: ای رسول خدا(ص) مرا نجات بده! و رسول خدا(ص) اعتنا نمی‌کند. مختار پس از آن سه مرتبه فریاد می‌آورد: یا امیر المؤمنین(ع) به فریادم برس جواب نمی‌شنود. پس از آن سه مرتبه فریاد برمی‌آورد: یا حسین به فریادم برس. رسول خدا(ص) خطاب به فرزندش حسین(ع) می‌فرماید: تو را صدا می‌زند و به تو پناه آورده است. امام حسین(ع) با سرعتی هم چون عقاب او را از آتش جهنم می‌رهاند. سماعه بن مهران که راوی است از امام می‌پرسد: فدایت شوم چرا مختار به جهنم می‌رود، امام می‌فرماید: در دلش چیزی بود که اخلاص کامل اعمال او را مخدوش می‌نمود. (امام در ادامه می‌فرماید: قسم به خدایی که محمد را به حق مبعوث کرد اگر جبرئیل و میکائیل در دل ذره ای حب غیر خدا داشته و اخلاص شان لغزش داشته باشد خداوند به دوزخشان خواهند انداخت.
مجلسی نظر نهایی خود دربارهٔ مختار را در تفسیر یکی از روایات دربارهٔ مختار آورده است. این روایت از [[امام صادق(ع)]] نقل شده: زمانی که در روز قیامت رسول خدا(ص) کنارهٔ آتش جهنم عبور می‌کند و به‌همراه او [[علی(ع)]]، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) هستند، گرفتاری در آتش سه بار فریاد بر می‌آورد که ای رسول خدا(ص)، به فریاد من برس! [[رسول خدا(ص)]] به او اعتنا نمی‌کند.سپس آن فرد سه مرتبه فریاد می‌آورد که یا امیرالمؤمنین(ع) به فریادم برس! حضرت(ع) جوابش نمی‌دهد. پس از آن سه مرتبه فریاد برمی‌آورد که یا حسین(ع) به فریادم برس؛ من قاتل دشمنان تو هستم. رسول خدا(ص) خطاب به فرزندش حسین(ع) می‌گوید که تو را صدا می‌زند و به تو پناه آورده است. امام حسین(ع) او را از آتش جهنم می‌رهاند. راوی از امام صادق(ع) می‌پرسد که آن گرفتار در عذاب چه کسی بود و امام(ع) می‌گوید که او مختار است. راوی از امام(ع) می‌پرسد که مختار چرا عذاب می‌شود در حالی که انتقام از دشمنان [[اهل‌بیت(ع)]] گرفت. امام: در دل مختار چیزی بود که اخلاص کامل اعمال او را مخدوش می‌کرد.<ref>المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۸.</ref> علامه مجلسی این روایت را جمعی میان روایات دانسته که در موضوع عاقبت و حقیقت کار مختار وارد شده است.<ref>المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۹.</ref>


مرحوم مجلسی در ادامه کلام زیبای امام صادق این آیه را در حق مختار آورده است: «و آخرون اعترفوا بذنوبهم خلطوا عملاً صالحا و آخر سیئا عسی الله ان یتوب علیهم»<ref>قرآن کریم، سوره توبه، آیه ۱۰۲</ref> سپی می‌نویسد: «و انا فی شانه من المتوقفین و ان کان الاشهر بین اصحابنا انه من المشکورین».<ref>بحار، ج۴۵، ص۳۳۹.</ref> من درباره شأن مختار، از متوقفین هستم. اگر چه مشهور بین علمای شیعه او را از مشکورین دانسته‌اند.
مجلسی در ادامه مختار را داخل در ذیل حکم آیهٔ {{قرآن|وَآخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلًا صَالِحًا وَآخَرَ سَيِّئًا عَسَى اللَّهُ أَنْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ|ترجمه=و ديگرانى هستند كه به گناهان خود اعتراف كرده و كار شايسته را با [كارى‌] ديگر كه بد است درآميخته‌اند. اميد است خدا توبه آنان را بپذيرد.|سوره=|آیه=}}<ref>سورهٔ توبه، آیهٔ۱۰۲.</ref> قرار می‌دهد و نظر نهایی خود را چنین ابراز می‌کند: «من دربارهٔ مختار، از توقف‌کنندگان هستم؛ اگر چه مشهور بین علمای شیعه این است که او از مشکوران است».<ref>المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۹.</ref>
 
