پرش به محتوا

و لاتجسسوا: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۰: خط ۴۰:


== حرمت تجسس در زندگی دیگران ==
== حرمت تجسس در زندگی دیگران ==
فقها به استناد آیه دوازدهم سورة حجرات و احادیث متعدد، تجسس را حرام می‌دانند. همچنین تفتیش از عقاید و اسرار و خطاهای مؤمنان و نیز افشا و آشکار کردن آنها، با استناد به آیات قرآن، از جمله آیه نوزدهم سوره نور، حرام است.<ref>رحمان ستایش، محمدکاظم، «تجسّس»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ذیل مدخل.</ref>
فقها به استناد آیه دوازدهم سورة حجرات و احادیث متعدد، تجسس را [[حرام]] می‌دانند. همچنین تفتیش از عقاید و اسرار و خطاهای مؤمنان و نیز افشا و آشکار کردن آنها، با استناد به آیات قرآن، از جمله آیه نوزدهم سوره نور، حرام است.<ref>رحمان ستایش، محمدکاظم، «تجسّس»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ذیل مدخل.</ref>


قرآن با صراحت تمام تجسس را در آیه ۱۲ سوره حجرات منع نموده، و از آنجا که هیچگونه قید و شرطی برای آن قائل نشده نشان می‌دهد که جستجوگری در کار دیگران و تلاش برای افشای اسرار آنها گناه است؛ ولی البته قرائنی که در داخل و خارج آیه است نشان می‌دهد که این حکم مربوط به زندگی شخصی و خصوصی افراد است، و در زندگی اجتماعی تا آنجا که تأثیری در سرنوشت جامعه نداشته باشد نیز این حکم صادق است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۸۷.</ref> گفته شده آنجا که ارتباطی با سرنوشت دیگران و کیان جامعه پیدا می‌کند مسئله شکل دیگری به خود می‌گیرد، لذا شخص پیغمبر(ص) مأمورانی برای جمع‌آوری اطلاعات قرار داده بود که از آنها بعنوان «عیون» تعبیر می‌شود، تا آنچه را ارتباط با سرنوشت جامعه اسلامی در داخل و خارج داشت برای او گردآوری کنند.<ref>قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت‏، ۱۳۷۵ش، ج۱۰، ص۲۸۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۸۸.</ref>
قرآن با صراحت تمام تجسس را در آیه ۱۲ سوره حجرات منع نموده، و از آنجا که هیچگونه قید و شرطی برای آن قائل نشده نشان می‌دهد که جستجوگری در کار دیگران و تلاش برای افشای اسرار آنها گناه است؛ ولی البته قرائنی که در داخل و خارج آیه است نشان می‌دهد که این حکم مربوط به زندگی شخصی و خصوصی افراد است، و در زندگی اجتماعی تا آنجا که تأثیری در سرنوشت جامعه نداشته باشد نیز این حکم صادق است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۸۷.</ref> گفته شده آنجا که ارتباطی با سرنوشت دیگران و کیان جامعه پیدا می‌کند مسئله شکل دیگری به خود می‌گیرد، لذا شخص پیغمبر(ص) مأمورانی برای جمع‌آوری اطلاعات قرار داده بود که از آنها بعنوان «عیون» تعبیر می‌شود، تا آنچه را ارتباط با سرنوشت جامعه اسلامی در داخل و خارج داشت برای او گردآوری کنند.<ref>قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت‏، ۱۳۷۵ش، ج۱۰، ص۲۸۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۸۸.</ref>
خط ۴۷: خط ۴۷:


در روایات تجسس در زندگی دیگران ناپسند شمرده شده است. از جمله:
در روایات تجسس در زندگی دیگران ناپسند شمرده شده است. از جمله:
* پیامبر(ص): از گمان دوری کنید؛ زیرا گمان، دروغترین سخن است. به سخنان مردم گوش فرا ندارید و عیبشان را پی جویی نکنید.
* [[پیامبر(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|پیامبر(ص)]]: از گمان دوری کنید؛ زیرا گمان، دروغترین سخن است. به سخنان مردم گوش فرا ندارید و عیبشان را پی جویی نکنید.
* پیامبر(ص): من مأمور نیستم که دل‌های مردم را بکاوم و درونشان را بشکافم.
* پیامبر(ص): من مأمور نیستم که دل‌های مردم را بکاوم و درونشان را بشکافم.
* پیامبر(ص): لغزش‌های مسلمانان را نجویید که هر کس لغزش‌های برادرش را پی جوید خداوند لغزش‌های او را پیگیری کند و هر که را که خداوند عیبجویی کند رسوایش سازد هر چند در اندرون خانه خود باشد.
* پیامبر(ص): لغزش‌های مسلمانان را نجویید که هر کس لغزش‌های برادرش را پی جوید خداوند لغزش‌های او را پیگیری کند و هر که را که خداوند عیبجویی کند رسوایش سازد هر چند در اندرون خانه خود باشد.
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱

ویرایش