trustworthy
۹۳۵
ویرایش
پیش نویس:فلسفه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش|کاربر | {{در دست ویرایش|کاربر=Hosseiney4030 }}= | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}}فلسفه چیست؟{{پایان سوال}} | ||
فلسفه | |||
{{پایان سوال}} | |||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
=== مقدمه === | === مقدمه === | ||
علم فلسفه از علومیست که مورد مناقشات زیادی قرار گرفته و در کنار موافقان و طرفدارانی که دارد، مخالفانی را هم به دنبال خود دوانده است که همین مورد، موجب اختلافاتی نه چندان کم در بین اهالی علم شده است. | علم فلسفه از علومیست که مورد مناقشات زیادی قرار گرفته و در کنار موافقان و طرفدارانی که دارد، مخالفانی را هم به دنبال خود دوانده است که همین مورد، موجب اختلافاتی نه چندان کم در بین اهالی علم شده است. همانگونه که در کتب منطقی همیشه ذکر شده است، اغلب مناقشاتی که در بین مردم رخ میدهد به دلیل اختلاف تعاریف است؛ برای مثال در آن زمان با شعار آزادی انقلاب کردند و اینک عده ای را می بینیم که با همین شعار ، آزادی را طالب اند در حالی که تعاریف هر دو گروه از آزادی متفاوت است؛ عده ای مرادشان از آزدی، رهایی از ظلم و جور و ذلت است و عده ای دیگر مرادشان، رهایی از هر قید و بندیست و برهنگی را پیشه خواهند. | ||
حال برای حل این مناقشات مهم و پر سر و صدا در علم فلسفه، ناچار به بررسی و ارائه ی تعریف صحیحی از فلسفه هستیم اما ابتداء در سدد بررسی تعریف این علم و به تبع آن برطرف کردن اختلاف نظر و مناقشاتی که از اختلاف تعاریف نشأت گرفته، می باشیم. | حال برای حل این مناقشات مهم و پر سر و صدا در علم فلسفه، ناچار به بررسی و ارائه ی تعریف صحیحی از فلسفه هستیم اما ابتداء در سدد بررسی تعریف این علم و به تبع آن برطرف کردن اختلاف نظر و مناقشاتی که از اختلاف تعاریف نشأت گرفته، می باشیم. | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۲: | ||
=== تاریخچه === | === تاریخچه === | ||
هر علمی دارای تاریخچه ایست که پشتوانه و طریقه ی پیدایش آن علم را به تصویر میکشد و به مخاطب، تصویری کامل تر و جامع تر اهدا میکند و کمک میکند که با دیدی باز تر به مطالعه آن علم بنشیند؛ علم فلسفه نیز دارای تاریخچه ای بسیار جذاب است که هر خواننده ای را میخکوب می نشاند و او را مجاب به خواندن میکند. تاریخچه این علم نیز به چند بخش تقسیم میشود : | هر علمی دارای تاریخچه ایست که پشتوانه و طریقه ی پیدایش آن علم را به تصویر میکشد و به مخاطب، تصویری کامل تر و جامع تر اهدا میکند و کمک میکند که با دیدی باز تر به مطالعه آن علم بنشیند؛ علم فلسفه نیز دارای تاریخچه ای بسیار جذاب است که هر خواننده ای را میخکوب می نشاند و او را مجاب به خواندن میکند. تاریخچه این علم نیز به چند بخش تقسیم میشود: | ||
* آغاز تفکر فلسفی | |||
* دنیای اساطیر | |||
* پیدایش سوفیسم و شک گرایی | |||
* دوران شکوفایی فلسفه | |||
==== آغاز تفکر فلسفی ==== | ==== آغاز تفکر فلسفی ==== | ||
