مفهوم آیات نفی کننده معجزه برای پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

خداوند متعال براي اين که مردم هلاک نشوند براي پيامبرش محمّد صلي الله عليه و آله معجزه نفرستاد. چرا که طبق آياتي از قرآن کريم معجزه سبب هلاکت و ازبين رفتن مردم با عذاب الهي خواهد شد و بر همين اساس بهائيان مي گويند که نيازي به آوردن معجزه نمي باشد ،آيا اين سخن منطقي است؟  

۱. چکیده:معجزه ضرورتي انکارناپذير است.  

۲. پيامبر اسلام صلي الله عليه و اله و سلم دارای معجزه بوده است.

۳. تفسيرآيات مورد سؤال (اسراء / ۵۹ ؛ انعام / ۵۷ و ۱۰۹ و ۳۷ ؛ طه / ۱۳۳ .)می باشند.  

==۱. نتيجه بحث .==

==مطلب اول : ضرورت داشتن معجزه ==

ارائه ی معجزه براي انبياء ضرورت دارد. درست است كه محتواي دعوت انبياء موافق عقل و فطرت است اما همه ی انسان ها اين موافقت را در تمام موارد درك نمي‌كنند. زيرا اگر چنين توافقي را همه مردم در تمام موارد درك مي‌كردند، اصلا احتياجي به وجود پيامبران نبود و عقل مردم كافي بود. بلي يك سري كلياتي هست، عقل آنها را درك مي‌نمايد. مثل این که: وقتي جنسي را مي‌فروشيد، با ترازوي مستقيم وزن كنيد و كم ندهيد و... . ولي همه ی محتواي دعوت انبياء از اين قبيل نيست. و اصلاً ضرورت وجود انبياء‌براي اين بود كه چيزهايي را كه عقل نمي‌فهمد انبياء در اختيار انسان بگذارند. موافقت دستورات الهي با فطرت به معناي اين نيست كه همه مردم اين توافق را خودشان درك مي‌كنند. مثلاً آيا همه مردم خودشان مي‌فهمند كه چرا صبح بايد دو ركعت نماز خواند؟ نه چنين چيزي نيست. ما اگر شصت سال هم به مغزمان فشار بياوريم. بالاخره نمي‌فهميم كه چرا نماز صبح دو ركعت است؟. پس اين چنين نيست كه محتواي دعوت انبياء براي همه ی مردم قابل توجيه عقلاني باشد، بلكه بسیاری از مسایل را بايد با تعبد بپذيرند.

بنابراين، اتمام حجت براي همه ی مردم توسط انبياء حتما نيازمند نشانه‌اي الهي است كه اگر نباشد، حجت بر عموم مردم تمام نمي‌شود. چون مواردي هست كه عقل بشر نمي‌تواند صحت آن را درك نمايد حجت برايش تمام نمي‌شود. پس براي اين كه همه ی دعوت و پيام انبياء براي مردم الزامي شود و حجت تمام شود بايد بدانند كه اين پيغمبر است و دانستن آنها متوقف است بر اين كه نشانه‌اي داشته باشند. يعني چيزي كه بفهمند از طرف خداست و از مجاري عادي پيدا نشده است. اگر چنين چيزي را ديدند مي‌فهمند آن وحي را هم كه ادعا مي‌كند از طرف خدا مي‌باشد. مثل نشانه‌هايي كه همه ی عقلاء در زندگي‌شان به كار مي‌گيرند. اگر كسي آمد پيش شما و گفت: «من از طرف فلان شخص پيغام آورده‌ام كه شما فلان متاع را بدهيد» شما از او نشاني مي‌خواهيد. مي‌پرسيد: به چه دليل شما از طرف او هستيد؟ دست‌خطي يا نشانه‌اي بايد باشد و يا چيزي بداند كه غير از آن شخص نمي‌دانسته و يا چيزي در دستش باشد كه مي‌دانيد مخصوص اوست، خدا وقتي پيامبر را به طرف مردم مي‌فرستد از مردم جان، مال،‌ افكار و عقايد و در يك كلام هستي‌شان را مي‌خواهد، اين ها مال خداست، امانتي است در دست انسان ها و حالا كسي آمده و مي‌گويد اين ها را بدهيد، جانت را فلان جا بده، مالت را در جاي مخصوص صرف كن، اين ها امانت هاي خدا است. تا من ندانم اين شخص از طرف اوست حق ندارم بدهم، پس بايد نشاني داشته باشد و اين هم غير از معجزه نخواهد بود.}}<ref>مصباح یزدی، محمّد تقی، معارف قرآن، راه شناسي،، قم، انتشارات موسسه آموزشي امام خميني، چ دوم، ۱۳۷۹، ج۴، ص۶۶ ـ ۶۸.</ref> در اين موارد اگر اصول و ره‌آورد پيامبران با برهان ارائه شده‌، پس چه نيازي به معجزه هست.؟

