پرش به محتوا

مراحل حرمت شراب: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{سوال}}
{{سوال}}
دیدگاه اسلام درباره نوشیدن شراب چیست؟
دیدگاه اسلام درباره نوشیدن شراب چیست؟
{{پایان سوال}}شرابخواری یکی از گناهان کبیره است و در روایات با تعابیر مختلف، این عمل نهی شده است
{{پایان سوال}}شرابخواری یکی از گناهان کبیره است و در روایات با تعابیر مختلف، این عمل نهی شده است. شراب همانگونه که در قرآن آمده است دارای منافع و مضراتی است، اما ضرر‌های آن از نفع‌هایش به مراتب بیشتر است.
شراب همانگونه که در قرآن آمده است دارای منافع و مضراتی است، اما ضرر‌های آن از نفع‌هایش به مراتب بیشتر است
 
== مراحل حرمت شراب در قرآن ==
== مراحل حرمت شراب در قرآن ==


* مرحله اول
=== مرحله اول ===
 
شرابخوارى و ميگسارى در زمان جاهليت و قبل از ظهور اسلام فوق العاده رواج داشت و به صورت يك بلاى عمومى در آمده بود، تا آنجا كه بعضى از مورخان مى‌گويند عشق عرب جاهلى در سه چيز خلاصه مى‌شد: شعر و شراب و جنگ.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=دار الكتب الاسلاميه‌|جلد=5|صفحه=70|سال=1374|مکان=تهران}}</ref>
شرابخوارى و ميگسارى در زمان جاهليت و قبل از ظهور اسلام فوق العاده رواج داشت و به صورت يك بلاى عمومى در آمده بود، تا آنجا كه بعضى از مورخان مى‌گويند عشق عرب جاهلى در سه چيز خلاصه مى‌شد: شعر و شراب و جنگ،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=..|جلد=5|صفحه=70}}</ref>
 
روشن است كه اگر اسلام مى‌خواست بدون رعايت اصول روانى و اجتماعى با اين بلاى بزرگ عمومى به مبارزه برخيزد ممكن نبود، و لذا از روش تحريم تدريجى و آماده ساختن افكار و اذهان براى ريشه كن كردن ميگسارى كه به صورت يك عادت ثانوى در رگ و پوست آنها نفوذ كرده بود، استفاده كرد، به اين ترتيب كه نخست در بعضى از سوره‌هاى مكى اشاراتى به زشتى اين كار نمود، <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|جلد=5|صفحه=70}}</ref>چنان كه در سوره نحل مى‌خوانيم‌ وَ مِنْ ثَمَراتِ النَّخِيلِ وَ الْأَعْنابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَراً وَ رِزْقاً حَسَناً" سوره نحل آیه 67 از ميوه‌هاى درخت نخل و انگور، مسكرات و روزيهاى پاكيزه فراهم مى‌كنيد".
 
«سکر» گرچه در لغت معانی مختلفی دارد، ولی در آیه ۶۷ سوره نحل به معنای مسکرات و مشروبات الکلی است، و معنای مشهور آن همین است. قرآن در این آیه هرگز اجازه شراب سازی از خرما و انگور نداده بلکه با توجه به اینکه مسکرات را در مقابل رزق حسن قرار داده اشاره کوتاهی به تحریم خمر و نامطلوب بودن آن نموده است، بنا بر این نیاز به این نداریم که بگوییم این آیه قبل از نزول تحریم شراب نازل شده و اشاره‌ای به حلال بودن آن است، بلکه به عکس، آیه، اشاره به حرام بودن آن می‌کند و شاید اولین اخطار در زمینه تحریم خمر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|جلد=11|صفحه=290}}</ref>
 
