پرش به محتوا

صحیفه سجادیه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:


صحيفه سجاديه، نقطه‌هاي ضربه پذير انسان را يادآوري مي‌نمايند. بعضي از صفات پسنديده داراي مرز دقيقي با صفات ناپسند هستند و اين نكته انسان را وامي‌دارد كه حدود صفات را به خوبي بشناسد، تا از حد خارج نشود. اين نكته در دعاهاي امام(ع) از جمله در دعاي مكارم الاخلاق با ظرافت خاصي بيان شده است.
صحيفه سجاديه، نقطه‌هاي ضربه پذير انسان را يادآوري مي‌نمايند. بعضي از صفات پسنديده داراي مرز دقيقي با صفات ناپسند هستند و اين نكته انسان را وامي‌دارد كه حدود صفات را به خوبي بشناسد، تا از حد خارج نشود. اين نكته در دعاهاي امام(ع) از جمله در دعاي مكارم الاخلاق با ظرافت خاصي بيان شده است.
* تكبر: {{متن عربی|و أعزَّني و لا تَبتَليني بالكِبر|ترجمه= بارالها به من عزت نفس عطا فرما و به كبر مبتلا مكن.}}<ref name=":0">على بن الحسين، امام چهارم عليه السلام، الصحيفه السجاديه، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، دعای بیستم، ص۹۲.</ref> امام سجاد(ع) پس از درخواست عزت نفس از ابتلاي به كبر سخن مي‌گويد، زيرا ممكن است عزت نفس در روحيه بعضي از افراد، از مرز خود تجاوز كند و آدمي را دچار خود بزرگ‌بيني و كبر نمايد».  
* تكبر: {{متن عربی|و أعزَّني و لا تَبتَليني بالكِبر|ترجمه= بارالها به من عزت نفس عطا فرما و به كبر مبتلا مكن.}} <ref name=":1"> على بن الحسين، امام چهارم عليه السلام، الصحيفه السجاديه، قم، دفتر نشر الهادی، چاپ اول، ۱۳۷۶ش، دعای بیستم، ص۹۲.</ref> امام سجاد(ع) پس از درخواست عزت نفس از ابتلاي به كبر سخن مي‌گويد، زيرا ممكن است عزت نفس در روحيه بعضي از افراد، از مرز خود تجاوز كند و آدمي را دچار خود بزرگ‌بيني و كبر نمايد.  
* عجب: {{متن عربی|و عبّدني لكَ و لا تُفسِد عبادَتي بالعُجب| ترجمه=و توفيق عبادت ده و به خودپسندي، عبادت مرا فاسد مكن.}}<ref name=":0"/>  عبوديت با اين اهميت، ديوار به ديوار عجب است. خطري كه عبد را تهديد مي‌كند، عجب و خودپسندي است.
* عجب: {{متن عربی|و عبّدني لكَ و لا تُفسِد عبادَتي بالعُجب| ترجمه=و توفيق عبادت ده و به خودپسندي، عبادت مرا فاسد مكن.}}<ref name=":1"/>  عبوديت با اين اهميت، ديوار به ديوار عجب است. خطري كه عبد را تهديد مي‌كند، عجب و خودپسندي است.
* منت نهادن: {{متن عربی|و أجر للناسِ علي يديَّ الخير و لا تُمحقهُ بالمنِّ|ترجمه= و با دست من، خير بر مردم جاري كن و به منت نهادن، آن را ضايع مساز.}}<ref name=":0"/>در اين جا آفت كارهاي خير براي مردم، منت نهادن ذكر شده است كه با آيات قرآن هم خواني دارد. {{قرآن|يا أيّها الّذين آمنوا لا تُبطلوا صدقاتِكم بالمنِّ و الأذي|ترجمه= ای کسانی که ایمان آورده‌اید! بخشش‌های خود را با منت و آزار، باطل نسازید.|سوره=بقره|آیه= ۲۶۴}}
* منت نهادن: {{متن عربی|و أجر للناسِ علي يديَّ الخير و لا تُمحقهُ بالمنِّ|ترجمه= و با دست من، خير بر مردم جاري كن و به منت نهادن، آن را ضايع مساز.}}<ref name=":1"/>در اين جا آفت كارهاي خير براي مردم، منت نهادن ذكر شده است كه با آيات قرآن هم خواني دارد. {{قرآن|يا أيّها الّذين آمنوا لا تُبطلوا صدقاتِكم بالمنِّ و الأذي|ترجمه= ای کسانی که ایمان آورده‌اید! بخشش‌های خود را با منت و آزار، باطل نسازید.|سوره=بقره|آیه= ۲۶۴}}


