محل سکونت اصحاب مدین: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۲۴

سؤال

اصحاب مدین (که در قرآن به آن اشاره شده) در کجا ساکن و در چه کشوری بوده‌اند؟

کلمه «مدین» در قرآن در ده مورد آمده است که عبارتند از: سوره اعراف آیه ۸۵، سوره توبه آیه ۷۰، سوره هود آیه ۸۴ و ۹۵، سوره طه آیه ۴۰، سوره حج آیه ۴۴، سوره قصص آیه‌های ۲۲ و ۲۳ و ۴۵، سوره عنکبوت آیه ۳۶.^[۱]

از این آیات فهمیده می‌شود که حضرت شعیب(ع) پیامبر منطقه مدین بود و مردم آنجا از فرزندان حضرت اسماعیل(ع) بودند که با کشور مصر و لبنان و فلسطین به تجارت مشغول بودند.^[۲] میان آن‌ها بت‌پرستی و تقلب و کم‌فروشی رایج بود و چون به نصایح حضرت شعیب(ع) گوش نکردند، بر اثر صیحه آسمانی (احتمالاً‌ صاعقه) در خانه‌های خود جان دادند، بگونه‌ای که انگار اصلاً‌ ساکن آنجا نبودند.^[۳]

نظرهای مختلفی در مورد این مکان وجود دارد. به عنوان مثال در کتاب «مراصد الاطلاع» آمده: مدین کنار دریای قلزم روبروی تبوک و از تبوک تا دریا، شش منزل فاصله بود. بعضی گفته‌اند: این شهر در هشت منزلی مصر بوده و از قلمرو فرعونیان خارج بوده است.^[۴] و همچنین فخر رازی و طبرسی گفته‌اند: مدین نام یکی از فرزندان حضرت ابراهیم(ع) بود و چون فرزندان حضرت ابراهیم(ع)، در سرزمینی در طریق شام سکونت داشتند به نام مدین معروف شد.^[۵] و بعضی از جغرافی‌دانان نام مدین را بر مردی اطلاق کردند که میان خلیج عقبه تا کوه سینا زندگی می‌کردند که شهری است در جنوب غربی اردن، در شرق خلیج عقبه.^[۶] در قاموس کتاب مقدس نام آن را مدیان گفته‌اند و نقل کرده‌اند که زمین مدیان از خلیج عقبه تا به مرآب و کوه سینا امتداد داشت و به قول بعضی از شبه جزیره سینا تا فرات امتداد داشت.^[۷]

طبق سوره قصص آیه ۲۵ مدین جزء مصر نبوده چون زمانی که حضرت موسی(ع) از مصر به مدینه رفت حضرت شعیب(ع) به موسی(ع) گفت: ﴿مترس، از قوم ستمکاران خلاص شدی﴾ و در فرهنگ قصص قرآن نیز آمده است: «این شهر در شرق عقبه بوده است و نام آن شهر اکنون معان است که مرکز یکی از استان‌های اردن است و شاید «معان» همان «مدین» سابق باشد.^[۸]

مطالعه بیشتر

۱. قاموس قرآن، سید علی اکبر قرشی، ج۷.

۲. تفسیر نمونه، ج۱۶.

۳. تفسیر المیزان، ج۱۶، مراجعه شود.

منابع

↑ عبدالباقی، محمد فؤاد، کتاب المعجم المفهرس، قاهره، دارالکتب المصریه، ۱۳۶۴، ص۶۶۳.
↑ شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن براساس تفسیر نمونه، مشهد، قدس رضوی، ۱۳۷۷، ج۴، ص۲۶۵.
↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۳، ج۹، ص۲۰۰.
↑ طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۳، ج۱۶، ص۳۴.
↑ به نقل از مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۳، ج۶، ص۲۵۰.
↑ همان، ج۹، ص۲۰۰.
↑ قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوازدهم، ۱۳۷۶، ج۷، ۶، ۵، ص۲۴۴.
↑ همان.

[1] عبدالباقی، محمد فؤاد، کتاب المعجم المفهرس، قاهره، دارالکتب المصریه، ۱۳۶۴، ص۶۶۳.

[2] شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن براساس تفسیر نمونه، مشهد، قدس رضوی، ۱۳۷۷، ج۴، ص۲۶۵.