در تاریخ، اطلاعات دقیقی از نحوه ی پیدایش تفکر فلسفی نداریم، اما با تأملی بیشتر میتوان پی برد که آغاز تفکر انسان ها همزمان بوده با آفرینش آنها. از آن زمان تا به حال هر انسانی که زندگی میکرد، جدای از فکر و اندیشه نبوده و تفکر همیشه با او همراه بوده است؛ اما در میان تمامی اندیشه های بشری، آنچه مربوط به شناخت این هستی بیکران و آغاز و پیدایش آن است توأم با اعتقادات مذهبی بوده.<ref>رک: آموزش فلسفه، محمدتقی مصباح، ج1، ص26</ref> آنگونه که در تاریخ ذکر شده است، قدیمی ترین تفکرات فلسفی مربوط به [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 حکمای یونان] است که حدود شش قرن قبل از [[میلاد مسیح]] می زیستند؛ هرچند که اندیشه هایشان ترتیب خاصی را نداشته و صرفا به مرحله ی بیان رسیده اند. | در تاریخ، اطلاعات دقیقی از نحوه ی پیدایش تفکر فلسفی نداریم، اما با تأملی بیشتر میتوان پی برد که آغاز تفکر انسان ها همزمان بوده با آفرینش آنها. از آن زمان تا به حال هر انسانی که زندگی میکرد، جدای از فکر و اندیشه نبوده و تفکر همیشه با او همراه بوده است؛ اما در میان تمامی اندیشه های بشری، آنچه مربوط به شناخت این هستی بیکران و آغاز و پیدایش آن است توأم با اعتقادات مذهبی بوده.<ref>رک: آموزش فلسفه، محمدتقی مصباح، ج1، ص26</ref> آنگونه که در تاریخ ذکر شده است، قدیمی ترین تفکرات فلسفی مربوط به [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%D9%81%DB%8C%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%81%D8%A7%D9%86_%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 حکمای یونان] است که حدود شش قرن قبل از [[میلاد مسیح]] می زیستند؛ هرچند که اندیشه هایشان ترتیب خاصی را نداشته و صرفا به مرحله ی بیان رسیده اند. | ||
[[پرونده:دنیای اساطیر.png|بندانگشتی|دنیای اساطیر]] | |||
==== دنیای اساطیر ==== | ==== دنیای اساطیر ==== | ||
| خط ۴۷: | خط ۵۰: | ||
==== دوران شکوفایی فلسفه ==== | ==== دوران شکوفایی فلسفه ==== | ||
رفته رفته این طرز تفکر سوفیستانه ادامه پیدا کرد و کمتر کسی میتوانست جلوی آنها قد علم کند، آنها به راحتی واقعیت را انکار میکردند و میتوانستند با طرفند های مختلف خود، اعتقادات غلط انگیز را به کرسی حق نشانند و سری در میان سرها بالا آورند. | |||
اما معروف ترین شخصی که در مقابل سوفیست ها قیام کرد و جلوی آنها را گرفت، سقراط بود. او در ابتدا برای خود لقبی انتخاب کرد که مردم او را با این نام بشناسند؛ وی خود را «فیلاسوفوس» نامید؛ یعنی دوستدار علم و دانش. شایان ذکر است که کلمه ی «فیلسوف» که در زبان عربی آمده است، از همین کلمه بوده و کلمه ی فیلسوف از آن گرفته شده است. بعد از سقراط، یکی از بهترین و فرهیخته ترین شاگردانش جای او را گرفت و پا بر جای استاد نهاد؛ وی کسی نبود جز افلاطون. افلاطون کار بزرگی در حق فلسفه کرد و در همان ابتدای کار، شروع به تحکیم مبانی فلسفه نمود و سپس شاگرد وی ارسطو، فلسفه را به اوج شکوفایی رساند و تقریبا هرچه باید برای فلسفه انجام میداد را انجام داد.<ref>رک : آموزش فلسفه، محمدتقی مصباح یزدی، ج1، ص26</ref> | |||
