شبهای دهگانه در سوره فجر
سؤال
مراد از شبهای ده گانه در ابتدای سوره فجر چیست؟
درگاه‌ها
شبهای دهگانه در ابتدای سوره فجر، بنابر قول معروف دهه اول ذی الحجه دانسته شده است. احتمالات دیگری نظیر، شبهای دهه آخر ماه رمضان، شبهای دهه اول محرم و ده شبی که بر وعده حضرت موسی(ع) در طور سینا افزوده شد، از جمله این احتمالات است. همچنین تشبیه فجر به وجود امام زمان(عج) و شبهای ده گانه، به وجود ائمه(ع) به علاوه شفع که وجود حضرت علی(ع) و فاطمه زهرا(س) است نیز در تفسیر این آیه گفته شده است.
متن آیه
| ﴿ | وَالْفَجْرِ۱وَلَیَالٍ عَشْرٍ۲وَالشَّفْعِ وَالْوَتْرِ ۳
سوگند به سپیده دم (۱) و به شبهای دهگانه (۲) و به جفت و تاق (۳) فجر:۱–۳ |
﴾ |
مراد از شبهای ده گانه
مفسران در تطبیق شبهای دهگانه، که مراد کدام یک از شب‌ها در طول سال است نظرات گوناگون دارند:
- مراد شبهای دهه اول ماه ذی الحجه می‌باشد که ایام بابرکت حج و آشتی با خداست. این قول مشهورترین قول در میان مفسرین می‌باشد.[۱] [۲] [۳] [۴]
- مراد شبهای ده گانه آخر ماه رمضان است که شامل شبهای قدر می‌باشد.[۵] [۶] [۷]
- مراد شبهای دهگانه اول ماه رمضان است.[۸] [۹] [۱۰]
- مراد شبهای دهگانه اول محرم الحرام است که اول سال قمری است.[۱۱] [۱۲] [۱۳]
- مراد از شبهای دهگانه، همان ده شبی است[۱۴] که بر وعده حضرت موسی(ع) در طور سینا افزوده شد.[۱۵] [۱۶] [۱۷]
منابع
- ↑ تسترى، سهل بن عبدالله، تفسير التسترى، بیروت، دار الكتب العلميه، منشورات محمد علي بيضون، چاپ اول، ۱۴۲۳ق، ص۱۹۳.
- ↑ طبرى، محمد بن جرير، جامع البيان فى تفسير القرآن، بیروت، دار المعرفه، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ج۳۰، ص۱۰۷.
- ↑ ابن ابى حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسير القرآن العظيم، ریاض، مكتبه نزار مصطفى الباز، چاپ سوم، ۱۴۱۹ق، ج۱۰، ص۳۴۲۳.
- ↑ طوسى، محمد بن حسن، التبيان في تفسير القرآن، بیروت، دار إحياء التراث العربي، چاپ اول، ج۱۰، ص۳۴۱.
- ↑ طبرانى، سليمان بن احمد، التفسير الكبير: تفسير القرآن العظيم، اردن- اربد، دار الكتاب الثقافي، چاپ اول، ۲۰۰۸ م، ج۶، ص۴۹۱.
- ↑ جرجانى، عبدالقاهر بن عبدالرحمن، درج الدرر فى تفسير القرآن العظيم، اردن - عمان، دار الفكر، چاپ اول، ۱۴۳۰ق، ج۲، ص۷۰۹.
- ↑ خازن، على بن محمد، تفسير الخازن المسمى لباب التأويل في معاني التنزيل، بیروت، دار الكتب العلميه، منشورات محمد علي بيضون، چاپ اول، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۲۳.
- ↑ ثعلبى، احمد بن محمد، الكشف و البيان المعروف تفسير الثعلبي، بیروت، دار إحياء التراث العربي، چاپ اول، ۱۴۲۲ق، ج۱۰، ص۱۹۱.
- ↑ ابن جوزى، عبدالرحمن بن على، زاد المسير فى علم التفسير، بیروت، دار الكتاب العربي، چاپ اول، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۴۳۷.
- ↑ بغوى، حسين بن مسعود، تفسير البغوى المسمى معالم التنزيل، بیروت، دار إحياء التراث العربي، چاپ اول، ۱۴۲۰ق، ج۵، ص۲۴۷.
- ↑ طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان في تفسير القرآن، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۷۳۶.
- ↑ نسفى، عمر بن محمد، تفسير نسفى، تهران، انتشارات سروش، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۱۱۵۹.
- ↑ فخر رازى، محمد بن عمر، التفسير الكبير (مفاتيح الغيب)، بیروت، دار إحياء التراث العربي، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق، ج۳۱، ص۱۴۹.
- ↑ سوره اعراف، آیه۱۴۲.
- ↑ قرشى بنابى، علىاكبر، تفسير احسن الحديث، تهران، بنياد بعثت، مركز چاپ و نشر، چاپ دوم، ۱۳۷۵ش، ج۱۲، ص۲۱۳.
- ↑ سيوطى، عبدالرحمن بن ابىبكر، الدر المنثور فى التفسير بالماثور، قم، كتابخانه عمومى مرعشى نجفى، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۴۵.
- ↑ روزبهان بقلى، روزبهان بن ابىنصر، عرائس البيان فى حقائق القرآن، بیروت، دار الكتب العلميه، منشورات محمد علي بيضون، چاپ اول، ۲۰۰۸م، ج۳، ص۵۰۶.