آیه مودت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
آیه مودت درباره چه کسانی است؟
آیه مودت درباره چه کسانی است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}مفسران شیعه آیه ۲۳ سوره شوری را در فضیلت اهل بیت(ع) تفسیر کرده‌اند. در مورد کلمه قربی اختلاف فراوانی وجود دارد. برخی آن را ذوقربی معنا کرده‌اند به معنای خویشاوندان و برخی معنای ظاهری آن را اختیار کرده‌اند که معنای خویشاوندی است. اکثر مفسران شیعه استثناء در آیه را متصل می‌دانند و الف و لام در القربی را عوض از مضاف‌الیه گرفته‌اند که می شود «قربای»، و اینطور معنا کرده‌اند: «از شما مزدی نمی‌خواهم مگر دوستی درباره خویشاوندانم.» و در مقابل این نگاه، این معنا از آیه آمده است: «از شما چیزی نمی‌خواهم جز دوستی در خویشاوندی»
{{پاسخ}}مفسران شیعه آیه ۲۳ [[سوره شوری]] را آیه مودت می‌نامند و آن را در فضیلت اهل بیت(ع) تفسیر کرده‌اند. طبق این تفسیر پیامبر(ص) از مردم هیچ مزدی نمی‌خواهد جز اینکه با اهل‌بیتش مودت داشته باشند. در مورد کلمه القربی اختلاف فراوانی وجود دارد که چه معنایی می‌دهد. شیعیان آن را ذوی‌القربی معنا کرده‌اند و الف و لام در القربی را عوض از مضاف‌الیه گرفته‌اند که می‌شود «قربای»، و اینطور معنا کرده‌اند: «از شما مزدی نمی‌خواهم مگر دوستی درباره خویشاوندانم.» در مقابل ایشان، مفسران [[اهل سنت]] چیزی محذوف نگرفته‌اند. القربی اسم مصدر است و به معنای خویشاوندی. و معنا اینگونه می‌شود: «از شما چیزی نمی‌خواهم جز دوستی در خویشاوندی»
 
برخی هم فی القربی را مقربان الهی تفسیر کرده‌اند.


== متن آیه ==
== متن آیه ==
خط ۱۷: خط ۱۹:


== تفسیر فی القربی ==
== تفسیر فی القربی ==
در تفسیر فی القربی سه قول وجود دارد. یک: فی القربی خویشاوندان پیامبر هستند و مصداق آن اهل بیت هستند. دو: فی القربی یعنی دوستی به سبب خویشاوندی. سه: دوستی با مقربان الهی
در تفسیر فی القربی سه قول وجود دارد. یک: فی القربی خویشاوندان پیامبر هستند و مصداق آن اهل بیت(ع) هستند. دو: فی القربی یعنی دوستی به سبب خویشاوندی. سه: دوستی با مقربان الهی


'''دوستی با خویشاوندانم'''
'''دوستی با خویشاوندانم'''


بسیاری از مفسران فی القربی را به معنای خویشاوندان گرفته‌اند و آن را اهل بیت(ع) پیامبر دانسته‌اند. در اینجا فی القربی را ذوی القربی می دانند و ال در القربی را هم عوض از مضاف الیه می دانند که می شود قربای. و معنای آیه اینطور می شود: از شما مزدی نمی خواهم جز دوستی با خویشاوندانم. مفسران شیعه مصداق این آیه را اهل بیت پیامبر دانسته اند.
بسیاری از مفسران فی القربی را به معنای خویشاوندان گرفته‌اند و مصداق آن را اهل بیت(ع) پیامبر دانسته‌اند. در این تفسیر «فی القربی»، «ذوی القربی» است و الف و لام در القربی هم عوض از مضاف الیه می‌شود یعنی: «قربای». و معنای آیه اینطور می‌شود: «از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستی با خویشاوندانم». مفسران شیعه مصداق این آیه را اهل بیت(ع) پیامبر دانسته‌اند.


طبرسی میگوید: «از على بن الحسين (ع) و سعيد بن جبير و عمرو بن شعيب و حضرت باقر و حضرت صادق (ع) و جماعتى نقل شده كه معنى آيه اينست من از شما در برابر رسالتم جز دوست داشتن نزديكانم و اهل بيتم مزدى نميخواهم‏»<ref>ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج۲۲، ص۱۲۸</ref>
طبرسی می‌گوید: «از على بن الحسين (ع) و سعيد بن جبير و عمرو بن شعيب و حضرت باقر(ع) و حضرت صادق (ع) و جماعتى نقل شده كه معنى آيه اينست من از شما در برابر رسالتم جز دوست داشتن نزديكانم و اهل بيتم مزدى نمي‌خواهم‏»<ref>ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج۲۲، ص۱۲۸</ref>


'''دوستی خویشاوندی'''
'''دوستی خویشاوندی'''