اما نکته ی حائز اهمیت این است که سقراط خود را در زمان حیاتش، فیلسوف نامید و همه چیز از اینجا شروع شد. علامه مصباح این اتفاق عجیب را به زیبایی بیان میفرمایند: | |||
'''«هنگامی که سقراط خود را فیلسوف نامید واژه ی فلسفه همواره در برابر واژه سفسطه به کار میرفت و همه دانشهای حقیقی مانند فیزیک، شیمی، طب، هیأت، ریاضیات و الهیات را در بر میگرفت'''<ref>هنوز هم در بسیاری از کتابخانه های معتبر جهان، کتب فیزیک و شیمی تحت عنوان فلسفه رده بندی میشود.</ref> '''و تنها معلومات قراردادی مانند لغت، صرف و نحو و دستور زبان، از قلمرو فلسفه، خارج بود. بدین ترتیب، فلسفه اسم عامی برای همه علوم حقیقی، تلقی میشد...»''' | |||
در ادامه، این مطلب بیشتر مورد بررسی و توضیح قرار گرفته و علوم حقیقی بیشتر شرح داده شده میشود. | |||
=== تعریف لفظی === | === تعریف لفظی === | ||
حال در تعریف فلسفه، با نگاهی جامع تر میتوان پیش رفت؛ چون که میدانیم این علم از کجا آمده و به چه دلیل پیش رفته اما در ابتدای تعریف لفظی این علم، باید گفت که تعریف لفظی چیست. | |||
هر گاه از معنای لغوی یک لفظ سؤال شود، آنچه در جواب این سؤال بیان میشود «تعریف لفظی» نام دارد؛ مانند سؤال از معنای لغوی غضنفر که در جواب آن، اسد گفته میشود؛<ref>المنطق، محمدرضا مظفر، ص 111</ref> تعریف لفظی یا در لغت است یا در اصطلاح که در ادامه به بررسی این دو میپردازیم. | |||
==== لغت فلسفه ==== | ==== لغت فلسفه ==== | ||
لغت فلسفه در اصل یک پشتوانه ی یونانی دارد و ریشه اش از آنجاست. این لغت را اگر ریشه یابی کنیم، خواهیم دید که فلسفه مصدر جعلی کلمه «فیلوسوفیا» است. شهید مطهری به خوبی به این موضوع پرداخته است : | |||
'''«کلمه فیلوسوفیا'''<ref>philosophia</ref> '''مرکب است از دو کلمه فیلو'''<ref>philo</ref> '''و سوفیا'''<ref>sophia</ref>'''؛ کلمه فیلو به معنی دوستداری و کلمه سوفیا به معنی دانایی است. پس کلمه فیلوسوفیا به معنی دوستداری دانایی است؛ و افلاطون، سقراط را فیلوسوفس'''<ref>philosophes</ref> '''یعنی دوستدار دانایی معرفی میکند . علی هذا کلمه فلسفه که مصدر جعلی عربی است به معنی فیلسوفی گری است.»''' | |||
علمایی که با زبان یونانی و تاریخ علمی یونان آشنایی دارند ذکر کرده اند : | |||
'''«قبل از سقراط گروهی پدید آمدند که خود را سوفیست یعنی دانشمند می نامیدند. این گروه ادراک انسان را مقیاس حقیقیت و واقعیت می گرفتند و در استدلال های خود مغالطه به کار می بردند. تدریجا لغت سوفیست مفهوم اصلی خود را از دست داد و مفهوم مغالطه کار به خود گرفت و سوفیست گری مرادف شد با مغالطه کاری.»''' | |||
سقراط به دلیل اینکه خود را با سوفیست ها آمیخته نکند<ref>برخی ذکر کرده اند که سقراط به دلیل تواضع و فروتنی که داشت، اسم خود را فیلسوف قرار داد.</ref>، دوست نداشت که خود را سوفیست معرفی کند و از این رو خود را فیلسوف یعنی دوستدار دانش نامید. | |||
==== اصطلاح فلسفه ==== | ==== اصطلاح فلسفه ==== | ||
=== تعریف معنوی === | === تعریف معنوی === | ||
== منابع == | == منابع == | ||