پرش به محتوا

سوره روم: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۶ اکتبر ۲۰۲۳
ابرابزار
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۸: خط ۸:


سوره روم درباره جنگ ایران و روم پیشگویی کرده است و رومیان را پیروز این جنگ معرفی کرد. این سوره درباره مشرکان و گنهکاران و وضع آنان در قیامت، و توحید و شرک و نشانه‌های خداوند در خلقت، هدایت‌ناپذیری برخی انسان‌ها و عدم خلف وعده خداوند سخن گفته است. امر به تسبیح خداوند و انفاق، در این سوره آمده است. در این سوره انسان‌ها دعوت شده‌اند به اینکه در دنیا سیر کنند و در مخلوقات و سرگذشت پیشینیان تأمل کنند.
سوره روم درباره جنگ ایران و روم پیشگویی کرده است و رومیان را پیروز این جنگ معرفی کرد. این سوره درباره مشرکان و گنهکاران و وضع آنان در قیامت، و توحید و شرک و نشانه‌های خداوند در خلقت، هدایت‌ناپذیری برخی انسان‌ها و عدم خلف وعده خداوند سخن گفته است. امر به تسبیح خداوند و انفاق، در این سوره آمده است. در این سوره انسان‌ها دعوت شده‌اند به اینکه در دنیا سیر کنند و در مخلوقات و سرگذشت پیشینیان تأمل کنند.
== معرفی ==
...


== محتوا ==
== محتوا ==
از آنجا كه اين سوره مطابق مشهور تماما در مكه نازل شده است، محتوا و روح سوره‏هاى مكى در آن منعكس مى‏باشد، يعنى بيش از همه چيز بحث از مساله" مبدء" و" معاد" مى‏كند، چرا كه دوران مكه دوران آموزشى اعتقادات اصيل اسلامى، توحيد و مبارزه با شرك، و توجه به معاد و دادگاه رستاخيز بود، و در لابلاى اين مباحث مطالب ديگرى در ارتباط با آنها نيز مطرح شده است.
از آنجا که این سوره مطابق مشهور تماماً در مکه نازل شده است، محتوا و روح سوره‌های مکی در آن منعکس می‌باشد، یعنی بیش از همه چیز بحث از مساله «مبدء» و «معاد» می‌کند، چرا که دوران مکه دوران آموزشی اعتقادات اصیل اسلامی، توحید و مبارزه با شرک، و توجه به معاد و دادگاه رستاخیز بود، و در لابلای این مباحث مطالب دیگری در ارتباط با آنها نیز مطرح شده است.
 
در حقيقت مطالب اين سوره را در هفت بخش مى‏توان خلاصه كرد.
 
 
1- پيشگويى از پيروزى روميان بر ايرانيان در جنگى كه در آينده درگير مى‏شد، به مناسبت گفتگويى كه ميان مسلمانان و مشركان در اين زمينه روى داده بود كه مشروح آن به خواست خدا خواهد آمد.
 
 
2- گوشه‏اى از طرز فكر و چگونگى حالات افراد بى‏ايمان، و سپس تهديدهايى نسبت به آنها در مورد عذاب و كيفر الهى در رستاخيز.
 
 
3- بخش مهمى از آيات عظمت خداوند در آسمان و زمين و در وجود انسانها از قبيل خروج حيات از مرگ، و مرگ از حيات، خلقت انسان از خاك، نظام زوجيت و آفرينش همسران براى انسانها و رابطه مودت در ميان آنها، آفرينش آسمان و زمين، اختلاف زبانها، نعمت خواب در شب و جنبش در روز، ظهور رعد و برق و باران، و حيات زمين بعد از مرگ، و تدبير امر آسمان و زمين به امر خدا.
 
 
4- سخن از توحيد فطرى بعد از بيان دلائل آفاقى و انفسى براى شناخت خدا.
 
 
5- بازگشت به شرح و تبيين حالات افراد بى ايمان و گنهكار، و ظهور فساد
 
 
در زمين بر اثر گناهان آنها.