=== اقتدا به خوبان و اولياي الهي ===
=== اقتدا به خوبان و اولياي الهي ===
خط ۱۳۸: خط ۱۳۸:


== فهرست دعاهای صحیفه سجادیه ==
== فهرست دعاهای صحیفه سجادیه ==
صحیفه سجادیه در ابتدا مجموعه‌ای از ۷۵ دعا و نیایش بود که امام سجاد(ع) آنها را بر دو فرزندش، یعنی امام باقر(ع) و زید بن علی املا کرد و ازهمین‌رو نسخهٔ اولیه آن در دو نسخه نوشته شد.<ref>طباطبایی، سید محمدکاظم، تاریخ حدیث شیعه، تهران، سمت، ۱۳۸۸شT ج۱، ص۱۳۴.</ref> یحیی بن زید نسخه‌ای را که پدرش زید نوشته بود، در اختیار متوکل بن هارون بلخی (اولین راوی صحیفه سجادیه) قرار داد. متوکل نیز آن نسخه را نزد امام صادق(ع) برد و با نسخه‌ای که از امام باقر بر جا مانده بود، مقایسه کرد و هیچ اختلافی در آنها پیدا نکرد. امام صادق آن کتاب را بر متوکل بن هارون املا کرد و متوکل آنها را نوشت؛ ولی ۱۱ دعای آن را از دست داد و تنها ۶۴ دعا باقی ماند.<ref>صحیفه سجادیه، مقدمه.</ref> تعدادی از آن ۶۴ دعا نیز به دوره‌های بعد منتقل نشد. به همین دلیل نسخه‌های صحیفه سجادیه تنها ۵۴ دعا دارد.<ref>طباطبایی، سید محمدکاظم، تاریخ حدیث شیعه، تهران، سمت، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۳۴.</ref>
صحیفه سجادیه در ابتدا مجموعه‌ای از ۷۵ دعا و نیایش بود که امام سجاد(ع) آنها را بر دو فرزندش، یعنی امام باقر(ع) و زید بن علی املا کرد و ازهمین‌رو نسخهٔ اولیه آن در دو نسخه نوشته شد.<ref>طباطبایی، سید محمدکاظم، تاریخ حدیث شیعه، تهران، سمت، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۳۴.</ref> یحیی بن زید نسخه‌ای را که پدرش زید نوشته بود، در اختیار متوکل بن هارون بلخی (اولین راوی صحیفه سجادیه) قرار داد. متوکل نیز آن نسخه را نزد امام صادق(ع) برد و با نسخه‌ای که از امام باقر بر جا مانده بود، مقایسه کرد و هیچ اختلافی در آنها پیدا نکرد. امام صادق آن کتاب را بر متوکل بن هارون املا کرد و متوکل آنها را نوشت؛ ولی ۱۱ دعای آن را از دست داد و تنها ۶۴ دعا باقی ماند.<ref>صحیفه سجادیه، مقدمه.</ref> تعدادی از آن ۶۴ دعا نیز به دوره‌های بعد منتقل نشد. به همین دلیل نسخه‌های صحیفه سجادیه تنها ۵۴ دعا دارد.<ref>طباطبایی، سید محمدکاظم، تاریخ حدیث شیعه، تهران، سمت، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۱۳۴.</ref>


برخی از دعاهای صحیفه به روز‌های خاصی اختصاص دارند (مانند دعای عرفه، دعای وداع با ماه رمضان و دعای دیدن هِلال) و بعضی دعاها مخصوص خواندن در روز خاصی نیست.<ref>عمادی حائری، سید محمد، «صحیفه سجادیه»، در دانشنامه جهان اسلام، ج۲۹، تهران، بنیاد دایرة المعارف اسلامی،‌ ۱۴۰۰ش، ص۳۹۲.</ref> صحیفه سجادیه ۵۴ دعا دارد که فهرست عناوین آن بدین شرح است:
برخی از دعاهای صحیفه به روز‌های خاصی اختصاص دارند (مانند دعای عرفه، دعای وداع با ماه رمضان و دعای دیدن هِلال) و بعضی دعاها مخصوص خواندن در روز خاصی نیست.<ref>عمادی حائری، سید محمد، «صحیفه سجادیه»، در دانشنامه جهان اسلام، ج۲۹، تهران، بنیاد دایرة المعارف اسلامی،‌ ۱۴۰۰ش، ص۳۹۲.</ref> صحیفه سجادیه ۵۴ دعا دارد که فهرست عناوین آن بدین شرح است:
trustworthy
۲٬۶۱۲

ویرایش