حدیث فاطمه(ع) باقی‌مانده نبوت: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۹ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۰

سؤال

آیا این تعبیر در روایت معتبری آمده است: «فاطمه بقیة النبوة»؟ معنا و مفهوم عبارت چیست؟

شیخ طوسی در کتاب الامالی روایتی از امام صادق(ع) آورده است که حضرت زهرا(ع) بعد از احتجاج با ابی‌بکر و اصحاب و استدلال به حقانیت امیرمومنان(ع) و دفاع از امامت و ولایت و اثبات حقانیت خود بر مالک بودن بر فدک و غیره از مسجدالنبی(ص) به خانه‌اش برگشت، با امیرمومنان(ع) سخن گفتند و حضرت نیز پاسخ‌هایی دادند و امیرمومنان در یکی از سخنانش حضرت زهرا(ع) را اینگونه خطاب کردند:

«

يَا بِنْتَ الصَّفْوَةِ وَ بَقِيَّةَ النُّبُوَّةِ^[۱]

ای دختر برگزیده و ای باقی مانده نبوت

»

در برخی از نقل‌ها آمده است که ام سلمه همسر رسول خدا(ص) نیز حضرت زهرا(ع) را اینگونه خطاب کرد: «يَا بِنْتَ الصَّفْوَةِ وَ بَقِيَّةَ النُّبُوَّةِ؛^[۲] ای دختر برگزیده و ای باقی مانده نبوت»

سند حدیث به خاطر توثیق نشدن^[۳] و مجهول بودن^[۴] برخی از راویان، قابل استناد نیست و ضعیف می‌باشد. اما حضرت زهرا(ع) به حق هم دختر برگزیدگان می‌باشد زیرا رسول خدا(ص) برگزیده‌ترین مخلوقات عالم هستی است و هم باقی مانده نبوت است به این معنا که آن حضرت تنها دختر باقی مانده و زنده رسول خدا(ص) در آن زمان بود و طبق آیه تطهیر،^[۵] معصومه می‌باشد و عصمت یکی از نشانه‌های نبوت است.^[۶]

منابع

↑ طوسى، محمد، الأمالي، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۸۳، مجلس۳۸، حدیث۸.
↑ ديلمى، حسن، غرر الأخبار، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق، فصل ۲۷، ص۳۱۹.
↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج۱، ص۷۴.
↑ نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مؤلف، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ج۷، ص۲۴۷. مرتضی، بسام، زبدة المقال من معجم الرجال، بیروت، دار المحجة البیضاء، چاپ اول، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۵۶.
↑ سوره احزاب، آیه۳۳.
↑ جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم، نشر مرکز اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش، ج۳، ص۲۳۱.

[1] طوسى، محمد، الأمالي، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۶۸۳، مجلس۳۸، حدیث۸.

[2] ديلمى، حسن، غرر الأخبار، قم، دلیل ما، چاپ اول، ۱۴۲۷ ق، فصل ۲۷، ص۳۱۹.

[3] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، بی‌جا، بی‌نا، چاپ اول، بی‌تا، ج۱، ص۷۴.

[4] نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مؤلف، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ج۷، ص۲۴۷. مرتضی، بسام، زبدة المقال من معجم الرجال، بیروت، دار المحجة البیضاء، چاپ اول، ۱۴۲۶ق، ج۱، ص۳۵۶.

[5] سوره احزاب، آیه۳۳.

[6] جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت، تفسیر موضوعی قرآن کریم، قم، نشر مرکز اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۱ ش، ج۳، ص۲۳۱.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]