automoderated، دیوانسالاران، مدیران
۷٬۲۳۰
ویرایش
جز (←قرآن و عصمت امام) |
|||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
===عصمت امام در آیات قرآن=== | ===عصمت امام در آیات قرآن=== | ||
* | آیات متعددی از قرآن در مورد عصمت ائمه شیعه بحث می کند. آنرا شایسته هر شخصی نمیداند و تنها دارندگان این عنوان را شایسته رهبری و هدایت جامعه معرفی میکنند: | ||
* آیه امامت: {{قرآن|وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي قالَ لايَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِينَ|ترجمه=هنگامی که خداوند، ابراهیم(ع) را با وسایل گوناگونی آزمود [و او به خوبی از عهده آزمون برآمد]؛ خداوند به او فرمود: من تو را امام مردم قرار دادم. ابراهیم(ع) گفت: از فرزندان من] نیز [امامانی قرار بده]. خداوند فرمود: پیمان من به ستمکاران نمیرسد.|سوره=بقره|آیه=۱۲۴}} | |||
قرآن کریم ظالمان را شایسته مقام امامت نمیداند و با توجه به آن که در فرهنگ قرآن، هر گناهکاری ظالم خوانده میشود، چارهای جز پذیرش عصمت امام باقی نمیماند. این آیه هر چند گفتگوهای فراوانی برانگیخته، اما روشنی آن به اندازهای است که برخی از مفسران اهل سنّت را نیز به اعترافی چنین واداشته است: | |||
فیه دَلیلٌ عَلی عِصمة الانبیاء مِنَ الکَبائِر قَبل البِعثة وَ انّ الفاسِق لا یَصلح لَلامامَة؛ | فیه دَلیلٌ عَلی عِصمة الانبیاء مِنَ الکَبائِر قَبل البِعثة وَ انّ الفاسِق لا یَصلح لَلامامَة؛ | ||
این آیه دلیل بر آن است که پیامبران (حتّی) پیش از بعثت نیز از گناهان کبیره معصوم اند و فاسقان شایستگی امامت ندارند. | این آیه دلیل بر آن است که پیامبران (حتّی) پیش از بعثت نیز از گناهان کبیره معصوم اند و فاسقان شایستگی امامت ندارند. | ||
این مفسّر نام دار اگر پیش فرضهای ذهنی خود را کنار مینهاد، میان امامت و نبوّت فرقی نمیگذاشت و در بیان شرایط امام، بر عدالتِ تنها بسنده نمیکرد؛ زیرا در آیهٔ مورد بحث، سخن بر سر آن است که ظالمان شایستگی دریافت عهد الهی را ندارند. ما نیز میپذیریم که عهد الهی، عنوانی است فراگیر که نبوت و امامت، هر دو، را در بر میگیرد، اما چگونه این جمله در یکی از مصادیق عهد، لزوم عصمت را نتیجه میدهد و در مصداق دیگر آن، از حدّ اشتراط عدالت فراتر نمیرود؟! | این مفسّر نام دار اگر پیش فرضهای ذهنی خود را کنار مینهاد، میان امامت و نبوّت فرقی نمیگذاشت و در بیان شرایط امام، بر عدالتِ تنها بسنده نمیکرد؛ زیرا در آیهٔ مورد بحث، سخن بر سر آن است که ظالمان شایستگی دریافت عهد الهی را ندارند. ما نیز میپذیریم که عهد الهی، عنوانی است فراگیر که نبوت و امامت، هر دو، را در بر میگیرد، اما چگونه این جمله در یکی از مصادیق عهد، لزوم عصمت را نتیجه میدهد و در مصداق دیگر آن، از حدّ اشتراط عدالت فراتر نمیرود؟! | ||
* | * آیه اولیالامر: {{قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِي الأَمْرِ مِنكُمْ..|ترجمه=ای کسانی که ایمان آوردهاید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیای امر خود را [نیز] اطاعت کنید..|سوره=نساء|آیه=۵۹}} | ||
فخر رازی، اندیشمند و | قرآن همگان را به اطاعت از اولی الامر فرا میخواند و این گروه را در کنار پیامبر مینشاند. این اطاعت به دلیل آن که قید و شرطی را به همراه ندارد، اطاعتی همه جانبه و بی چون و چراست و این مطلب جز با عصمت اولوالامر سازگار نیست؛ زیرا سرسپردگیِ این چنینی تنها در برابر کسی سزاوار است که از کجروی و کج اندیشی در امان است و نه تنها در گفتار، بلکه با رفتار خود نیز مردم را جز به آنچه رضای خداوند است نمیخواند. | ||
* | فخر رازی، اندیشمند و مفسر اهل سنت، که به دلیل توانایی زیاد در شبهه افکنی، امام المشکّکین خوانده میشود، دلالت آیه بر عصمت را میپذیرد، اما منظور از اولوالامر را نخبگان امت میداند؛ در حالی که پیامبر اکرم در پاسخ به پرسشی در اینباره از امامان دوازدهگانه شیعه نام میبرد و آنان را جانشین خود و پیشوای مردم معرفی میکند. | ||
* آیه تطهیر:{{قرآن|إِنَّمَا یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً|ترجمه=بیگمان، خدا اراده کرده است تا آلودگی را از شما اهل بیت [پیامبر] بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.|سوره=احزاب|آیه=۳۳}} | |||
از دیگر آیاتی است که به روشنی، عصمت اهل بیت را مینمایاند و بر پاکی و طهارت آنان تأکید میورزد. سخن در بارهٔ این آیه نیز فراوان است، اما آنچه بهطور گذرا میتوان گفت این است که بر اساس این آیه، ارادهٔ ازلی و تخلف ناپذیر الهی بر این تعلّق گرفته است که هر گونه رجس و پلیدی را از اهل بیت بزداید و آنان را پاک گرداند. این حقیقت، با توجه به این نکته که قرآن کریم هر گونه آلودگی ظاهری و باطنی را رجس میشمارد، تفسیری جز عصمت برنمیتابد. | |||
===عصمت اهل بیت در روایات نبوی=== | ===عصمت اهل بیت در روایات نبوی=== |