پیامدهای دلبستگی به دنیا: تفاوت میان نسخه‌ها

{{سوال}}

{{پایان سوال}}

حضرت در تمثیلی زیبا می‌فرمایند: «مثل دنیا هم‌چون مار است که بدنی نرم دارد و زهری کشنده در درون آن است. فریب خورده نادان به سوی آن مایل می‌شود و دانای خردمند از آن حذر می‌کند».<ref>دشتی، ترجمه نهج البلاغه، کلمات قصار، ۱۱۹: ص۶۵۲: آمدی، ترجمه و شرح غرر الحکم و درر الکلم، هاشم رسولی محلاتی، ج۱، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۷، ص۴۰۳.</ref> در کلامی دیگر فرمود: «دنیا منظره‌ای دل‌فریب و سرانجامی خطرناک دارد، فریبنده ودل انگیز است اما دوامی ندارد، نوری است در حال غروب، سایه ای است زوال پذیر و ستونی است مشرف بر سقوط».<ref>همان، خ ۸۳، ص۱۳۱.</ref> «محبّت و دوستی دنیا سر فتنه‌ها و ریشه محنت‌ها است».<ref>همان، ص۳۸۶.</ref>

امام علی(ع) فرمود: «دوستی و محبّت دنیا طمع به بار می‌آورد».<ref>همان، ص۳۸۷.</ref> در کلامی دیگر از حضرت آمده است که: «حرص و آزمندی، انسان را به تباهی می‌کشاند. دنیاپرستان به چیزی از دنیا نمی‌رسند مگر این که دری از حرص به رویشان می‌گشاید و آتش عشق آنان تندتر می‌گردد».<ref>مکارم شیرازی، نامه ۴۹، ج۳، ص۱۳۴ و ۱۳۵.</ref> آن حضرت به فرزندان آدم هشدار دادند که: «ای پسر آدم! تو در آنچه بیش از معاشت به چنگ آورده‌ای نگهبان و انباردار دیگری هستی».<ref>قصار، ۱۹۲، ص۳۹۴.</ref> حضرت فرمود: «آن کس که قلب او با دنیا پرستی پیوند خورد، همواره جانش گرفتار سه مشکل خواهد شد: اندوهی رها نشدنی، حرصی جدا نشدنی و آرزویی نایافتنی».<ref>دشتی، همان، ح ۲۲۸، ـ ص۶۷۷، و ح ۳۶۷، ص۷۱۶.</ref>

جاذبه‌های فریبنده دنیا، انسان را به سرکشی و عُصیان می‌کشد. حضرت(ع) در این زمینه از تقابل بین دنیا طلبی و جهاد نام برده، دنیا طلبی را یکی از عوامل مهمّ گریز از جهاد می‌شمارد.<ref>دشتی، پیشین، خ ۳۴/۱ و ۲، ص۸۶.</ref>

حضرت امیر(ع) در تمثیلی دل‌انگیز، دنیا و آخرت را هم‌چون دو همسر یک مرد می‌شمارد که هرگاه به یکی نزدیک شود، از دیگری دور شده است.<ref>محلاتی، پیشین، ج۱، ص۳۷۲.</ref> در کلامی دیگر فرمود: «همان‌طور که شب و روز جمع شدنی نیست، دوستی خدا و دوستی دنیا نیز جمع شدنی نیست».<ref>همان، ص۳۹۳.</ref> و در کلامی دیگر دنیا و آخرت را دو راه جدای از یکدیگر دانسته و فرموده: «هر کس که دنیا پرست باشد و به آن عشق ورزد، به آخرت کینه ورزد و با آن دشمنی کند».<ref>دشتی، همان، ح ۱۰۳، ص۶۴۷،: محلاتی، همان ص۳۷۱.</ref>

دنیا پرستی انسان را به خود سرگرم و از دیگر چیزها بازمی‌دارد.<ref>همان، نامه ۴۹، ص۳۷۱.</ref> و امام علی(ع) فرمود: «دنیا به علت نقد بودنش جلب توجّه می‌کند».<ref>ناصر مکارم شیرازی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، خ ۱۱۱، ص۶۲.</ref> «اهل دنیا سوارانی در خواب مانده‌اند که آنان را می‌راند».<ref>دشتی، همان، ح ۶۴، ص۶۳۶.</ref> غوطه‌ور شدن در لذّات دنیوی و عاشق و شیدای آن بودن، انسان را از یاد خدا و لذّات معنوی بازمی‌دارد.

افراد آلوده به دنیا پرستی، دین را وسیله‌ای برای دسترسی به خواسته‌های نامشروع خود قرار می‌دهند. «فانظر فی ذلک نظرا بلیغا فان هذا الدین قد کان اسیرا فی ایدی الاشرار یعمل فیه بالهوی و تطلب به الدنیا» در دستوراتی که دادم، نیک بنگر که همانا این دین در دست بد کاران اسیر گشته بود که با نام دین به هوا پرستی پرداخته و دنیای خود را بدست می‌آورند.<ref>همان، نامه ۵۳/۷۰ و ۷۱، ص۵۷۷.</ref>

آگاه باشید! با حفظ اساس ایمان و دین خویش، از بین رفتن چیزی از اموال نامشروع دنیا به شما ضرر نمی‌رساند و آگاه باشید با تباه ساختن دین خود آنچه از دنیا برای خویش نگه‌داری نموده‌اید سودی به حالتان نخواهد داشت».<ref>مکارم شیرازی، همان، ج۲، خ ۱۷۲، ص۳۳۲ و ۳۳۳.</ref> آن حضرت در کلامی دیگر وسیله تباهی دین را، دنیا طلبی معرفی کرده است.<ref>محلاتی، پیشین، ص۳۹۱.</ref>

امام علی(ع) فرمود: «دنیا بیش از آخرت شما را تصاحب کرده و متاع زودرس دنیا بیش از متاع جاویدان آخرت در شما نفوذ کرده و دنیازدگی قیامت را از یادتان برده است».<ref>خ ۱۱۳، ص۲۱۹.</ref> نتیجه این‌که دنیا نمی‌تواند آخرین مقصد و منتهای آرزوی انسان باشد و نکوهش دنیا در صورتی است که انسان دنیا را نه در جایگاه وسیله و راه؛ بلکه در جایگاه هدف و مقصد ببیند و به آن توجه داشته باشد. به بیان زیبای قرآن جز دنیا هدف و مطلوبی نداشته باشد و سطح فکرش از مادیات و دنیا فراتر نرود.<ref>یونس/ ۷، رعد/ ۲۶ و . . ..</ref>