جرعه‌ای از دریا (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

در بخش فارسی و عربی این کتاب، مقالات و حاشیه هایی است از شبیری زنجانی در موضوع کتاب‌شناسی و تراجم و شخصیت‌شناسی. در بخش طریقیات که مجموعه گفتارهای اوست، مطالب و حکایت هایی است درباره عالمان و شخصیت ها و تاریخ حوزه.

شبیری زنجانی علاوه بر فقه و اصول، پژوهش‌های ژرفی در زمینه سرگذشت‌نگاری و کتاب‌شناسی دارند که در این کتاب مجموعه حاشیه‌ها و تعلیقات او در این زمینه آمده است. چینش مطالب بر اساس تاریخ تألیف و نشر است. مطالب، بسیار گوناگون است؛ ولی در مجموع، موضوع کتاب، رجال، تراجم و کتاب‌شناسی است.<ref>«[http://lib.eshia.ir/10251/135/9/%D8%AC%D8%B1%D8%B9%D9%87_%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B2_%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7 معرفی‌های اجمالی]»، آیینه پژوهش، شماره ۱۳۵.</ref>

بخشی زیادی از کتاب به نام طریقیات است که مجموعه گفتارهای شبیری زنجانی از راه خانه تا حرم مطهّر حضرت معصومه(س) است که برای اقامه نماز می رفته است.<ref>«[http://lib.eshia.ir/10251/135/9/جرعه_ای_از_دریا معرفی‌های اجمالی]»، آیینه پژوهش، شماره ۱۳۵.</ref>

حسن انصاری پژوهشگر تاریخ اسلام و کتابشناس درباره این کتاب می نویسد: «کتاب جرعه ای از دریا اثر فقیه و محقق بزرگ شیعه و فخر حوزه‌های علمیه آیه الله شبیری زنجانی اثری است که نباید تنها یکبار که باید چند بار آن را خواند. نکات تاریخی و علمی و دقت نظرهای دقیق رجالی و حکایات مهم در این کتاب در صفحه صفحه آن موج می‌زند. بسیاری از مطالب این کتاب برای نخستین بار است که مکتوب و منتشر می‌شود. دقائق بسیاری از خلال مطالعه دقیق این کتاب درباره تاریخ سنت‌های علمی در نجف و قم به دست می‌آید که خود می‌تواند موضوع تحقیقات متعدد آکادمیک باشد.»<ref>انصاری، حسن، «[https://ansari.kateban.com/post/4251 جرعه‌ای از دریا]»، سایت بررسی‌های تاریخی (مقالات و نوشته‌های حسن انصاری در حوزه تاریخ و فرهنگ ایران و اسلام)، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مهر ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref>

رضا مختاری رئیس مؤسسه کتابشناسی شیعه که انتشار این کتاب را بر عهده گرفته است درباره چاپ این کتاب می گوید: آیت الله شبیری زنجانی حافظه قوی دارند و علاوه بر وقوف بر مباحث رجالی و تراجمی، مطالب بسیار زیادی راجع به شخصیت‌های معاصر و تحولات حوزه و نیز خاطرات زیادی از شخصیت‌های حوزوی داشتند که متأسفانه این مطالب در جایی نوشته نشده بود و ایشان نیز فرصت کافی نداشتند که وقت مستقلی برای این کار بگذارند لذا به ایشان پیشنهاد کردیم مطالب را بیان کنند تا پیاده شود. اما از آنجا که ایشان فرصت مخصوص این کار را نداشتند، از فاصله رفت و آمد به مدرسه فیضیه و حرم مطهر برای نماز جماعت استفاده کرده و همراه ایشان بودیم و مطالبی که می‌گفتند ضبط و بعد پیاده کردیم.»<ref>«[https://fa.shafaqna.com/news/1098706/%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D8%B1%D8%B9%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%81%D8%B6/ انتشار کتاب جرعه ای از دریا و استقبال فضلای نجف/ میراث علمی شیعه همچنان ناشناخته است/ کمبود نیروی متخصص عمده مشکل مؤسسه است؛ نگاهی به 14 سال فعالیت مؤسسه کتابشناسی شیعه در گفت وگوی شفقنا با رضا مختاری]»، سایت شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ بهمن ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳ مهر ۱۴۰۲ش.</ref>

جرعه‌ای از دریا در بخش دین در شاخه کلیات اسلام، برگزیده سی امین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد.<ref>«[https://www.hamshahrionline.ir/news/199874/%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D8%B4%D8%AF%D9%86%D8%AF برگزیدگان سی‌امین دوره جایزه کتاب سال معرفی شدند]»، همشهری، تاریخ درج مطلب: ۱۴ بهمن ۱۳۹۱ش،‌تاریخ بازدید:‌۴ مهر ۱۴۰۲ش.</ref>

'''فصل دوم:''' دوازده اثر فارسی است که به جز دوازدهمین، بقیة تعلیقات معظم له بر کتب دیگران است.

کتاب در 724 صفحه چاپ شده است.<ref>«[https://historylib.com/books/1325/%D8%AC%D8%B1%D8%B9%D9%87+%D8%A7%DB%8C+%D8%A7%D8%B2+%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7+%D8%AC%D9%84%D8%AF+%D8%AF%D9%88%D9%85 جرعه ای از دریا جلد دوم]»، کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران، تاریخ درج مطلب: ۲۴ فروردین ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲ش.</ref>

'''فصل دوم: آثار فارسی'''

مجموعه‌ای از ۱۱۴ گفتار و حکایت درباره عالمان دینی.<ref>شبیری زنجانی، موسی،‌ جرعه ای از دریا، جلد ۳، قم، موسسه کتابشناسی شیعه، بی‌تا، فهرست.</ref>

'''فصل اول:''' حاوی هشت اثر عربی از نویسنده است که عمدتاً تعلیقات وی بر کتاب های دیگران به ویژه یادداشت ها و نظرها بر بعضی از کتب رجال و تراجم به شکل امروزی است.

'''فصل دوم:''' مشتمل بر ده اثر فارسی است که تعلیقات ایشان بر برخی از کتاب های مشهور شیعه است.

'''فصل پایانی:''' تحت عنوان طریقیات، مجموعه ای از حکایات و مطالب ارزشمندی که از شرح احوال علمای مشهور شیعه از ایشان نقل شده است، گردآوری شده که شامل سیره اخلاقی، علمی و معنوی علمای معروف شیعه معاصر و قدیمی است.<ref>«[https://soroushbook.com/product/%D8%AC%D8%B1%D8%B9%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7-%D8%AC%D9%84%D8%AF-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%85/ جرعه‌ای از دریا – جلد چهارم]»، سایت پخش کتاب سروش، تاریخ بازدید: ۴ مهر ۱۴۰۲ش.</ref>