پرش به محتوا

تکبر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ دسامبر ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
تکبر چیست؟
تکبر چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}تکبر یا غرور، بزرگ شمردن خود نسبت به دیگران و نشان دادن آن با گفتار یا رفتار است.


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
کِبْر بزرگ شمردن خود نسبت به دیگران<ref>. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، تهران، نشر کتاب، ۱۴۰۴، ص۴۲۱ و ۴۲۲؛ علم اخلاق اسلامی، ترجمه جامع السعادات، انتشارات حکمت، چاپ سوم، ۱۳۶۳، جلد اول، ص۴۱۷.</ref> و تکبر آشکار کردن آن در گفتار و رفتار است؛ بنابراین، تا زمانی که حس خودبرتربینی در درون انسان بوده و آن را آشکار نکند به آن کبر گفته می‌شود؛ زمانی که این گمان و احساس خود را آشکار کرد و دیگران را با رفتار یا گفتار کوچک شمرد، به آن تکبر گفته می‌شود.<ref>. نراقی، ملا احمد، جامع السعادات، معراج السعاده، مشهد، انتشارات ندای اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲، ص۱۷۶.</ref>
«کِبْر» بزرگ شمردن خود نسبت به دیگران<ref>. راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، تهران، نشر کتاب، ۱۴۰۴، ص۴۲۱ و ۴۲۲؛ علم اخلاق اسلامی، ترجمه جامع السعادات، انتشارات حکمت، چاپ سوم، ۱۳۶۳، جلد اول، ص۴۱۷.</ref> و «تکبر» آشکار کردن آن در گفتار و رفتار است؛ بنابراین، تا زمانی که حس خودبرتربینی در درون انسان بوده و آن را آشکار نکند، به آن کبر گفته می‌شود، و زمانی که این گمان آشکار شده و فرد، دیگران را با رفتار یا گفتار خود کوچک بشمرد، به آن تکبر گفته می‌شود.<ref>. نراقی، ملا احمد، جامع السعادات، معراج السعاده، مشهد، انتشارات ندای اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲، ص۱۷۶.</ref>


دو واژه غرور و تبکر در زبان فارسی، به صورت مترادف به‌کار می‌روند و هر دو به یک معنا است؛ البته کلمه غرور در زبان عربي به معنای فريب دادن به‌کار می‌رود و با معنای تکبر متفاوت است.  
دو واژه غرور و تبکر در زبان فارسی، به صورت مترادف و به یک معنا به‌کار می‌روند؛ البته کلمه غرور در زبان عربي به معنای فريب دادن به‌کار می‌رود و با معنای تکبر متفاوت است.  


=== تفاوت با عجب ===
=== تفاوت با عجب ===
خط ۱۹: خط ۱۹:


== جایگاه ==
== جایگاه ==
در قرآن، به تکبر ابلیس هنگامی که خدا امر کرد به [[حضرت آدم(ع)]] سجده کند، اشاره شده است؛<ref>بقره:۳۴.</ref> از این رو، تکبر را نخستین گناهی دانسته‌اند که در جهان به وقوع پیوسته است. به گفته [[امام علی(ع)]] در [[خطبه قاصعه]]، تکبر ابلیس باعث شد، عبادت‌های شش هزار ساله او از میان برود.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، دار احیاء الکتب العربیه، چاپ دوم، ج۱۳، ص۱۲۷.</ref> در [[روایت|روایتی]] دیگر، تکبر بزرگترین [[گناه]] شمرده شده است.<ref>شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۰، ج۱، ص۲۸۰.</ref>
در قرآن، به تکبر [[ابلیس]] هنگامی که خدا امر کرد به [[حضرت آدم(ع)]] سجده کند، اشاره شده است.<ref>بقره:۳۴.</ref>  
 
 
 
تکبر را نخستین گناهی دانسته‌اند که در جهان به وقوع پیوسته است. به گفته [[امام علی(ع)]] در [[خطبه قاصعه]]، تکبر ابلیس باعث شد، عبادت‌های شش هزار ساله او از میان برود.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، دار احیاء الکتب العربیه، چاپ دوم، ج۱۳، ص۱۲۷.</ref> در [[روایت|روایتی]] دیگر، تکبر بزرگترین [[گناه]] شمرده شده است.<ref>شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۰، ج۱، ص۲۸۰.</ref>


{{قرآن|کذلک یطبَع اللهُ علی کلِّ قلبِ متکبرٍ جبارِ<ref>. غافر/ ۳۵.</ref> یعنی این گونه خدا بر دل هر متکبّر ستمکاری مهر شقاوت می‌زند؛ و رسول خدا(ص) فرمودند: لایدخلُ الجنه من کان فی قلبه مثقال حبّه من خردل من کبر، یعنی وارد بهشت نمی‌شود، کسی که در قلبش به اندازه ذره‌ای کبر وجود داشته باشد.
{{قرآن|کذلک یطبَع اللهُ علی کلِّ قلبِ متکبرٍ جبارِ<ref>. غافر/ ۳۵.</ref> یعنی این گونه خدا بر دل هر متکبّر ستمکاری مهر شقاوت می‌زند؛ و رسول خدا(ص) فرمودند: لایدخلُ الجنه من کان فی قلبه مثقال حبّه من خردل من کبر، یعنی وارد بهشت نمی‌شود، کسی که در قلبش به اندازه ذره‌ای کبر وجود داشته باشد.
automoderated
۶٬۳۴۱

ویرایش