باردار شدن حضرت مریم(س)

سؤال

حضرت مریم چگونه به حضرت عیسی باردار شد؟ آیا از طریق ازدواج با فرشته یا از طریق دمیدن فرشته، حضرت عیسی به وجود آمد؟

درگاه‌ها

حضرت مریم براساس ظاهر آیات قرآن، بدون روش‌های معمولِ بارداری، باردار شده است. قرآن باردار شدن حضرت مریم را با تعبیر «فَنَفَخْنا؛ دمیدیم» یاد کرده و خلقت حضرت عیسی(ع) را به مانند حضرت آدم با معجزه دانسته است. علاوه بر این در روایات نیز تصریح شده که باردار شدن حضرت مریم با دمیدن جبرئیل بوده و هیچ ارتباط جنسی برقرار نشده است.

نوید باردار شدن حضرت مریم توسط جبرئیل به او داده شد و مریم(س) پس از تعجب، با این پاسخ روبه‌رو گشت که این امر برای خداوند آسان است.

ظاهر شدن جبرئیل بر حضرت مریم

حضرت مریم در بیت‌المقدس، مکانی را برای عبادت قرار داد. خداوند فرستاده‌ای را نزد مریم فرستاد که قرآن با تعبیر «روح» از آن یاد کرده است. بیشتر مفسران مقصود از این روح را جبرئیل دانسته‌اند. جبرئیل همانند یک انسان بر مریم ظاهر شد.

مریم با دیدن او ترسید و گفت من از شر تو به خدا پناه می‌برم. جبرئیل خود را فرستاده خداوند معرفی کرد و به او نوید داد که خداوند می‌خواهد پسری پاک به تو ببخشد. فرزندی که نامش مسیح عیسی بن مریم است، و در هر دو جهان آبرومند و از مقربان است. مریم گفت چگونه فرزندی داشته باشم در حالی که هیچ مردی با من برخورد نداشته است. فرشته به او اطمینان داد و گفت این امر برای خدا آسان است.

دمیدن فرشته

مریم باردار شد و قرآن در مورد نحوه بارداری او توضیح صریحی نمی‌دهد و تنها با تعبیر «فَنَفَخْنا؛ دمیدیم» از آن یاد کرده است. از آیات قرآن استفاده می‌شود، خلقت حضرت عیسی(ع) با سایر انسان‌ها متفاوت و به صورت معجزه بوده است؛ قرآن عیسی(ع) را به مانند حضرت آدم دانسته﴿مَثَل (خلقت) عيسى در پيشگاه خدا، همچون مَثَل(خلقت) آدم است.﴾(آل‌عمران:۵۹) و هر دو بدون پدر متولد شده‌اند. در این معجزه، مریم(س) نقش خود را به عنوان مادر، بدون تماس با جنس مرد، انجام داد. خداوند در مورد مریم می‌گوید: ﴿مَرْیَمَ ابْنَتَ عِمْرانَ الَّتِی أَحْصَنَتْ فَرْجَها فَنَفَخْنا فِیهِ مِنْ رُوحِنا؛ و همچنین به مریم دختر عمران که دامان خود را پاک نگه داشت، و ما از روح خود در آن دمیدیم.﴾(تحریم:۱۲)

روایات به این نکته تصریح کرده‌اند که بارداری تنها با دمیدن فرشته بوده و نزدیکی جنسی صورت نگرفته است. برای نمونه در روایتی از امام باقر(ع) گفته شده جبرئیل گریبان حضرت مریم را گرفت و در آن دمید.

آیت‌الله مکارم شیرازی در تفسیر نمونه به این نکته توجه داده که در آیات قرآن درباره آفرینش عیسی(ع) تعبیر «يَخْلُقُ؛ می‌آفریند» استفاده شده، در حالی که درباره آفرینش یحیی(ع) در چند آیه قبل، تعبیر «يَفْعَل؛ انجام می‌دهد» به کار رفته است. این مفسر احتمال می‌دهد این تفاوت، اشاره به تفاوت خلقت این دو پیامبر داشته باشد، که یکی به‌صورت عادی و دیگری غیرعادی به وجود آمده‌اند.