automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۵٬۹۹۰
ویرایش
فرائد الاصول (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
ابرابزار
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }} | {{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour}} | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان =فرائد الاصول | | عنوان =فرائد الاصول | ||
| تصویر =فرائد-الاصول.jpg | | تصویر =فرائد-الاصول.jpg | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
| نسخه الکترونیکی = | | نسخه الکترونیکی = | ||
}} | }} | ||
{{درگاه|حوزه و روحانیت}} | {{درگاه|حوزه و روحانیت}}زندگانی و شخصیت شیخ انصاری | ||
== معرفی و جایگاه == | == معرفی و جایگاه == | ||
اَلرَّسائِل، عنوان مهم‌ترین کتاب در اصول فقه امامیه پس از | اَلرَّسائِل، عنوان مهم‌ترین کتاب در اصول فقه امامیه پس از دورهٔ اخباریگری که از متون درسی سطوح عالی حوزه‌های علمیهٔ امامی به‌شمار می‌آید. مؤلف کتاب، شیخ انصاری (درگذشت: ۱۲۸۱ق)، فقیه و اصولی بزرگ امامی سدهٔ ۱۳ قمری است. این کتاب از همان زمان حیات مؤلف، محور شرح و تدریس در محافل فقهی و اصولی امامی قرار گرفت و با وجود تألیف اصولی فراوان در دو سدهٔ اخیر، همچنان به‌عنوان یکی از متون محوری سطوح عالی حوزه‌های علمیه جایگاه خود را حفظ کرده است. مؤلفْ خود بر این کتاب، نامی ننهاده است و عنوان ''رسائل''، مأخوذ از مجموعه‌رساله‌هایی در مباحث اصولی است که این کتاب مشتمل بر آنهاست. به مناسبت انتشار کتاب در زمان حیات مؤلف، یکی از شاگردان نزدیک وی، یعنی عبدالحسین شوشتری، عنوان ''فرائد الاصول فی تمییز المزیف عن المقبول'' را بر آن نهاد.<ref>بیرشک، حسین و احسان آهنگری، «الرسائل»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ذیل مدخل.</ref> | ||
آن را در ۳ مقصد قطع، ظن و شک، و یک خاتمه در تعادل و تراجیح تألیف کرده است.<ref>بیرشک، حسین و احسان آهنگری، «الرسائل»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ذیل مدخل.</ref> | آن را در ۳ مقصد قطع، ظن و شک، و یک خاتمه در تعادل و تراجیح تألیف کرده است.<ref>بیرشک، حسین و احسان آهنگری، «الرسائل»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ذیل مدخل.</ref> | ||
شیخ مرتضی انصاری (متوفی ۱۲۸۱) در فرائدالأصول (مشهور به رسائل) هر کدام سهم مهمی در نقد فکر اخباری و توسعه علم اصول داشتهاند. انصاری از شاگردان سیدمحمد مجاهد و شیخعلی کاشفالغطاء و شیخ محمدحسن نجفی* مشهور به صاحب جواهر در نجف بود و پس از وفات صاحب جواهر در ۱۲۶۶ به مرجعیت شیعه نایل آمد (حرزالدین، ج ۲، ص ۴۰۲). کتاب رسائل او از برترین نوشته‌های اصولی مذهب شیعه به‌شمار می‌رود؛ بهویژه طرح ابتکاری او در ساماندهی مباحث «حجّت»، افقهایی نو در برابر فقها و مجتهدان گشوده است (رجوع کنید به رسائل*). این کتاب از درسنامه‌های مهم حوزه‌های شیعی است که هم در مرتبه سطوح عالی تدریس می‌شود و هم بسیاری از استادان و مجتهدان حوزه‌های علمیه، دروس اجتهادی خود را در علم اصول، بر محور این کتاب ارائه می‌دهند.<ref>عیسی الحکیم، حسن، و اسماعیل چنگیزی اردهایی، «حوزه علمیه نجف»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۴، ذیل مدخل.</ref> | |||
== نویسنده == | == نویسنده == | ||
...( | ...(۱۲۱۴–۱۲۸۱ق) | ||
چهرهٔ تحول‌ساز دیگر در حوزهٔ نجف، شیخ مرتضی انصاری (د ۱۲۸۱ ق) عالم خوزستانی بود که از چهره‌های کربلا چون سید محمد مجاهد و شریف العلماء مازندرانی، رجال نجف چون شیخ موسی کاشفالغطاء و برآمدگان از اصفهان چون ملا احمد نراقی دانش آموخت و با برخورداری از نگرشی فلسفی و در یک بازاندیشی در بنیادهای علم اصول، نظام فقهی ـ اصولی جدیدی را ارائه کرد. آموزهٔ او مکتب وحید را وارد مرحله‌ای نوین ساخت و خود به مکتب غالب در حوزهٔ نجف و دیگر حوزه‌های امامی در دو سدهٔ اخیر مبدل شد (شهرستانی، همانجا). انصاری در دورهٔ طولانی اقامتش در عتبات بیشتر در نجف مستقر بود و مکرراً به کربلا تردد داشت. دو کتاب فقهی و اصولی او با عنوان المکاسب و الرسائل، اندکی پس از تألیف به دو متن درسی در حوزه مبدل شدند. ریاست حوزهٔ نجف در اواسط سدهٔ ۱۳ ق با صاحب جواهر بود و پس از وفات او در اختیار شیخ انصاری قرارگرفت.<ref>پاکتچی، احمد، «حوزه علمیه»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ذیل مدخل.</ref> | |||
== محتوا == | == محتوا == | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
== چاپ == | == چاپ == | ||
این کتاب در زمانی نامعلوم در دوران حیات مؤلف در نجف به چاپ رسید و سپس در ۱۲۶۸ ق/۱۸۵۲ م، در تهران منتشر شد، از مهم‌ترین چاپهای کتاب باید از چاپ انتشارات | این کتاب در زمانی نامعلوم در دوران حیات مؤلف در نجف به چاپ رسید و سپس در ۱۲۶۸ ق/۱۸۵۲ م، در تهران منتشر شد، از مهم‌ترین چاپهای کتاب باید از چاپ انتشارات جامعهٔ مدرسین حوزهٔ علمیهٔ قم (۱۴۱۶ ق/۱۹۹۵ م) یاد کرد که در آن، تواریخی که از سوی نساخ به بهانهٔ اتمام استنساخ کتاب نگاشته شده، به‌اشتباه در ادامهٔ عبارات مؤلف درج گردیده است (نک: ۲/۵۴۰، ۷۴۸). نهایتاً باید از چاپ محققانهٔ ''رسائل'' به مناسبت کنگرهٔ بزرگداشت شیخ اعظم انصاری نام برد که توسط انتشارات مجمع الفکر الاسلامی (چ ۱۴۱۹ ق/ ۱۹۹۸ م) به انتشار رسیده است.<ref>بیرشک، حسین و احسان آهنگری، «الرسائل»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ذیل مدخل.</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||