در حقیقت مطالب این سوره را در هفت بخش می‌توان خلاصه کرد.


6- اشاره‏اى به مساله مالكيت و حق ذى القربى و نكوهش از رباخوارى.
# پیشگویی از پیروزی رومیان بر ایرانیان در جنگی که در آینده درگیر می‌شد، به مناسبت گفتگویی که میان مسلمانان و مشرکان در این زمینه روی داده بود که مشروح آن به خواست خدا خواهد آمد.
# گوشه‌ای از طرز فکر و چگونگی حالات افراد بی‌ایمان، و سپس تهدیدهایی نسبت به آنها در مورد عذاب و کیفر الهی در رستاخیز.
# بخش مهمی از آیات عظمت خداوند در آسمان و زمین و در وجود انسانها از قبیل خروج حیات از مرگ، و مرگ از حیات، خلقت انسان از خاک، نظام زوجیت و آفرینش همسران برای انسانها و رابطه مودت در میان آنها، آفرینش آسمان و زمین، اختلاف زبانها، نعمت خواب در شب و جنبش در روز، ظهور رعد و برق و باران، و حیات زمین بعد از مرگ، و تدبیر امر آسمان و زمین به امر خدا.
# سخن از توحید فطری بعد از بیان دلائل آفاقی و انفسی برای شناخت خدا.
# بازگشت به شرح و تبیین حالات افراد بی ایمان و گنهکار، و ظهور فساد
در زمین بر اثر گناهان آنها.


 
# اشاره‌ای به مسئله مالکیت و حق ذی القربی و نکوهش از رباخواری.
7- بازگشت مجددى به دلائل توحيد و نشانه‏هاى حق و مسائل مربوط به معاد.
# بازگشت مجددی به دلائل توحید و نشانه‌های حق و مسائل مربوط به معاد.
 
روی هم رفته در این سوره همچون سوره‌های دیگر قرآن مسائل استدلالی و عاطفی و خطابی چنان بهم آمیخته شده است که معجون کاملی برای هدایت و تربیت نفوس فراهم ساخته است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۶، ص ۳۵۵ و ۳۵۶.</ref>
 
روى هم رفته در اين سوره همچون سوره‏هاى ديگر قرآن مسائل استدلالى و عاطفى و خطابى چنان بهم آميخته شده است كه معجون كاملى براى هدايت و تربيت نفوس فراهم ساخته است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج۱۶، ص ۳۵۵ و ۳۵۶.</ref>


{{جعبه نقل قول
{{جعبه نقل قول
| اندازه قلم = کوچک
| اندازه قلم = کوچک
| نقل قول = چون به مردم رحمتى بچشانيم، شادمان مى‌شوند؛ و چون به سبب كارهايى كه كرده‌اند رنجى به آنها رسد، ناگهان نوميد مى‌گردند.
| نقل قول = چون به مردم رحمتی بچشانیم، شادمان می‌شوند؛ و چون به سبب کارهایی که کرده‌اند رنجی به آنها رسد، ناگهان نومید می‌گردند.
| عنوان = آیه ۳۶ سوره روم
| عنوان = آیه ۳۶ سوره روم
}}
}}
== محتوا ==
...


== خبر از شکست ایران توسط روم ==
== خبر از شکست ایران توسط روم ==
خط ۶۱: خط ۴۵:


== نشانه‌های خداوند ==
== نشانه‌های خداوند ==
در آیاتی از [[سوره روم]] تصریح به نشانه‌های خداوند دارد: اینکه انسان را از خاک آفرید. اینکه برای انسان جفت و همسر آفرید تا در کنار یکدیگر به آرامش برسند و بین آنها مودت و رحمت قرار داد. و از دیگر نشانه های خداوند خلقت زمین و آسمان‌ها و اختلاف زبان و گوناگونی رنگ‌های انسان است. و نیز خواب انسان در شب و روز و برخاستنش برای طلب روزی. و نیز بیم و امید بودن رعد و برق و فروفرستادن آب از آسمان و زنده کردن زمین مرده و برپا بودن زمین و آسمان.<ref>سوره روم، آیات ۲۰ تا ۲۷.</ref>
در آیاتی از [[سوره روم]] تصریح به نشانه‌های خداوند دارد: اینکه انسان را از خاک آفرید. اینکه برای انسان جفت و همسر آفرید تا در کنار یکدیگر به آرامش برسند و بین آنها مودت و رحمت قرار داد. و از دیگر نشانه‌های خداوند خلقت زمین و آسمان‌ها و اختلاف زبان و گوناگونی رنگ‌های انسان است. و نیز خواب انسان در شب و روز و برخاستنش برای طلب روزی. و نیز بیم و امید بودن رعد و برق و فروفرستادن آب از آسمان و زنده کردن زمین مرده و برپا بودن زمین و آسمان.<ref>سوره روم، آیات ۲۰ تا ۲۷.</ref>


در آیه ۴۶ دوباره به موضوع نشانه‌های خداوند می‌پردازد و فرستادن بادها که مژده‌دهنده باران هستند و کشتی‌ها را حرکت می‌دهد را از نشانه‌های خداوند برمی‌شمرد.
در آیه ۴۶ دوباره به موضوع نشانه‌های خداوند می‌پردازد و فرستادن بادها که مژده‌دهنده باران هستند و کشتی‌ها را حرکت می‌دهد را از نشانه‌های خداوند برمی‌شمرد.
خط ۶۷: خط ۵۱:
{{جعبه نقل قول
{{جعبه نقل قول
| اندازه قلم = کوچک
| اندازه قلم = کوچک
| نقل قول = آيا نمى‌بينند كه خدا روزى هر كس را كه بخواهد فراوان مى‌كند يا او را تنگ روزى مى‌سازد؟ در اين عبرت‌هايى است براى مردمى كه ايمان مى‌آورند.
| نقل قول = آیا نمی‌بینند که خدا روزی هر کس را که بخواهد فراوان می‌کند یا او را تنگ روزی می‌سازد؟ در این عبرت‌هایی است برای مردمی که ایمان می‌آورند.
| عنوان = آیه ۳۷ سوره روم
| عنوان = آیه ۳۷ سوره روم
}}
}}
خط ۷۴: خط ۵۸:
آیه ۲۹ سوره روم به این موضوع اشاره دارد که [[مشرکان]] که خداوند از آنان به کسانی که ظلم کرده‌اند نام می‌برد، افرادی هستند که بی هیچ دانشی از هوا و هوس خود پیروی نمودند.<ref>سوره روم، آیات ۲۸ تا ۳۶.</ref> خداوند در آیات میانی سوره روم امر به نماز می‌کند و می‌گوید از مشرکان نباشید. مشرکانی که گروه گروه و دسته دسته می‌شوند. در ادامه این آیات، از این سخن می‌کند که اگر به مردم مصایبی رسد که البته از جانب خود آنان است، مأیوس می‌شوند و اگر رحمتی بر آنان نازل کنیم شادمان می‌شوند. و گاه اگر سختی‌ای بر آنان بیاید روی به خداوند می‌آورند و اگر برطرف شود دوباره شرک می‌ورزند.
آیه ۲۹ سوره روم به این موضوع اشاره دارد که [[مشرکان]] که خداوند از آنان به کسانی که ظلم کرده‌اند نام می‌برد، افرادی هستند که بی هیچ دانشی از هوا و هوس خود پیروی نمودند.<ref>سوره روم، آیات ۲۸ تا ۳۶.</ref> خداوند در آیات میانی سوره روم امر به نماز می‌کند و می‌گوید از مشرکان نباشید. مشرکانی که گروه گروه و دسته دسته می‌شوند. در ادامه این آیات، از این سخن می‌کند که اگر به مردم مصایبی رسد که البته از جانب خود آنان است، مأیوس می‌شوند و اگر رحمتی بر آنان نازل کنیم شادمان می‌شوند. و گاه اگر سختی‌ای بر آنان بیاید روی به خداوند می‌آورند و اگر برطرف شود دوباره شرک می‌ورزند.