برخی مفسران اینطور معنا کرده اند: «نه خواهم از شما بران مزدى مگر دوستى اندر خويشاوندى‏»<ref>ترجمه طبری</ref> علامه طباطبایی میگوید: «بعضى از مفسرين‏ و به طورى كه می‌‏گويند بيشتر مفسرين- گفته‏‌اند: خطاب در اين آيه به قريش است، و اجرى كه در آن درخواست شده مودت قريش نسبت به رسول خدا(ص) و نزديكان ايشان از قريش است‏»<ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۸،ص۱۶۱</ref>
برخی مفسران اذعان دارند آیه در مقام بیان مطلب دیگری است. آنان می‌گوید پیامبر به قریش گفت اگر ایمان هم نمی‌آورید دست‌کم به سبب دوستی و تعلق خویشاوندی، مرا آزار ندهید و شرط خویشاوندی و نزدیکی که همانا مروت و دوستی است را بجا آورید: «نه خواهم از شما بران مزدى مگر دوستى اندر خويشاوندى‏»<ref>ترجمه طبری</ref> علامه طباطبایی می‌گوید: «بعضى از مفسرين‏ و به طورى كه می‌‏گويند بيشتر مفسرين- گفته‏‌اند: خطاب در اين آيه به قريش است، و اجرى كه در آن درخواست شده مودت قريش نسبت به رسول خدا(ص) و نزديكان ايشان از قريش است‏»<ref>ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۸،ص۱۶۱</ref>


«مزد نمی‌خواهم، لكن شما را می فرمايم كه اگر مرا به‌رسالت استوار نمی‌داريد و دعوت مرا اجابت نمي‌كنيد، بارى بحكم قرابت كه ميان من و شماست مرا مرنجانيد و مرا دوست داريد و رحم پيونديد.»<ref>تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، میبدی، ج۹، ص۱۲۳</ref>
[[میبدی]] مفسر قرن ششم می‌گوید:«مزد نمی‌خواهم، لكن شما را می فرمايم كه اگر مرا به‌رسالت استوار نمی‌داريد و دعوت مرا اجابت نمي‌كنيد، بارى بحكم قرابت كه ميان من و شماست مرا مرنجانيد و مرا دوست داريد و رحم پيونديد.»<ref>تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، میبدی، ج۹، ص۱۲۳</ref>


طبرسی سه قول در باب تفسیر این آیه می آورد: «ابن عباس و قتاده و مجاهد و جماعتى گفته‏‌اند يعنى: مرا بخاطر قرابتى كه با شما دارم دوست بداريد و بخاطر خويشاوندى مرا حفظ كنيد، گفته چون تمامى قريش با رسول خدا(ص) نسبت خويشاوندى داشتند و لذا طرف خطاب آيه تنها مردم قريش خواهند بود، و معنى چنين خواهد شد اگر مرا بخاطر نبوّت و پيامبرى دوست نمي‌داريد بخاطر خويشاوندى و قرابتى كه بين من و شما است دوست داشته باشيد.»<ref>ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج۲۲، ص۱۲۸</ref>
طبرسی در باب این قول می‌آورد: «ابن عباس و قتاده و مجاهد و جماعتى گفته‏‌اند يعنى: مرا بخاطر قرابتى كه با شما دارم دوست بداريد و بخاطر خويشاوندى مرا حفظ كنيد، گفته چون تمامى قريش با رسول خدا(ص) نسبت خويشاوندى داشتند و لذا طرف خطاب آيه تنها مردم قريش خواهند بود، و معنى چنين خواهد شد اگر مرا بخاطر نبوّت و پيامبرى دوست نمي‌داريد بخاطر خويشاوندى و قرابتى كه بين من و شما است دوست داشته باشيد.»<ref>ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج۲۲، ص۱۲۸</ref>


'''دوستی با مقربان الهی'''
'''دوستی با مقربان الهی'''


«مزد نمی‌خواهم لكن می‌فرمايم شما را بدوست داشتن هر كس كه نزديكى جويد باللّه، بطاعت و عمل نيكو، و بر وفق اين قول، هر كس كه اللَّه را فرمان بردار است و تقرب را بوى نيكوكار است، واجب است بر تو كه او را دوست دارى و مودت وى فريضه دانى»<ref>تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، میبدی، ج۹، ص۱۲۳</ref>
اندکی از مفسران هم نگاه دیگری به فی القربی دارند و آن را «مزد نمی‌خواهم لكن می‌فرمايم شما را بدوست داشتن هر كس كه نزديكى جويد باللّه، بطاعت و عمل نيكو، و بر وفق اين قول، هر كس كه اللَّه را فرمان بردار است و تقرب را به‌ وى نيكوكار است، واجب است بر تو كه او را دوست دارى و مودت وى فريضه دانى»<ref>تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، میبدی، ج۹، ص۱۲۳</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱۳ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۵۸