به بيان ديگر، پيامبري كه ادعا مي‌كند بر اين كه با ماوراء عالم طبيعت اتصال دارد و مؤيد بر نيروي خدايي است ، چنين پيامبري بايد معجزه هم بتواند بياورد، چون اگر منظور خداوند هدايت مردم از راه خارق العاده، يعني: از راه نبوت و وحي است، بايد اين نبوت وحي را با معجزه تأييد نمايد تا مردم آن را بپذيرند و منظور از ارائه ی معجزه، تصديق نبوت است، نه اين كه بر صدق معارف حقه‌اي كه بشر را بدان مي‌خواند دلالت كند، چون آن معارف مانند توحيد و معاد برهاني است، و احتياج به معجزه ندارد.<ref>طباطبايي، سیّد محمّد حسین، ترجمه الميزان، مترجم: موسوي همداني، سيد محمد باقر، دفتر انتشارات جامعه مدرسين قم، ج۱، ص۱۳۴.</ref>

بنابراين، اولاً معجزه در صحت دعوا و ثبوت نبوت مدعي آن مؤثر است و ثانياً بر دعوت به مسائلي كه پذيرش اصل نبوت متوقف بر آنها نيست، صحه مي‌گذارد.<ref>سبحانی، جعفر، منشور جاويد، قم:انتشارات امام صادق، و ر. ک. تفسیر نمونه، ج۱۰، ص۲۷۹ ـ ۲۸۰؛ و قرآن در قرآن، آيت الله جوادي آملي، قم، نشر اسراء، چ اسوه، ۱۳۷۸، صفحه ۱۰۶ ـ ۱۰۷.</ref>

معجزه‌هايي كه به وسيله پيامبران صورت گرفته است عامل مستقيم و علت صد در صد ايمان و چشيدن طعم روحاني آن نبوده است، بلكه براي برداشتن لجاجت و خصومت انكار كنندگان از پيش پاي رسالت بوده است. منظور اين بوده است كه مردم بدانند كه ادعا كننده نبوت و رسالت از اصول خودخواهي و رياست و مال پرستي و جهالت نيست، بلكه مقامي كه ادعا مي‌كنند مستند به دليل و برهان بوده است.<ref>جعفری، محمّد تقی، شرح مثنوي، تهران، شركت سهامي انتشار، ج۱۳، ص۴۵۰.</ref>

==مطلب دوم : معجزه داشتن پيامبر اسلام صلي الله عليه و اله و سلم==

معجزات بر دو گونه است:

۱. دسته ی اول معجزاتي است كه براي اثبات صدق دعوت پيامبر و تشويق ايمان آورندگان و تخويف منكران ضرورت دارد.

۲. بخش دوم معجزاتي است كه جنبه ی اقترامي يعني «پيشنهاد بهانه‎جويانه»‌ دارد و در تاريخ پيامبران، نمونه‎هاي متعددي از آن را مي‎توان مشاهده نمود كه در برابر منكران انجام مي‎گرفت، ولي آن‎ها هرگز ايمان نياوردند و به همين دليل به مجازات‎هاي الهي گرفتار شدند، زيرا اگر معجزات پيشنهادي انجام گيرد و با اين حال، ايمان نياورند استحقاق مجازات سريع را خواهند يافت.

بنابراين، آن چه را قرآن کریم در مورد پيامبر(صلي الله عليه و آله ) نفي كرده، تنها بخش دوم از معجزات است، نه بخش اول كه وجود آن از دعوي نبوت تفكيك ناپذير است.

توضيح مطلب چنین است كه معجزاتي كه دليل صدق پيامبر اسلام(صلي الله عليه و آله) است، به قدر كافي فرستاده شده است و قرآن كريم به مشرکين پاسخ مي‎دهد كه معجزات اقترامي و پيشنهادي شما، چيزي نيست كه با آن موافقت شود، زيرا پس از مشاهده آن‎ها، باز هم ايمان نخواهيد آورد، حال اگر بپرسند كه به چه دليل؟ در پاسخ گفته مي‎شود، به دليل اين كه امت‎هاي گذشته كه آن‎ها هم شرايطي كاملاً مشابه شما داشتند نيز چنين پيشنهادهاي بهانه‎جويانه‎اي را كردند، ولي باز هم ايمان نياوردند.

