شهیدان محراب پس از انقلاب اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۲۵

سؤال

شهیدان محراب به ترتیب چند نفر هستند و نامشان چیست؟

شهدای محراب شش نفر می‌باشند که عبارتند: سید اسدالله مدنی تبریزی. سید محمدعلی قاضی طباطبائی. سیدعبدالحسین دستغیب. محمد صدوقی. اشرفی اصفهانی.

آیت‌الله مدنی تبریزی

آیت الله مدَنی تبریزی در سال ۱۲۹۲ شمسی در شهر آذرشهر به دنیا آمد.^[۱]

وی اولین کسی بود که در جریان انقلاب، سال ۴۲ شمسی در نجف از امام خمینی تبعیت کرد و در انتشار تلگرام آیت الله حکیم به همین مناسبت نقش بسزایی داشت. او به امر امام خمینی جهت تدریس علوم دینی به خرم‌آباد رفت و حوزه علمیه کمالیه در آنجا به تلاش وی تأسیس شد. وی در این مدت به مبارزات سیاسی خود ادامه داد و در این راه بارها، دستگیر و تبعید شد. بعد از پیروزی انقلاب، آیت الله مدنی از سوی مردم همدان به نمایندگی مجلس خبرگان انتخاب شد و بعد از شهادت آیت‌الله قاضی طباطبائی، از سوی امام خمینی به سمت امام جمعه و نماینده امام در تبریز منصوب شد.^[۲]

شهید مدنی بعداز ظهر روز جمعه، بیستم شهریور سال ۱۳۶۰ش پس از آنکه خطبه‌های نماز جمعه به پایان رسید در سن ۶۷ سالگی توسط منافقین به شهادت رسید.^[۳]

آیت‌الله قاضی طباطبایی

آیت الله محمد علی قاضی طباطبائی فرزند حاج سید باقر در سال ۱۲۹۳ش در شهر تبریز متولد شد.^[۴] وی تحصیلات مقدماتی را در تبریز خواند و در سال ۱۳۵۹ ق راهی حوزه علمیه قم شد و از دروس آیات عظام؛ سید حجت کوه کمره‌ای، بروجردی و امام خمینی کسب علم نمود. در سال ۱۳۶۹ق از قم عازم حوزه علمیه نجف شد و در نزد فقهای نامی چون آیت الله کاشف الغطاء مشغول کسب علم و دانش شد. با آغاز نهضت اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی، آیت الله قاضی رهبری و هدایت نهضت را در آذربایجان بر عهده گرفت، وی در این مدّت چندین نوبت دستگیر، زندانی و تبعید شد.

محمدعلی قاضی طباطبائی در شامگاه عید قربان و پس از اقامه آخرین نماز مغرب و عشاء در مسجد شعبان، در تاریخ ۱۰/۸/۵۸ به شهادت رسید.^[۵]

آیت‌الله عبدالحسین دستغیب

شهید محراب، آیت‌الله عبدالحسین دستغیب در سال ۱۲۸۸ش در شیراز در خانواده آیه الله سید محمدتقی عالم بزرگ فارس متولد شد. در ۱۲ سالگی پدرش را از دست داد و از آن تاریخ به بعد سرپرستی خانواده را به عهده گرفت. وی پس از اتمام دروس سطح به منظور ادامه تحصیلات راهی نجف اشرف شد و پس از هفت سال موفق به کسب درجه اجتهاد از مراجعی چون؛ آیت الله آقا ضیاء عراقی، و آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی گردید. سپس به شیراز مراجعت کرده و در مدت اقامتش به سرپرستی حوزه علمیه و تربیت طلاب و ارشاد مردم اشتغال داشت و در کنار تعلیم و تربیت از مبارزه سیاسی با رژیم دست نشانده پهلوی غافل نبود و در این راه از سال ۴۲ تا ۵۷ چندین نوبت دستگیر، زندانی و تبعید شد. این مجتهد مجاهد در حرکت دادن به مبارزات مردم مسلمان فارس علیه رژیم شاه نقش بسیار مهم و مؤثری داشت، افشاگریهای بی پروا و بموقع او، حرکتهای اسلامی مردم فارس را عمق بیشتری می‌بخشید.

وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی از طرف امام خمینی به سمت نماینده ایشان و امام جمعه شیراز منصوب شد تا اینکه در روز بیستم آذر ماه سال ۱۳۶۰ هنگام رفتن به نماز جمعه به شهادت رسید.^[۶]

آیت‌الله محمد صدوقی

آیت‌الله محمد صدوقی (شهادت ۱۳۶۱)

شهید محراب، آیت‌الله محمد صدوقی، در سال ۱۳۲۷ هـ. ق دیده به جهان گشود. وی در سال ۱۳۴۹ق به حوزه علمیه قم عزیمت نمود و به تحصیل و تدریس علوم پرداختند، از همان ابتداء آشنائی وی با امام خمینی آغاز شد. وی در دورانی که فدائیان اسلام مبارزات مسلحانه خود را بر علیه رژیم دیکتاتور شاه آغاز نمودند، حمایت‌های بسیار نمود. شهید صدوقی، کسی بود که وقتی رضاخان قلدر در شهریور ۱۳۲۰ با ماشین مخصوص خود از ایران فرار می‌کند و در سر راه خود در یکی از دهات اطراف قم، به باغی که آیه الله صدوقی در آن اقامت داشته‌اند برای استراحت وارد می‌شود که این شهید، آن خائن را با خفت و خواری از باغ بیرون می‌کند. شهید صدوقی در حدود۱۳۷۰هـ. ق، بنا به خواهش مراجع عظام قم، برای رهبری مردم خطه کویر و جنوب به استان یزد می‌رود و با شروع نهضت عظیم در سالهای ۴۱ و ۴۲ بعد از آن، مبارزات سیاسی خود را ادامه می‌دهند. شهید صدوقی را بجرأت می‌توان سرسخت‌ترین و پر قدرت‌ترین مخالفان خطوط انحراف، ارتجاعی و ملی گرائی و لیبرالیسم و امثال اینها دانست.