* مرحله دوم ولی عادت زشت شرابخوری از آن ریشه دارتر بود، که با این اشاره ها ریشه کن شود، بعلاوه شراب بخشی از درآمدهای اقتصادی آنها را نیز تامین می کرد لذا هنگامی که مسلمانان به مدینه منتقل شدند و نخستین حکومت اسلامی تشکیل شد، دومین دستور در زمینه منع شرابخواری به صورت قاطعتری نازل گشت، تا افکار را برای تحریم نهایی آماده تر سازد، که در اینجا این آیه نازل گردید یسْئَلُونَک عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَیسِرِ قُلْ فِیهِما إِثْمٌ کبِیرٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُما أَکبَرُ مِنْ نَفْعِهِما سوره آیه 219 ای پیغمبر از تو از حکم شراب و قمار می‌پرسند، بگو: در این دو کار گناه بزرگی است و سودهایی برای مردم، ولی زیان گناه آن دو بیش از منفعت آنهاست. و نیز سؤال کنند تو را که چه در راه خدا انفاق کنند؟ جواب ده: آنچه زائد (بر ضروری زندگانی) است. خداوند بدین روشنی آیات خود را برای شما بیان کند، باشد که تفکر نموده و عقل خود به کار بندید. در این آیه ضمن اشاره به منافع اقتصادی مشروبات الکلی برای بعضی از جوامع همانند جامعه جاهلیت، اهمیت خطرات و زیانهای بزرگ آن را که به درجات از منافع اقتصادی آن بیشتر است یادآوری می شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|جلد=3|صفحه=396}}</ref>
 
* مرحل سوم
 
يَأَيهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا لا تَقْرَبُوا الصلَوةَ وَ أَنتُمْ سكَرَى حَتى تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ وَ لا جُنُباً إِلا عـَابـِرِى سـبـِيـلٍ حـَتـى تـَغـْتَسِلُوا وَ إِن كُنتُم مَّرْضى أَوْ عَلى سفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنكُم مِّنَ الْغـَائطِ أَوْ لَمـَستُمُ النِّساءَ فَلَمْ تجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صعِيداً طيِّباً فَامْسحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَ أَيْدِيكُمْ إِنَّ اللَّهَ كانَ عَفُواًّ غَفُوراً سوره نسا آیه 43 اى كـسـانى كه ايمان آورده ايد در حال مستى به نماز نزديك نشويد، تا بدانيد چه مـيـگـويـيـد و هـمـچـنـيـن هـنـگـامـى كـه جـنـب هـسـتـيـد مـگـر ايـنـكـه مـسـافـر بـاشـيـد تـا غـسـل كـنـيـد. و اگـر بـيماريد، يا مسافر، و يا قضاى حاجت  كرده ايد، و يا با زنان آمـيـزش جـنـسـى داشـتـه ايـد، و در ايـن حـال ، آب (بـراى وضـو و غسل ) نيافتيد، با خاك پاكى تيمم كنيد به اين طريق كه  صورتها و دستهايتان را با آن مسح نماييد. خداوند بخشنده و آمرزنده است


به مسلمانان صریحا دستور داده شد که در حال مستی هرگز نمازنخوانند تا بدانند با خدای خود چه می‌گویند. البته مفهوم این آیه آن نبود که در غیر حال نماز، نوشیدن شراب مجاز بود، بلکه برنامه همان برنامه تحریم تدریجی و مرحله به مرحله بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|جلد=3|صفحه=438}}</ref>
روشن است كه اگر اسلام مى‌خواست بدون رعايت اصول روانى و اجتماعى با اين بلاى بزرگ عمومى به مبارزه برخيزد ممكن نبود، و لذا از روش تحريم تدريجى و آماده ساختن افكار و اذهان براى ريشه كن كردن ميگسارى كه به صورت يك عادت ثانوى در رگ و پوست آنها نفوذ كرده بود، استفاده كرد، به اين ترتيب كه نخست در بعضى از سوره‌هاى مكى اشاراتى به زشتى اين كار نمود،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=دار الكتب الاسلاميه‌|جلد=5|صفحه=70|سال=1374|مکان=تهران}}</ref> چنان كه در آیه 67 سوره نحل مى‌خوانيم‌: {{قرآن|وَ مِنْ ثَمَراتِ النَّخِيلِ وَ الْأَعْنابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَراً وَ رِزْقاً حَسَناً|ترجمه=از ميوه‌هاى درخت نخل و انگور، مسكرات و روزيهاى پاكيزه فراهم مى‌كنيد}}