مرحوم مجلسی روایات متعدد را از منابع مختلف که در زمینه مختار بوده، در مجلد ۴۵ بحار جمع‌آوری کرده است و به کتابی که ابن نما درباره مختار نوشته اشاره کرده و به تفصیل در این باره بحث کرده است.
{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۶: خط ۲۱:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =-
  | تیترها =
  | تیترها =-
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۶

سؤال

نظر علامه مجلسی (ره) در مورد مختار چیست؟

علامه مجلسی درباره مختار ثقفی توقف کرده و نظر قطعی نداده است. علامهٔ مجلسی معتقد است که مختار خطاهایی داشته و از نظر ایمان و یقین کامل نبوده است و همچنین در انتقام از قاتلان امام حسین(ع) اذن از ائمه(ع) نداشته است. از طرف دیگر انتقام او، خیر بسیار داشته، ائمه معصوم و شیعیان را شاد کرده و همین می‌تواند سبب شود تا مورد شفاعت قرار گیرد.

علامه مجلسی نظر خود دربارهٔ مختار را در بخش «احوال المختار و ما جری علی یدیه»[۱] به‌عنوان قسمتی از «تاریخ الحسین بن علی سیدالشهداء(ع)»، و در ذیل بیان مفصل تاریخ حیات، قیام و دولت مختار ابراز کرده است.[۲] مجلسی عمل مختار در جریان درگیرهای امام حسن(ع) با معاویه بن ابی‌سفیان مبنی بر ارائهٔ مشورت به عمویش، سعد بن مسعود ثقفی، برای تسلیم‌کردن امام حسن(ع) به معاویه را مذمت می‌کند.[۳]

مجلسی نظر نهایی خود دربارهٔ مختار را در تفسیر یکی از روایات دربارهٔ مختار آورده است. این روایت از امام صادق(ع) نقل شده: زمانی که در روز قیامت رسول خدا(ص) کنارهٔ آتش جهنم عبور می‌کند و به‌همراه او علی(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) هستند، گرفتاری در آتش سه بار فریاد بر می‌آورد که ای رسول خدا(ص)، به فریاد من برس! رسول خدا(ص) به او اعتنا نمی‌کند.سپس آن فرد سه مرتبه فریاد می‌آورد که یا امیرالمؤمنین(ع) به فریادم برس! حضرت(ع) جوابش نمی‌دهد. پس از آن سه مرتبه فریاد برمی‌آورد که یا حسین(ع) به فریادم برس؛ من قاتل دشمنان تو هستم. رسول خدا(ص) خطاب به فرزندش حسین(ع) می‌گوید که تو را صدا می‌زند و به تو پناه آورده است. امام حسین(ع) او را از آتش جهنم می‌رهاند. راوی از امام صادق(ع) می‌پرسد که آن گرفتار در عذاب چه کسی بود و امام(ع) می‌گوید که او مختار است. راوی از امام(ع) می‌پرسد که مختار چرا عذاب می‌شود در حالی که انتقام از دشمنان اهل‌بیت(ع) گرفت. امام: در دل مختار چیزی بود که اخلاص کامل اعمال او را مخدوش می‌کرد.[۴] علامه مجلسی این روایت را جمعی میان روایات دانسته که در موضوع عاقبت و حقیقت کار مختار وارد شده است.[۵]

مجلسی در ادامه مختار را داخل در ذیل حکم آیهٔ ﴿وَآخَرُونَ اعْتَرَفُوا بِذُنُوبِهِمْ خَلَطُوا عَمَلًا صَالِحًا وَآخَرَ سَيِّئًا عَسَى اللَّهُ أَنْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ؛ و ديگرانى هستند كه به گناهان خود اعتراف كرده و كار شايسته را با [كارى‌] ديگر كه بد است درآميخته‌اند. اميد است خدا توبه آنان را بپذيرد.[۶] قرار می‌دهد و نظر نهایی خود را چنین ابراز می‌کند: «من دربارهٔ مختار، از توقف‌کنندگان هستم؛ اگر چه مشهور بین علمای شیعه این است که او از مشکوران است».[۷]

منابع

  1. المجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بِحارالانوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق، ج۴۵، ص۳۳۲-۳۹۰.
  2. المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۹.
  3. المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۸.
  4. المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۸.
  5. المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۹.
  6. سورهٔ توبه، آیهٔ۱۰۲.
  7. المجلسی، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۳۹.