حدیث پانزده عذاب سبک‌شمار نماز

سؤال

آیا روایتی که بر اساس آن، خداوند سبک‌شمار نماز را به پانزده عذاب مبتلا می‌کند، از نظر سند معتبر است؟

عذاب سبک‌شمارِ نماز با پانزده مصیبت مضمون روایتی در کتاب فلاح السائل نوشته ابن طاووس است و از نظر سندی ضعیف است. دلیل ضعف سند این است که ابن طاووس سلسه‌سند روایت را حذف کرده و ذکر نکرده است.

بر اساس این روایت، فردی که نماز را سبک شمرده به شش مصیبت در دنیا، سه مصیبت در هنگام مرگ، سه مصیبت در قبر و سه مصیبت هنگام بیرون آمدن از قبر در قیامت، دچار می‌شود.

ترجمه حدیث

حضرت فاطمه(س) از پدرش رسول خدا(ص) پرسید: «پدر جان، سزای مردان و زنانی که نماز را سبک بشمارند، چیست؟» او پاسخ داد: «فاطمه، هر کس چه مرد باشد و چه زن، نمازش را سبک بشمارد، خداوند او را به پانزده مصیبت گرفتار می‌کند: شش چیز در دنیا، سه چیز هنگام مرگ، سه چیز در قبرش و سه چیز در قیامت هنگام بیرون آمدن از قبر.

• مصیبت‌هایی دنیایی:

1. خداوند، خیر و برکت را از عمر او برمی‌دارد.
2. خداوند، خیر و برکت را از روزی‌اش برمی‌دارد.
3. خداوند نشانه صالحان را از چهره او محو می‌کند.
4. در برابر اعمالی که انجام داده پاداش داده نمی‌شود.
5. دعای او به سوی آسمان بالا نمی‌رود و مستجاب نمی‌گردد.
6. هیچ بهره‌ای در دعای بندگان شایسته خدا نداشته و مشمول دعای آنان نخواهد بود.

• مصیبت‌های هنگام مرگ:

1. با حالت خواری و زبونی جان می‌دهد.
2. گرسنه می‌میرد.
3. تشنه جان می‌دهد، به گونه‌ای که اگر آب تمام رودخانه‌های دنیا را به او بدهند، سیراب نگشته و تشنگی‌اش برطرف نخواهد شد.

• مصیبت‌هایی درون قبر:

1. خداوند فرشته‌ای را تعیین می‌کند، تا او را در قبر نگران و پریشان کرده و از جایش برکند.
2. خداوند قبر را بر او تنگ می‌کند.
3. قبرش تاریک می‌شود.

• مصیبت‌های هنگام بیرون آمدن از قبر:

1. خداوند فرشته‌ای را تعیین می‌کند، تا جلوی دید مردم، او را به رو بر زمین بکشد.
2. سخت از او حساب می‌کشند.
3. خداوند هرگز نظر رحمت به او نکرده و از بدی‌ها پاکیزه‌اش نمی‌کند، و برای او عذاب دردناکی خواهد بود.

بررسی سند

حدیث پانزده عذابِ سبک‌شمار نماز، توسط سید ابن طاووس در کتاب فلاح السائل ذکر شده است. ابن طاووس سند روایت را حذف کرده و بدون سند ذکر کرده است؛ بنابراین از نظر سند قابل استناد نیست. این روایت را علامه مجلسی، ؛ عبد الله بحرانی اصفهانی و محدث نوری از فلاح السائل نقل کرده‌اند.