* مرحله چهارم
«سکر» گرچه در لغت معانی مختلفی دارد، ولی در آیه ۶۷ سوره نحل به معنای مسکرات و مشروبات الکلی است، و معنای مشهور آن همین است. قرآن در این آیه هرگز اجازه شراب سازی از خرما و انگور نداده بلکه با توجه به اینکه مسکرات را در مقابل رزق حسن قرار داده اشاره کوتاهی به تحریم خمر و نامطلوب بودن آن نموده است، بنا بر این نیاز به این نداریم که بگوییم این آیه قبل از نزول تحریم شراب نازل شده و اشاره‌ای به حلال بودن آن است، بلکه به عکس، آیه، اشاره به حرام بودن آن می‌کند و شاید اولین اخطار در زمینه تحریم خمر باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=دار الكتب الاسلاميه‌|جلد=11|صفحه=290|سال=1374|مکان=تهران}}</ref>


يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ سوره مائده آیه 90
=== مرحله دوم ===
ولی عادت زشت شرابخوری از آن ریشه دارتر بود، که با این اشاره ها ریشه کن شود، بعلاوه شراب بخشی از درآمدهای اقتصادی آنها را نیز تامین می کرد لذا هنگامی که مسلمانان به مدینه منتقل شدند و نخستین حکومت اسلامی تشکیل شد، دومین دستور در زمینه منع شرابخواری به صورت قاطعتری نازل گشت، تا افکار را برای تحریم نهایی آماده تر سازد، که در اینجا این آیه نازل گردید: {{قرآن|یسْئَلُونَک عَنِ الْخَمْرِ وَ الْمَیسِرِ قُلْ فِیهِما إِثْمٌ کبِیرٌ وَ مَنافِعُ لِلنَّاسِ وَ إِثْمُهُما أَکبَرُ مِنْ نَفْعِهِما|ترجمه=ای پیغمبر از تو از حکم شراب و قمار می‌پرسند، بگو: در این دو کار گناه بزرگی است و سودهایی برای مردم، ولی زیان گناه آن دو بیش از منفعت آنهاست|سوره=بقره|آیه=219}} در این آیه ضمن اشاره به منافع اقتصادی مشروبات الکلی برای بعضی از جوامع همانند جامعه جاهلیت، اهمیت خطرات و زیانهای بزرگ آن را که به درجات از منافع اقتصادی آن بیشتر است یادآوری می شود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=دار الكتب الاسلاميه‌|جلد=3|صفحه=396|سال=1374|مکان=تهران}}</ref>


ای کسانی که ایمان آورده‌ایدشراب و قمار و بتها و ازلام  نوعی بخت‌ آزمایی پلید و از عمل شیطان است، از آنها دوری کنید تا رستگار شوید.
=== مرحل سوم ===
{{قرآن|يَأَيهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا لا تَقْرَبُوا الصلَوةَ وَ أَنتُمْ سكَرَى حَتى تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ|ترجمه=اى كـسـانى كه ايمان آورده ايد در حال مستى به نماز نزديك نشويد، تا بدانيد چه مـيـگـويـيـد|سوره=نسا|آیه=43}}


در این مرله دستور نهایی با صراحت کامل و بیان قاطع نازل  که حتی بهانه جویان نیز نتوانند به آن ایراد گیرند نازل گردد
به مسلمانان صریحا دستور داده شد که در حال مستی هرگز نمازنخوانند تا بدانند با خدای خود چه می‌گویند. البته مفهوم این آیه آن نبود که در غیر حال نماز، نوشیدن شراب مجاز بود، بلکه برنامه همان برنامه تحریم تدریجی و مرحله به مرحله بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=دار الكتب الاسلاميه‌|جلد=3|صفحه=438|سال=1374|مکان=تهران}}</ref>


در این آیه با تعبیرات گوناگون ممنوعیت این کار مورد تأکید قرار گرفته، تا جایی که شرابخواری در ردیف بتپرستی و قمار و ازلام و از اعمال شیطانی و پلید قلمداد شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=برگزیده تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=...|جلد=1|صفحه=586}}</ref>
=== مرحله چهارم ===
.


