ثواب اختراع مخترعان غیر مسلمان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
آیا | آیا اعمال خیر و اختراعات افراد غیر مسلمان، مورد قبول خداوند قرار می‌گیرد؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
اختراع، اعمال و رفتار نیک غیر مسلمانان براساس [[حسن و قبح ذاتی]]، عمل درست و خوب است، اما ثمره داشتن آنها برای غیرمسلمانان، بستگی به خود آنها دارد. گاه نامسلمانی افراد از روی لجاجت است و شخص با آگاهی و علم، حقیقت را انکار می‌کند؛ در این صورت عمل نیک این افراد، پاداشی نخواهد داشت. اما اگر کفر و نامسلمانی از روی ندانستن باشد؛ در این صورت اعمالِ خوبِ شخص پذیرفته می‌شود. | |||
برخی معتقدند فرقی میان مسلمانان و غیرمسلمانان نیست. از نگاه این افراد، هر عمل صالح و خیری نظیر نیکی به خَلق و خدمات بهداشتی حتی از جانب غیرمسلمانان، مستحق پاداش از جانب خداوند است. اینان معتقدند خداوند میان موجودات تبعیض قائل نمی‌شود. پیامبر در مورد مشرکی مانند حاتم طائی که از روی انسان دوستی، کارهای خیر انجام داده بود، به فرزندش گفت: «خداوند عذاب را به دلیل سخاوت، از پدرت دور نمود». | |||
==نقش فاعل در خوب بودن فعل== | |||
خوب و بد بودن را دارای دو بُعد دانسته‌اند: | |||
*حسن و قبح فعلی که مربوط به خود عمل است و به معنای اثر سودمند یا زیان‌بار یک عمل یا رفتار در جامعه است. | |||
*حسن و قبح فاعلی که نسب‌دادن عمل به شخصِ فاعل و انگیزه‌های او است.<ref>مطهری، مرتضی، عدل الهی، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه، ۱۳۶۱ش، ص۲۹۱.</ref> حسن و قبح فاعلی به چگونگی انجام عمل از سوی فاعل مربوط می‌شود. | |||
محققان معتقدند برای این‌که یک عمل، مستحق پاداش باشد، سودمند بودن عمل به تنهایی کافی نیست. البته اهمیت سودمند بودن انکارناپذیر است، اما باید توجه داشت فاعل با چه نیت و هدفی اقدام به انجام عمل کرده است. اگر دارای نیت و هدف خیر باشد، عمل نیز خیر است یعنی حُسن فاعلی هم دارد.<ref>مطهری، عدل الهی، ۱۳۶۱ش، ص۲۶۱ تا ۲۹۳.</ref> | |||
==تفاوت میان مخترعان غیر مسلمان== | |||
همه کافران برابر نیستند، گاهی کفر از روی عمد و لجاجت است که در این صورت، شخصِ کافر با آگاهی و علم، حقیقت را انکار می‌کند و کفر می‌ورزد. عملِ خیرِ چنین کافری پاداش نخواهد داشت. | |||
در | اما گاهی کفر، از روی دشمنی نیست. در این صورت عملِ خیرِ شخص کافر پذیرفته می‌شود و این شخص نزد خداوند عذر خواهد داشت. علاوه بر این‌که اگر عملی با نیّت خیر و به منظور خدمت به بشریت از شخص کافر صادر شود، در این صورت هم خداوند عمل شخص را نادیده نمی‌گیرد. | ||
پیامبر در مورد مشرکی مانند حاتم طائی که از روی انسان دوستی، کارهای خیر انجام داده بود، به فرزندش گفت: «خداوند عذاب را به دلیل سخاوت، از پدرت دور نمود».<ref name=":0">مطهری، عدل الهی، ۱۳۶۱ش، ص۲۹۷–۳۰۵.</ref> | |||
==نظرات دیگر== | |||
دو دیدگاه دیگر نیز در این مسئله وجود دارد: | |||
*برخی معتقدند هیچ فرقی میان مسلمانان و غیرمسلمانان نیست و هر کس عمل صالح و خیری نظیر احسان به خلق و خدمات بهداشتی انجام دهد، مستحق پاداش از جانب خداوند است. این گروه برای ادعای خود دو نوع استدلال عقلی و نقلی آورده و معتقدند خداوند بین موجودات، تبعیض قائل نمی‌شود. از نگاه این افراد، عدالت خداوند اقتضا می‌کند که به هر فردی، مسلمان یا غیر مسلمان، که عمل نیکی انجام داد پاداش دهد. این افراد در بیان دلیل نقلی، آیاتی را به عنوان نمونه آورده‌اند که در آنها، اصل، عدم فرق و تبعیض میان انسان‌ها، در پاداش داشتن برای عمل خیر است. | |||
== منابع == | *گروه دیگری معتقدند اکثر مردم، اهل جهنم هستند و باید مجازات شوند. این گروه استدلال کرده‌اند که اگر خداوند کارهای نیک غیر مسلمانان را بپذیرد، دیگر تفاوتی میان مسلمان با غیرمسلمان نیست. همچنین اگر فرقی میان مسلمان و غیرمسلمان نباشد، اسلام و ایمان اثر نخواهد داشت و بی‌فایده می‌شود. این گروه همچنین به آیات و روایاتی استدلال می‌کنند که در آنها، عمل کافر غیرمقبول شمرده شده است. | ||
== جستارهای وابسته == | |||
* [[عمل خیر غیر مسلمانان از نظر شهید مطهری]] | |||
==منابع== | |||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| شاخه اصلی = کلام | | شاخه اصلی = کلام | ||
|شاخه فرعی۱ = عدل الهی | | شاخه فرعی۱ = عدل الهی | ||
|شاخه فرعی۲ = عدل | | شاخه فرعی۲ = عدل | ||
|شاخه فرعی۳ = | | شاخه فرعی۳ = | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینک‌دهی = | | لینک‌دهی = | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی نویسنده = | ||
| بازبینی =شد | |||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
<references /> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۲۶
سؤال
آیا اعمال خیر و اختراعات افراد غیر مسلمان، مورد قبول خداوند قرار می‌گیرد؟
اختراع، اعمال و رفتار نیک غیر مسلمانان براساس حسن و قبح ذاتی، عمل درست و خوب است، اما ثمره داشتن آنها برای غیرمسلمانان، بستگی به خود آنها دارد. گاه نامسلمانی افراد از روی لجاجت است و شخص با آگاهی و علم، حقیقت را انکار می‌کند؛ در این صورت عمل نیک این افراد، پاداشی نخواهد داشت. اما اگر کفر و نامسلمانی از روی ندانستن باشد؛ در این صورت اعمالِ خوبِ شخص پذیرفته می‌شود.