سؤال

آیه مودت درباره چه کسانی است؟

مفسران شیعه آیه ۲۳ سوره شوری را آیه مودت می‌نامند و آن را در فضیلت اهل بیت(ع) تفسیر کرده‌اند. طبق این تفسیر پیامبر(ص) از مردم هیچ مزدی نمی‌خواهد جز اینکه با اهل‌بیتش مودت داشته باشند. در مورد کلمه القربی اختلاف فراوانی وجود دارد که چه معنایی می‌دهد. شیعیان آن را ذوی‌القربی معنا کرده‌اند و الف و لام در القربی را عوض از مضاف‌الیه گرفته‌اند که می‌شود «قربای»، و اینطور معنا کرده‌اند: «از شما مزدی نمی‌خواهم مگر دوستی درباره خویشاوندانم.» در مقابل ایشان، مفسران اهل سنت چیزی محذوف نگرفته‌اند. القربی اسم مصدر است و به معنای خویشاوندی. و معنا اینگونه می‌شود: «از شما چیزی نمی‌خواهم جز دوستی در خویشاوندی»

برخی هم فی القربی را مقربان الهی تفسیر کرده‌اند.

متن آیه

معنای القربی

قربی اسم مصدر به معنای نزدیکی و خوشاوندی است. در قرآن جز در آیه ۲۳ سوره شوری، همیشه همراه با ذو یا اولو آمده است که با معنای نزدیکان و خویشاوندان می‌شود.

تفسیر فی القربی

در تفسیر فی القربی سه قول وجود دارد. یک: فی القربی خویشاوندان پیامبر هستند و مصداق آن اهل بیت(ع) هستند. دو: فی القربی یعنی دوستی به سبب خویشاوندی. سه: دوستی با مقربان الهی

دوستی با خویشاوندانم

بسیاری از مفسران فی القربی را به معنای خویشاوندان گرفته‌اند و مصداق آن را اهل بیت(ع) پیامبر دانسته‌اند. در این تفسیر «فی القربی»، «ذوی القربی» است و الف و لام در القربی هم عوض از مضاف الیه می‌شود یعنی: «قربای». و معنای آیه اینطور می‌شود: «از شما مزدی نمی‌خواهم جز دوستی با خویشاوندانم». مفسران شیعه مصداق این آیه را اهل بیت(ع) پیامبر دانسته‌اند.

طبرسی می‌گوید: «از على بن الحسين (ع) و سعيد بن جبير و عمرو بن شعيب و حضرت باقر(ع) و حضرت صادق (ع) و جماعتى نقل شده كه معنى آيه اينست من از شما در برابر رسالتم جز دوست داشتن نزديكانم و اهل بيتم مزدى نمي‌خواهم‏»[۱]

دوستی خویشاوندی

برخی مفسران اذعان دارند آیه در مقام بیان مطلب دیگری است. آنان می‌گوید پیامبر به قریش گفت اگر ایمان هم نمی‌آورید دست‌کم به سبب دوستی و تعلق خویشاوندی، مرا آزار ندهید و شرط خویشاوندی و نزدیکی که همانا مروت و دوستی است را بجا آورید: «نه خواهم از شما بران مزدى مگر دوستى اندر خويشاوندى‏»[۲] علامه طباطبایی می‌گوید: «بعضى از مفسرين‏ و به طورى كه می‌‏گويند بيشتر مفسرين- گفته‏‌اند: خطاب در اين آيه به قريش است، و اجرى كه در آن درخواست شده مودت قريش نسبت به رسول خدا(ص) و نزديكان ايشان از قريش است‏»[۳]

میبدی مفسر قرن ششم می‌گوید:«مزد نمی‌خواهم، لكن شما را می فرمايم كه اگر مرا به‌رسالت استوار نمی‌داريد و دعوت مرا اجابت نمي‌كنيد، بارى بحكم قرابت كه ميان من و شماست مرا مرنجانيد و مرا دوست داريد و رحم پيونديد.»[۴]

طبرسی در باب این قول می‌آورد: «ابن عباس و قتاده و مجاهد و جماعتى گفته‏‌اند يعنى: مرا بخاطر قرابتى كه با شما دارم دوست بداريد و بخاطر خويشاوندى مرا حفظ كنيد، گفته چون تمامى قريش با رسول خدا(ص) نسبت خويشاوندى داشتند و لذا طرف خطاب آيه تنها مردم قريش خواهند بود، و معنى چنين خواهد شد اگر مرا بخاطر نبوّت و پيامبرى دوست نمي‌داريد بخاطر خويشاوندى و قرابتى كه بين من و شما است دوست داشته باشيد.»[۵]

دوستی با مقربان الهی

اندکی از مفسران هم نگاه دیگری به فی القربی دارند و آن را «مزد نمی‌خواهم لكن می‌فرمايم شما را بدوست داشتن هر كس كه نزديكى جويد باللّه، بطاعت و عمل نيكو، و بر وفق اين قول، هر كس كه اللَّه را فرمان بردار است و تقرب را به‌ وى نيكوكار است، واجب است بر تو كه او را دوست دارى و مودت وى فريضه دانى»[۶]

منابع

  1. ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج۲۲، ص۱۲۸
  2. ترجمه طبری
  3. ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۸،ص۱۶۱
  4. تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، میبدی، ج۹، ص۱۲۳
  5. ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج۲۲، ص۱۲۸
  6. تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، میبدی، ج۹، ص۱۲۳