در آیه ۴۰ دوباره به موضوع [[شرک]] اشاره می‌کند که خدا شما را می‌آفریند و روزی می‌دهد و می‌میراند و دوباره زنده می‌کند، آیا معبودان شما توانایی چنین کاری را دارند؟ و خداوند منزه است از اینکه برای او شریک قائل شوید.
در آیه ۴۰ دوباره به موضوع [[شرک]] اشاره می‌کند که خدا شما را می‌آفریند و روزی می‌دهد و می‌می‌راند و دوباره زنده می‌کند، آیا معبودان شما توانایی چنین کاری را دارند؟ و خداوند منزه است از اینکه برای او شریک قائل شوید.


== دوستی و مهربانی بین همسران ==
== دوستی و مهربانی بین همسران ==
خط ۸۴: خط ۶۸:
'''عدم خلف وعده خدا'''
'''عدم خلف وعده خدا'''


در آیه شش این سوره گفته شده است که خداوند از وعده خود تخلف نمی‌کند: {{قرآن|وَعْدَ اللَّهِ ۖ لَا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ|ترجمه=خدا وعده داده است و وعده خود خلاف نكند، ولى بيشتر مردم نمى‌دانند.|سوره=روم|آیه=۶}}
در آیه شش این سوره گفته شده است که خداوند از وعده خود تخلف نمی‌کند: {{قرآن|وَعْدَ اللَّهِ ۖ لَا یُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلٰکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ|ترجمه=خدا وعده داده است و وعده خود خلاف نکند، ولی بیشتر مردم نمی‌دانند.|سوره=روم|آیه=۶}}


'''امر به تسبیح خداوند'''
'''امر به تسبیح خداوند'''
خط ۹۶: خط ۸۰:
'''ربا و زکات'''
'''ربا و زکات'''


در آیه ۳۹ سوره روم آمده است که آنچه که به عنوان [[ربا]] می‌پردازید افزون نمی‌شود و فقط زکات (صدقات) که به قصد خشنودی خداوند پرداخت شود افزون می‌شود. در اینکه اینجا منظور از ربا چیست اختلاف است. برخی همان ربای مصطلح و حرام را منظور دانسته‌اند و برخی آن را هدیه و عطیه معنا کرده‌اند.  
در آیه ۳۹ سوره روم آمده است که آنچه که به عنوان [[ربا]] می‌پردازید افزون نمی‌شود و فقط زکات (صدقات) که به قصد خشنودی خداوند پرداخت شود افزون می‌شود. در اینکه اینجا منظور از ربا چیست اختلاف است. برخی همان ربای مصطلح و حرام را منظور دانسته‌اند و برخی آن را هدیه و عطیه معنا کرده‌اند.


'''هدایت ناپذیری برخی انسان‌ها'''  
'''هدایت ناپذیری برخی انسان‌ها'''


در دو آیه از این سوره آمده است که به پیامبر می‌گوید تو نمی‌توانی دعوتت را به کسانی که مرده‌اند و کر هستند و روی برمی‌گردانند بشنوانی. و همینطور نمی‌توانی کوردلان را هدایت کنی.<ref>سوره روم، آیه ۵۲ و ۵۳.</ref>  
در دو آیه از این سوره آمده است که به پیامبر می‌گوید تو نمی‌توانی دعوتت را به کسانی که مرده‌اند و کر هستند و روی برمی‌گردانند بشنوانی. و همین‌طور نمی‌توانی کوردلان را هدایت کنی.<ref>سوره روم، آیه ۵۲ و ۵۳.</ref>


'''امر به شکیبایی به پیامبر(ص)'''
'''امر به شکیبایی به پیامبر(ص)'''
خط ۱۱۰: خط ۹۴:


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
 
* تفسیر سوره روم، محمدتقی مدرسی، تحقیق و تنظیم: فرج‌الله میرعرب، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، ۱۳۹۵ش.
* تفسیر سوره روم، محمدتقی مدرسی، تحقیق و تنظیم: فرج الله میرعرب، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، ۱۳۹۵ش.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۱۰۵

ویرایش