برخی معتقدند فرقی میان مسلمانان و غیرمسلمانان نیست. از نگاه این افراد، هر عمل صالح و خیری نظیر نیکی به خَلق و خدمات بهداشتی حتی از جانب غیرمسلمانان، مستحق پاداش از جانب خداوند است. اینان معتقدند خداوند میان موجودات تبعیض قائل نمی‌شود. پیامبر در مورد مشرکی مانند حاتم طائی که از روی انسان دوستی، کارهای خیر انجام داده بود، به فرزندش گفت: «خداوند عذاب را به دلیل سخاوت، از پدرت دور نمود».
نقش فاعل در خوب بودن فعل
خوب و بد بودن را دارای دو بُعد دانسته‌اند:
- حسن و قبح فعلی که مربوط به خود عمل است و به معنای اثر سودمند یا زیان‌بار یک عمل یا رفتار در جامعه است.
- حسن و قبح فاعلی که نسب‌دادن عمل به شخصِ فاعل و انگیزه‌های او است.[۱] حسن و قبح فاعلی به چگونگی انجام عمل از سوی فاعل مربوط می‌شود.
محققان معتقدند برای این‌که یک عمل، مستحق پاداش باشد، سودمند بودن عمل به تنهایی کافی نیست. البته اهمیت سودمند بودن انکارناپذیر است، اما باید توجه داشت فاعل با چه نیت و هدفی اقدام به انجام عمل کرده است. اگر دارای نیت و هدف خیر باشد، عمل نیز خیر است یعنی حُسن فاعلی هم دارد.[۲]
تفاوت میان مخترعان غیر مسلمان
همه کافران برابر نیستند، گاهی کفر از روی عمد و لجاجت است که در این صورت، شخصِ کافر با آگاهی و علم، حقیقت را انکار می‌کند و کفر می‌ورزد. عملِ خیرِ چنین کافری پاداش نخواهد داشت.
اما گاهی کفر، از روی دشمنی نیست. در این صورت عملِ خیرِ شخص کافر پذیرفته می‌شود و این شخص نزد خداوند عذر خواهد داشت. علاوه بر این‌که اگر عملی با نیّت خیر و به منظور خدمت به بشریت از شخص کافر صادر شود، در این صورت هم خداوند عمل شخص را نادیده نمی‌گیرد.
پیامبر در مورد مشرکی مانند حاتم طائی که از روی انسان دوستی، کارهای خیر انجام داده بود، به فرزندش گفت: «خداوند عذاب را به دلیل سخاوت، از پدرت دور نمود».[۳]
نظرات دیگر
دو دیدگاه دیگر نیز در این مسئله وجود دارد:
- برخی معتقدند هیچ فرقی میان مسلمانان و غیرمسلمانان نیست و هر کس عمل صالح و خیری نظیر احسان به خلق و خدمات بهداشتی انجام دهد، مستحق پاداش از جانب خداوند است. این گروه برای ادعای خود دو نوع استدلال عقلی و نقلی آورده و معتقدند خداوند بین موجودات، تبعیض قائل نمی‌شود. از نگاه این افراد، عدالت خداوند اقتضا می‌کند که به هر فردی، مسلمان یا غیر مسلمان، که عمل نیکی انجام داد پاداش دهد. این افراد در بیان دلیل نقلی، آیاتی را به عنوان نمونه آورده‌اند که در آنها، اصل، عدم فرق و تبعیض میان انسان‌ها، در پاداش داشتن برای عمل خیر است.
- گروه دیگری معتقدند اکثر مردم، اهل جهنم هستند و باید مجازات شوند. این گروه استدلال کرده‌اند که اگر خداوند کارهای نیک غیر مسلمانان را بپذیرد، دیگر تفاوتی میان مسلمان با غیرمسلمان نیست. همچنین اگر فرقی میان مسلمان و غیرمسلمان نباشد، اسلام و ایمان اثر نخواهد داشت و بی‌فایده می‌شود. این گروه همچنین به آیات و روایاتی استدلال می‌کنند که در آنها، عمل کافر غیرمقبول شمرده شده است.
جستارهای وابسته
منابع