درست است كه قرآن كريم به تنهايي يك معجزه ی روشن و جاويدان است و هر گاه جز آن، معجزه‎اي ديگر براي پيامبر اسلام(صلي الله عليه و آله) نبود ما مي‎توانستيم، به صدق دعوت او پي ببريم، ولي بدون شك قرآن کریم يك معجزه فرازمانی، جهانی، جاودانی، روحاني و معنوي است و براي آن‎ها كه اهل فكر و انديشه‎اند بهترين گواه است، اما نمي‎توان انكار كرد كه ضميمه كردن اين معجزه با معجزات محسوس مادي براي افراد عادي و توده ی مردم، نهايت اهميت را داشته است. به خصوص اين كه قرآن کریم مرتبا از اين گونه معجزات در مورد ساير پيامبران خبر مي‎دهد و بدون شك اين سبب مي‎شود كه مردم درخواست چنان معجزاتي از پيامبر اكرم(صلي الله عليه و آله) بكنند و بگويند تو چگونه ادعّا مي‎كني كه برترين و آخرين پيامبران الهي هستي و نمي‎تواني كوچكترين معجزات آن‎ها را انجام دهي؟ مسلماً در برابر اين سؤال، پاسخ قانع كننده‎اي جز اين وجود نداشت كه پيامبر اسلام(صلي الله عليه و آله) نمونه‎اي از معجزات پيامبران سلف را ارائه دهد.

تاريخ متواتر اسلامي نيز مي‎گويد پيامبر اسلام(صلي الله عليه و آله) چنين معجزاتي را ارائه داده است. در آيات متعددي از قرآن کریم به نمونه‎هايي از اين معجزات مانند پيشگويي‎هاي مختلف نسبت به حوادث آينده و با كمك فرشتگان به ارتش اسلام براي براندازي دشمنان و خارق عادت ديگري كه مخصوصاً در جنگ‎هاي اسلام به وقوع پيوست برخورد مي‎كنيم كه به برخي از آيات اشاره مي‎شود:

۱. قرآن كريم در مذمت و نكوهش كافران مي‎فرمايد: {{قرآن|و اذا ذكروا لا يذكرون و اذا راوا آيه سيستخرون و قالوا ان هذا الا سحر مبين<ref>صافات، ۱۵-۱۳.</ref>؛ هنگامي كه به آن‎ها تذكر داده شود پذيرا نمي‎شوند و هنگامي كه معجزه‎اي را ببينند مسخره مي‎كنند و مي‎گويند: اين تنها سحر آشكاري است.»

تعبير به «راوا آيه» در آيه ی فوق بخوبي نشان مي‎دهد كه آن‎ها معجزه يا معجزاتي را از پيامبر(صلي الله عليه و آله) مشاهده كردند و به جاي اين كه به او ايمان بياورند (و عكس‎العمل بسيار منفي نشان دادند: و نخست اين كه به «استهزاء» و سُخريّه پرداختند.

۲. دوم آن كه از آن به عنوان «سحر آشكار»‌ ياد كردند. مسلم است كه آيات قرآن کریم شنيدني است نه ديدني، بنابراين، واژه ی «آيه» در اينجا نمي‎تواند ناظر به آيات قرآن کریم باشد. اضافه بر اين تعبير به «سحر آشكار» نيز كاملا با معجزات و خارق عادات تناسب دارد و اصولاً اين كه پيامبر اسلام(صلي الله عليه و آله) را ساحر خواندند و به طور گسترده روي اين مسأله تبليغ كردند، نشان مي‎دهد كه خارق عادات و معجزاتي از او ديده بودند.

از همهی اين‎ها گذشته، چگونه ممكن است، پيغمبر اكرم(صلي الله عليه و آله) در كتاب آسماني خود اين همه معجزات حسي از پيامبران ديگر مانندمسأله «يد بيضاء» و «عصاي موسي» و معجزات نه گانه‎اي كه از او صادر شد}}<ref>نمل، ۱۲.</ref> و يا معجزات متعددي كه از حضرت مسيح ـ عليه‎السلام ـ مانند «احياي مردگان» و شفاي «كور مادرزاد» و «بيماران غير قابل علاج» و مانند آن و هم چنين معجزات ابراهيم و صالح و يوسف و سليمان و داوود ـ عليه‎السلام ـ كه همگي در قرآن آمده است،‌ نقل كند ولي خودش هيچ‎گونه معجزه حسي نياورد. چگونه مي‎تواند مردم را قانع كند كه همهه ی انبياء معجزات حسي داشتند و من ندارم و در عين حال نبوت من برترين نبوت‎ها و آيين من بهترين آيين‎ها است.

۳. در آيه‌نخست از سوره ی اسراء خداوند متعال درباره ی پيامبر(صلي الله عليه و آله) مي‎فرمايد: «سبحان الذي اسري بعبده ليلاً من المسجد الحرام الي المسجد الاقصي الذي باركنا حوله لنريه من آياتنا انّه هو السميع البصير؛ پاك و منزه است خدايي كه بنده‎اش را در يك شب از مسجد الحرام به مسجد اقصي كه گردا گردش را پر بركت ساختيم برد، تا آيات خود را به او نشان دهيم او شنوا و بينا است.»

  | شاخه اصلی =  

|شاخه فرعی۱ =  

  | شناسه =  

  | تیترها =  

  | ویرایش =  

  | لینک‌دهی =  

  | تغییر مسیر =  

  | اولویت =  

  | کیفیت =