== احادیث ==
{{قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالْأَنْصَابُ وَالْأَزْلَامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌ایدشراب و قمار و بتها و ازلام  نوعی بخت‌ آزمایی پلید و از عمل شیطان است، از آنها دوری کنید تا رستگار شوید|سوره=مائده|آیه=90}} در این مرحله دستور نهایی با صراحت کامل و بیان قاطع نازل  که حتی بهانه جویان نیز نتوانند به آن ایراد گیرند نازل گردد. در این آیه با تعبیرات گوناگون ممنوعیت این کار مورد تأکید قرار گرفته، تا جایی که شرابخواری در ردیف بت پرستی و قمار و ازلام و از اعمال شیطانی و پلید قلمداد شده است. «انصاب» بت هايى كه شكل مخصوصى نداشتند و تنها قطعه سنگى بودند و قرار گرفتن شراب و قمار هم رديف آن نشانگر خطر بسيار زياد شراب و قمار است به همين دليل در روايتى از پيامبر(ص) مى‌خوانيم: شارب الخمر كعابد الوثن:«شرابخور همانند بت‌پرست است».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=برگزیده تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|ناشر=دار الكتب الاسلاميه‌|جلد=1|صفحه=555|سال=1382|مکان=تهران}}</ref>
قالَ رَسُولُ اللّهِ صلي الله عليه و آله: لَعَنَ اللّهُ الْخَمْرَ وَ عاصِرَها وَ غارِسَها وَ شارِبَها وَ ساقيَها وَ بائِعَها وَ مُشْتَريها وَ آكِلَ ثَمَنَها وَ حامِلَها وَ الْمَحْمُولَةِ اِلَيْهِ.  


پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: خداوند، شراب و بوجود آورنده و تهيه كننده آنرا و مصرف كننده و اعطاء كننده و خريدار و فروشنده و استفاده كننده از قيمت آن و حمل كننده و صاحب آنرا لعن كرده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بحارالانوار|نام=محمدباقر|نام خانوادگی=مجلسی|جلد=79|صفحه=126}}</ref>
== دلایل روایی بر حرمت شراب ==
قالَ رَسُولُ اللّهِ(ص): لَعَنَ اللّهُ الْخَمْرَ وَ عاصِرَها وَ غارِسَها وَ شارِبَها وَ ساقيَها وَ بائِعَها وَ مُشْتَريها وَ آكِلَ ثَمَنَها وَ حامِلَها وَ الْمَحْمُولَةِ اِلَيْهِ.


قالَ النَّبِىُ صلي الله عليه و آله : سَـلِّمُوا عَـلَى الْيَهُودِ وَ النَـصـارى وَ لا تُسَـلِّمُوا عَـلى شارِبِ الْخَمْرِ، وَ اِنْ سَلَّمَ عَلَيْـكُمْ فَلا تَرُدُّوا جَوابَهُ.
پيامبر(ص) فرمود: خداوند، شراب و بوجود آورنده و تهيه كننده آنرا و مصرف كننده و اعطاء كننده و خريدار و فروشنده و استفاده كننده از قيمت آن و حمل كننده و صاحب آنرا لعن كرده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بحارالانوار|سال=1411|نام= محمدباقر |نام خانوادگی=المجلسی|ناشر=مؤسسة الطور للنشر|صفحه=126|مکان=بیروت|جلد=79}}</ref>


پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله فرمود: سلام كنيد بر يهود و نصارى ولى بر شارب الخمر سلام نكنيد و اگر او سلام كرد شما جواب او را ندهيد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بحارالانوار|نام=محمدباقر|نام خانوادگی=مجلسی|ناشر=...|جلد=79|صفحه=152}}</ref>
قالَ النَّبِىُ(ص): سَـلِّمُوا عَـلَى الْيَهُودِ وَ النَـصـارى وَ لا تُسَـلِّمُوا عَـلى شارِبِ الْخَمْرِ، وَ اِنْ سَلَّمَ عَلَيْـكُمْ فَلا تَرُدُّوا جَوابَهُ.


قالَ الصادقُ عليه السلام: لا تُجالِسُوا شُـرّابَ الخَـمْرِ فَـاِنَّ اللَعْـنَةَ اِذا نَزَلَتْ عَـمَّتْ مَـنْ فـى الْمَجْـلِسِ.  
پيامبر گرامى(ص) فرمود: سلام كنيد بر يهود و نصارى ولى بر شارب الخمر سلام نكنيد و اگر او سلام كرد شما جواب او را ندهيد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بحارالانوار|نام=محمدباقر|نام خانوادگی=مجلسی|ناشر=...|جلد=79|صفحه=152}}</ref>


امام صادق عليه السلام فرمود: با شرابخواران همنشين نشويد، زيرا هنگامى كه لعنت خدا فرود آيد همه كسانى را كه در مجلس هستند فرا مى گيرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الحکم الزاهره|نام=علی رضا|نام خانوادگی=صابری یزدی|جلد=1|صفحه=301}}</ref>
قالَ الصادقُ(ع): لا تُجالِسُوا شُـرّابَ الخَـمْرِ فَـاِنَّ اللَعْـنَةَ اِذا نَزَلَتْ عَـمَّتْ مَـنْ فـى الْمَجْـلِسِ.  