شهید صدوقی در دهم ماه مبارک رمضان مطابق با یازدهم تیرماه ۱۳۶۱ پس از ادای نماز جمعه بدست منافقین به شهادت رسید.^[۷]

آیت‌الله اشرفی اصفهانی

آیت‌الله اشرفی اصفهانی از شهدای محراب

شهید محراب، آیت الله عطاء الله اشرفی اصفهانی در سال ۱۲۷۹ش در خمینی شهر، اصفهان متولد شد. وی مقدمات را در اصفهان و بعد رهسپار قم گردید و از محضر آیات عظام؛ خوانساری، حجت و صدر کسب علم نمود. وی در سال ۱۳۳۴ش برای نشر معارف اسلامی به باختران هجرت نمود. و مبارزات سیاسی خود را بر علیه رژیم شاه شروع کردند و بارها در این راه دستگیر و زندانی شد. وی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی امام خمینی در سال ۱۳۵۸ش به امامت جمعه شهر باختران (کرمانشاه) منصوب شدند.

وی در سال ۱۳۶۰ روز ۲۲ ماه مبارک رمضان در حال رفتن به مسجد جهت اقامه نماز ظهر توسط منافقین به شهادت رسیدند.^[۸]

مطالعه بیشتر

شهدای روحانیت شیعه در یکصد ساله اخیر، علی ربانی خلخالی، ج۱ و ۲.

منابع

↑ گلزار، صادق، شهید اخلاق و فضیلت، چاپ اول، قم، مؤسسه بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش، ص۲۰.
↑ ربانی خلخالی، علی، شهدای روحانیت شیعه، چاپ اول، بی جا، ۱۴۰۲ هـ. ق، ج۱، ص۵۷۲.
↑ صادق گلزار، پیشین، ص۲۷.
↑ نیکبخت، رحیم، اسمعیل زاده، صمد، زندگانی و مبارزات آیت الله قاضی، چاپ اول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ ۱۳۸۰، ص۹۳.
↑ ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۱، ص۳۶۳.
↑ ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۱، ص۵۷۹–۵۸۱؛ و بهاء الدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن، چاپ اول، تهران، انتشارات دوستان؛ ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۱۰۵۳ و ۱۰۵۶.
↑ ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۲، ص۵۸۳–۵۸۵.
↑ ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۲، ص۶۲۲–۶۲۶.

[1] گلزار، صادق، شهید اخلاق و فضیلت، چاپ اول، قم، مؤسسه بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش، ص۲۰.

[2] ربانی خلخالی، علی، شهدای روحانیت شیعه، چاپ اول، بی جا، ۱۴۰۲ هـ. ق، ج۱، ص۵۷۲.

[3] صادق گلزار، پیشین، ص۲۷.

[4] نیکبخت، رحیم، اسمعیل زاده، صمد، زندگانی و مبارزات آیت الله قاضی، چاپ اول، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ ۱۳۸۰، ص۹۳.

[5] ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۱، ص۳۶۳.

[6] ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۱، ص۵۷۹–۵۸۱؛ و بهاء الدین خرمشاهی، دانشنامه قرآن، چاپ اول، تهران، انتشارات دوستان؛ ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۱۰۵۳ و ۱۰۵۶.

[7] ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۲، ص۵۸۳–۵۸۵.

[8] ربانی خلخالی، علی، پیشین، ج۲، ص۶۲۲–۶۲۶.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۲۵: / خط ۲۵: @@
 == آیت‌الله محمد صدوقی ==
+[[پرونده:صدوقی.jpg|بندانگشتی|آیت‌الله محمد صدوقی (شهادت ۱۳۶۱)]]
 شهید محراب، آیت‌الله محمد صدوقی، در سال ۱۳۲۷ هـ. ق دیده به جهان گشود. وی در سال ۱۳۴۹ق به حوزه علمیه قم عزیمت نمود و به تحصیل و تدریس علوم پرداختند، از همان ابتداء آشنائی وی با امام خمینی آغاز شد. وی در دورانی که فدائیان اسلام مبارزات مسلحانه خود را بر علیه رژیم دیکتاتور شاه آغاز نمودند، حمایت‌های بسیار نمود. شهید صدوقی، کسی بود که وقتی رضاخان قلدر در شهریور ۱۳۲۰ با ماشین مخصوص خود از ایران فرار می‌کند و در سر راه خود در یکی از دهات اطراف قم، به باغی که آیه الله صدوقی در آن اقامت داشته‌اند برای استراحت وارد می‌شود که این شهید، آن خائن را با خفت و خواری از باغ بیرون می‌کند. شهید صدوقی در حدود۱۳۷۰هـ. ق، بنا به خواهش مراجع عظام قم، برای رهبری مردم خطه کویر و جنوب به استان یزد می‌رود و با شروع نهضت عظیم در سالهای ۴۱ و ۴۲ بعد از آن، مبارزات سیاسی خود را ادامه می‌دهند. شهید صدوقی را بجرأت می‌توان سرسخت‌ترین و پر قدرت‌ترین مخالفان خطوط انحراف، ارتجاعی و ملی گرائی و لیبرالیسم و امثال اینها دانست.