عوامل تکبر: تفاوت میان نسخه‌ها

(تقویت)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
عوامل و ریشه‌های تکبر چیست؟
عوامل و ریشه‌های تکبر چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}'''عوامل تکبر''' اختلال در شخصیت، ناآگاهی از ضعف‌های خود و تسلط [[شیطان]] بر [[انسان]] شمرده شده است.


. اختلال شخصيت:
یکی از عوامل اصلی [[تکبر]] و غرور، ضعف شخصیتی فرد دانسته شده است. بر اساس [[روایت|روایتی]] از [[امام صادق(ع)]]، شخص متکبر کمبود شخصیت داشته و درون خود احساس خواری و [[ذلت]] می‌کند.<ref>محمدی ری شهری، گزیده میزان الحکمه، انتشارات دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۲۶،۵۶.</ref>


يكي از عوامل اصلي انحرافات اخلاقي و از جمله تكبر، غرور و خود بزرگ‌بيني ضعف شخصيتي افراد است، افرادي كه از نظر شخصيتي مشكل دارند، به تكبر و خود بزرگ‌بيني مبتلا مي‌شوند.
[[جهل]] و حماقت یکی از عوامل تکبر شمرده شده است. فردی که خودش را نشناخته و نسبت به ضعف‌ها و ناتوانی‌های خود آگاه نیست، گمان می‌کند بی‌عیب بوده و برتر از دیگران است. در روایتی، [[امام علی(ع)]] تکبر را خودِ حماقت دانسته است.<ref>شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۴۸۹؛ محمدی ری شهری، گزیده میزان الحکمه، انتشارات دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۲۹۴.</ref>


۲. جهل و حماقت:
تسلط و نفوذ [[شیطان]]، یکی دیگر از عوامل تکبر است. همان گونه که شیطان در برابر [[خداوند]] تکبر ورزید، نفوذش در [[انسان]] نیز باعث ایجاد تکبر نسبت به خدا و نسبت به دیگران می‌شود.
 
دومين عاملي كه باعث تكبر و خود بزرگ‌بيني افراد مي‌شود جهل و حماقت انسان است. يعني فردي كه خودش را نشناخته و نمي‌داند كه سراپاي وجود او ضعف و ناتواني است، احساس مي‌كند كه هيچ مشكلي ندارد و بهتر از همگان است. علي(ع) در اين باره مي‌فرمايد: «التكبر عينُ الحماقه»<ref> شفيعي، سيد محمد، پرورش روح در پرتو چهل حديث، دفتر تبليغات اسلامي، چاپ اول، ۱۳۷۰، ج۱، ص۴۸۹.</ref> تكبر خود حماقت و ريشه اصلي آن است. براي آن كه به تكبر و غرور و خود بزرگ‌بيني مبتلا نشويم و در اوج شهرت خودمان ‌را گم نكنيم و مغرور نشويم، بايد به اين نكات توجه داشته باشيم:
 
==۱. ضعف شخصيت==
 
امام صادق ـ عليه‌السلام ـ فرمود: «كسي تكبر نمي‌ورزد جز آن‌ كه كمبود شخصيت وذلتي در درون خود احساس مي‌كند.»<ref> محمدي ري شهري، گزيده ميزان الحكمه، انتشارات دارالحديث، چاپ اول، ۱۳۷۵، ج۳، ص۲۶،۵۶.</ref>
 
==۲. حماقت==
 
دومين عامل تكبر، حماقت فرد است. اميرالمؤمنين ـ عليه‌السلام ـ فرمود: «حماقت مايه تكبر است»<ref> محمدي ري شهري، گزيده ميزان الحكمه، انتشارات دارالحديث، چاپ اول، ۱۳۷۵، ج۳، ص۲۹۴.</ref>. مقصود از حماقت، ساده لوحي، بي‌خردي و كم عقلي است شخص احمق شخصي است كه از عقل و خرد خودش در كارهاي روز مره كمتر استفاده مي‌كند.»<ref>معين، محمد، فرهنگ فارسي، تهران، امير كبير، ۱۳۷۱، ج۸، حرف ح، جاول.</ref>
 
==۳. تسلط و نفوذ شيطان==
 
علي ـ عليه‌السلام ـ فرمود: «تكبر دام بزرگ شيطان است.»<ref>آمدي، غررالحكم، دانشگاه تهران، چاپ چهارم، ج۱، ص۲۲۴.</ref> همان گونه كه شيطان در برابر خداوند تكبر ورزيد و احساس خود بزرگ‌بيني در وي دست داد، نفوذ شيطان در انسان باعث مي‌شود كه انسان نسبت به خداوند، يا ديگر همنوعان تكبر نموده خود را به تراز آنچه هست، ارزيابي نمايد.
 
انسان تكبر ممكن است به چند چيز تكبر بورزد: توانايي و مال و ثروت، عبادت، علم و دانش، نسب، جمال و زيبايي ظاهري، شجاعت و قدرت، مقام و مسئوليت و منزلت اجتماعي و....
 
{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۴: خط ۱۵:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = اخلاق
  | شاخه اصلی = اخلاق
|شاخه فرعی۱ = رذائل اخلاقی
| شاخه فرعی۱ = رذائل اخلاقی
|شاخه فرعی۲ = تکبر
| شاخه فرعی۲ = تکبر
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه = شد
  | تیترها =
  | تیترها = شد
  | ویرایش =
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت = ج
  | کیفیت =
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۰

سؤال

عوامل و ریشه‌های تکبر چیست؟

عوامل تکبر اختلال در شخصیت، ناآگاهی از ضعف‌های خود و تسلط شیطان بر انسان شمرده شده است.

یکی از عوامل اصلی تکبر و غرور، ضعف شخصیتی فرد دانسته شده است. بر اساس روایتی از امام صادق(ع)، شخص متکبر کمبود شخصیت داشته و درون خود احساس خواری و ذلت می‌کند.[۱]

جهل و حماقت یکی از عوامل تکبر شمرده شده است. فردی که خودش را نشناخته و نسبت به ضعف‌ها و ناتوانی‌های خود آگاه نیست، گمان می‌کند بی‌عیب بوده و برتر از دیگران است. در روایتی، امام علی(ع) تکبر را خودِ حماقت دانسته است.[۲]

تسلط و نفوذ شیطان، یکی دیگر از عوامل تکبر است. همان گونه که شیطان در برابر خداوند تکبر ورزید، نفوذش در انسان نیز باعث ایجاد تکبر نسبت به خدا و نسبت به دیگران می‌شود.

منابع

  1. محمدی ری شهری، گزیده میزان الحکمه، انتشارات دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۲۶،۵۶.
  2. شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۴۸۹؛ محمدی ری شهری، گزیده میزان الحکمه، انتشارات دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۲۹۴.