عَنْ عَلَىٍّ عليه السلام اَنَّهُ قِيلَ لَهُ: اِنَّ شُرْبَ الْخَمْرِ اَشَدُّ مِنَ الزِّنا وَ السِّرْقَةِ؟ قْالَ: نَعَمْ اِنَّ شارِبَ الْخَمْرِ يَزْنى وَ يَسْرِقُ وَ يَقْتُلُ وَ يَدَعُ الصَّلاةَ.  
امام صادق(ع)فرمود: با شرابخواران همنشين نشويد، زيرا هنگامى كه لعنت خدا فرود آيد همه كسانى را كه در مجلس هستند فرا مى گيرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الحکم الزاهره|نام=علی رضا|نام خانوادگی=صابری یزدی|جلد=1|صفحه=301}}</ref>


به اميرالمؤمنين على عليه السلام گفته شد كه آيا شرابخوارى از زنا و سرقت بدتر است؟ امام عليه السلام فرمود: بله، زيرا شرابخوارهم زنا و دزدى مى كند، هم آدم مى كشد و نماز را هم رها مى كند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کنزالعمال|نام=متقی|نام خانوادگی=هندی|ناشر=...|جلد=5|فصل=حدیث 13693}}</ref>
عَنْ عَلَىٍّ(ع) اَنَّهُ قِيلَ لَهُ: اِنَّ شُرْبَ الْخَمْرِ اَشَدُّ مِنَ الزِّنا وَ السِّرْقَةِ؟ قْالَ: نَعَمْ اِنَّ شارِبَ الْخَمْرِ يَزْنى وَ يَسْرِقُ وَ يَقْتُلُ وَ يَدَعُ الصَّلاةَ.  
----


به اميرالمؤمنين على(ع) گفته شد كه آيا شرابخوارى از زنا و سرقت بدتر است؟ امام عليه السلام فرمود: بله، زيرا شرابخوارهم زنا و دزدى مى كند، هم آدم مى كشد و نماز را هم رها مى كند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کنزالعمال|نام=متقی|نام خانوادگی=هندی|ناشر=...|جلد=5|فصل=حدیث 13693}}</ref>
== دلایل علمی بر حرمت شراب ==
== دلایل علمی بر حرمت شراب ==
نوشیدن شراب می‌تواند عوارض جانبی زیادی برای افراد به همراه داشته باشد. در حالی که برخی از مطالعات نشان می‌دهند که شراب می‌تواند به افزایش کلسترول خوب خون کمک کند و از تشکیل کلسترول بد جلوگیری کند، اما در عین حال، مشکلات جدی نیز ایجاد می‌کند.
نوشیدن شراب می‌تواند عوارض جانبی زیادی برای افراد به همراه داشته باشد. در حالی که برخی از مطالعات نشان می‌دهند که شراب می‌تواند به افزایش کلسترول خوب خون کمک کند و از تشکیل کلسترول بد جلوگیری کند، اما در عین حال، مشکلات جدی نیز ایجاد می‌کند.
خط ۷۴: خط ۶۴:
=== '''آسیب به دندان‌ها''' ===
=== '''آسیب به دندان‌ها''' ===
شراب سفید به دلیل اسید موجود در آن می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند و لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها ایجاد کند.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=majalesalamat.com|نشانی=https://www.majalesalamat.com/nutrition/drinks/wine-disadvantages-risks/|عنوان=عوارض مصرف شراب|نویسنده=زهرا کامران ور|تاریخ بازبینی=20 آذر 1403|سال=1399}}</ref>
شراب سفید به دلیل اسید موجود در آن می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند و لکه‌های قهوه‌ای روی دندان‌ها ایجاد کند.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=majalesalamat.com|نشانی=https://www.majalesalamat.com/nutrition/drinks/wine-disadvantages-risks/|عنوان=عوارض مصرف شراب|نویسنده=زهرا کامران ور|تاریخ بازبینی=20 آذر 1403|سال=1399}}</ref>
----
 
ن


== منابع==
== منابع==
trustworthy
۳۴

ویرایش