[3] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۳، ج۹، ص۲۰۰.

[4] طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۳، ج۱۶، ص۳۴.

[5] به نقل از مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۳، ج۶، ص۲۵۰.

[6] همان، ج۹، ص۲۰۰.

[7] قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوازدهم، ۱۳۷۶، ج۷، ۶، ۵، ص۲۴۴.

[8] همان.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 کلمه «مدین» در قرآن در ده مورد آمده است که عبارتند از: سوره اعراف آیه ۸۵، سوره توبه آیه ۷۰، سوره هود آیه ۸۴ و ۹۵، سوره طه آیه ۴۰، سوره حج آیه ۴۴، سوره قصص آیه‌های ۲۲ و ۲۳ و ۴۵، سوره عنکبوت آیه ۳۶.<ref>عبدالباقی، محمد فؤاد، کتاب المعجم المفهرس، قاهره، دارالکتب المصریه، ۱۳۶۴، ص۶۶۳.</ref>
-از این آیات فهمیده می‌شود که [[حضرت شعیب(ع)]] پیامبر  منطقه [[مدین]] بودند و مردم آن‌جا از فرزندان [[حضرت اسماعیل(ع)]] بودند که با کشور مصر و لبنان و فلسطین به تجارت مشغول بودند.<ref>شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن براساس تفسیر نمونه، مشهد، قدس رضوی، ۱۳۷۷، ج۴، ص۲۶۵.</ref> میان آن‌ها بت‌پرستی و تقلب و کم‌فروشی رایج بود و چون به نصایح حضرت شعیب(ع) گوش نکردند، بر اثر صیحه آسمانی (احتمالاً‌ صاعقه) در خانه‌های خود جان دادند، بگونه‌ای که انگار اصلاً‌ ساکن آنجا نبودند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۳، ج۹، ص۲۰۰.</ref>
+از این آیات فهمیده می‌شود که [[حضرت شعیب(ع)]] پیامبر  منطقه [[مدین]] بود و مردم آنجا از فرزندان [[حضرت اسماعیل(ع)]] بودند که با کشور مصر و لبنان و فلسطین به تجارت مشغول بودند.<ref>شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن براساس تفسیر نمونه، مشهد، قدس رضوی، ۱۳۷۷، ج۴، ص۲۶۵.</ref> میان آن‌ها بت‌پرستی و تقلب و کم‌فروشی رایج بود و چون به نصایح حضرت شعیب(ع) گوش نکردند، بر اثر صیحه آسمانی (احتمالاً‌ صاعقه) در خانه‌های خود جان دادند، بگونه‌ای که انگار اصلاً‌ ساکن آنجا نبودند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۳، ج۹، ص۲۰۰.</ref>
 نظرهای مختلفی در مورد این مکان وجود دارد. به عنوان مثال در کتاب «مراصد الاطلاع» آمده: مدین کنار دریای قلزم روبروی تبوک و از تبوک تا دریا، شش منزل فاصله بود. بعضی گفته‌اند: این شهر در هشت منزلی مصر بوده و از قلمرو فرعونیان خارج بوده است.<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی همدانی، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۶۳، ج۱۶، ص۳۴.</ref> و همچنین [[فخر رازی]] و [[طبرسی]] گفته‌اند: مدین نام یکی از فرزندان [[حضرت ابراهیم(ع)]] بود و چون فرزندان حضرت ابراهیم(ع)، در سرزمینی در طریق شام سکونت داشتند به نام مدین معروف شد.<ref>به نقل از مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۳، ج۶، ص۲۵۰.</ref> و بعضی از جغرافی‌دانان نام مدین را بر مردی اطلاق کردند که میان خلیج عقبه تا کوه سینا زندگی می‌کردند که شهری است در جنوب غربی اردن، در شرق خلیج عقبه.<ref>همان، ج۹، ص۲۰۰.</ref> در قاموس کتاب مقدس نام آن را مدیان گفته‌اند و نقل کرده‌اند که زمین مدیان از خلیج عقبه تا به مرآب و کوه سینا امتداد داشت و به قول بعضی از شبه جزیره سینا تا فرات امتداد داشت.<ref>قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ دوازدهم، ۱۳۷۶، ج۷، ۶، ۵، ص۲۴۴.</ref>