وسوسه‌های شیطان در آیه ۱۶۹ سوره بقره: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}آیه ۱۶۹ [[سوره بقره]] اشاره به وسوسه‌های [[شیطان]] دارد که به سه چیز فرمان می‌دهد: یک: سوء به معنای بدی که هر فعل بدی را شامل می‌شود و معنای گناه را می‌دهد. دو: فحشا به معنای زشتی که مفسران گفته‌اند معصیت بزرگ یا آشکار  است یا گناهانی که حد بر آن جاری است. سه: افترا به خدا و دین که چیزهایی است که ندانسته بر خدا می‌بندند و آن را از اعتقادات دینی می‌شمارند و به نام دین تبلیغش می‌کنند.

شیطان به سوء و بدی امر می‌کند. سوء آن است که عقل و شرع از آن منزجر است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن|نام=محمد جواد|نام خانوادگی=بلاغی نجفی|جلد=1|صفحه=147}}</ref> سوء در مقابل خیر<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن کریم|فصل=آیه ۳۰ سوره آل‌عمران، آیه ۱۴۹ سوره نساء،}}</ref> و همان گناه است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه تفسير مجمع البيان|نام=فضل بن حسن|نام خانوادگی=طبرسی|جلد=4|صفحه=34|پی‌نوشت=آیه ۲۵ سوره یوسف}}

</ref> یکی از مصادیق سوء، ظلم می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن کریم|فصل=آیه 11 سوره نمل}}</ref>

<references />

از چیزهایی که شیطان، انسان را به آن فرامی‌خواند فحشا است. فحشاء از ماده «فحش» به معنى هر كارى است كه از حد اعتدال خارج گردد و شامل تمامى منكرات است؛<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نام کتاب : المفردات في غريب القرآن|نام=حسین|نام خانوادگی=الراغب الأصفهاني|ناشر=دار القلم|جلد=1|صفحه=626}}</ref> اما اينكه اين لفظ امروز در مورد اعمال منافى عفت يا در مورد گناهانى كه حد شرعى دارد به كار می‌رود در واقع از قبيل استعمال لفظ كلى در بعضى از مصاديق آن است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|جلد=1|صفحه=570}}</ref> بعضی گفته‌اند زشت‌ترین نوع گناه است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر الکاشف،|نام=محمد جواد|نام خانوادگی=مغنیه|جلد=1|صفحه=259}}</ref> و بزرگترین آن.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن|نام=محمد جواد|نام خانوادگی=بلاغی نجفی|جلد=1|صفحه=147}}</ref>

در مصادیق فحشا موارد متعددی را مفسران آورده‌اند. برخی هر گناهی که بر آن حد شرعی معین شده است را فحشا می‌دانند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=كشف الاسرار و عدة الابرار|نام=رشید‌الدین ابوالفضل|نام خانوادگی=میبدی|جلد=1|صفحه=451}}</ref> برخی فحشا را تنها [[زنا]] می‌دانند یا هر معصیتی که عظیم و فاحش باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن|نام=ابوالفتوح|نام خانوادگی=رازی|جلد=2|صفحه=288}}</ref>

۱. حرام دانستن برخی از غذاهای حلال: ممکن است اشاره به تحریم پاره‌ای از غذاهای حلال باشد، که اعراب در جاهلیت به خدا نسبت می‌دادند، حتی به گفته بعضی از مفسران بزرگ، رسوبات این طرز تفکر در میان جمعی از تازه مسلمانان باقی مانده بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر المیزان|نام=سید محمد حسین|نام خانوادگی=طباطبایی|جلد=1|صفحه=425}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر اثنا عشری|نام=حسین بن احمد حسینی|نام خانوادگی=شاه‌عبدالعظیمی|جلد=1|صفحه=313}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر آسان|نام=محمد جواد|نام خانوادگی=نجفی خمینی|جلد=1|صفحه=362}}</ref>

 

مرحوم [[طبرسی]] می‌نویسد: «منظور این است که شیطان شما را وادار می‌کند که بدون اطلاع داشتن از حرمت و حلّیت چیزی آن را حلال یا حرام بشمارید.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه جوامع الجامع|نام=ابو علی فضل بن حسن|نام خانوادگی=طبرسی|جلد=1|صفحه=220}}</ref>

 

۲. [[بدعت]]: نسبت دادن چیزی به خدا که از طریق عقل و شرع ثابت نشده باشد افتراء و کذب بر خداست. بدعت به معنی زیاد کردن چیزی در دین است که از دین نباشد. و مبدع از نظر شرایع الهی کافر و مستوجب آتش است و آیات و اخبار در مذمت و نکوهش و عقوبت اهل بدعت بسیار وارد شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=أطیب البیان فی تفسیر القرآن|نام=سید عبدالحسین|نام خانوادگی=طیب|جلد=2|صفحه=291}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=البلاغ فی تفسیر القرآن بالقرآن|نام=محمد|نام خانوادگی=صادقى تهرانى|صفحه=26}}</ref>

 

انتساب چیزی خارج از دین به دین توسط کسانی که یقین ندارند از این امور شمرده می شود و باید و نبایدهایی از قوانین دینی را وضع می کنند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تبیین القرآن|نام=سید محمد|نام خانوادگی=حسینی شیرازی|صفحه=37}}</ref>

طبق این آیه، اظهار نظر درباره احكام دين و فتوا دادن بدون علم، حرام است‏. مفسران گفته‌اند حتى در مقام ترديد و شك، نبايد چيزى را به خداوند نسبت داد، تا چه رسد به مواردى كه بدانيم آن حرف و سخن از خدا نيست‏.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نور|نام=محسن|نام خانوادگی=قرائتی|جلد=1|صفحه=258}}</ref> جمله {{قرآن|أَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ}} دلیل است بر منع از تبعیت از ظن.<ref>منهج الصادقين فى إلزام المخالفين، ملا فتح الله کاشانی، ج۱، ص: ۳۶۳</ref> آیاتی دیگری هم در قرآن است که صراحت دارد از ظن و گمان پیروی نشود<ref>آیاتی که پیروی از ظن را نکوهش و منع می‌کند: آیه ۱۱۶ سوره انعام، آیه ۶۶ سوره یونس، آیه ۱۴۸ سوره انعام، آیه ۲۴ سوره جاثیه، آیه ۱۵۷ نساء،‌ آیه ۶۰ یونس،‌ آیه ۱۲ حجرات،‌ آیه ۱۵۴ آل عمران، </ref>: {{قرآن|إِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا|ترجمه=و گمان نمى‌تواند جاى حق را بگيرد.|سوره=یونس|آیه=۳۶}}

{{تکمیل مقاله

| شناسه = شد

| تیترها = شد

| ویرایش = شد

| لینک‌دهی = شد

| ناوبری =  

| نمایه =  

| تغییر مسیر =  

| ارجاعات =  

| بازبینی =  

| تکمیل =  

| اولویت = ب

| کیفیت = ب