پرش به محتوا

فقه و مصلحت (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۰: خط ۵۰:
علی‌دوست در سال ۷۱–۷۲ تدریس رسائل و مکاسب را در [[مدرسه حضرت آیت‌الله گلپایگانی]] آغاز کرد. تدریس [[خارج اصول]] را از سال ۱۳۷۵ و [[خارج فقه]] را از سال ۱۳۸۲، تدریس فلسفه فقه را در سال ۱۳۸۹ در مدرسه عالی خاتم‌الاوصیا(عج) آغاز نمود. رشته تخصصی علیدوست ادبیات عرب، اصول فقه، فقه، تفسیر و فلسفه فقه است.
علی‌دوست در سال ۷۱–۷۲ تدریس رسائل و مکاسب را در [[مدرسه حضرت آیت‌الله گلپایگانی]] آغاز کرد. تدریس [[خارج اصول]] را از سال ۱۳۷۵ و [[خارج فقه]] را از سال ۱۳۸۲، تدریس فلسفه فقه را در سال ۱۳۸۹ در مدرسه عالی خاتم‌الاوصیا(عج) آغاز نمود. رشته تخصصی علیدوست ادبیات عرب، اصول فقه، فقه، تفسیر و فلسفه فقه است.


کتاب‌های [[فقه و عقل]]، [[فقه و عرف]]، فقه و مصلحت، فقه و حقوق قراردادها، ادله عام قرآنی، فقه و حقوق قراردادها، ادله عام روایی، فقه هنر، مصادیق فقه از آثار اوست.<ref>«[http://a-alidoost.ir/persian/page/biography زندگینامه آیت الله علیدوست]»، سایت آیت الله علیدوست، تاریخ درج مطلب: ۰۶ شهریور ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲۸ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref>
کتاب‌های [[کتاب فقه و عقل|فقه و عقل]]، [[کتاب فقه و عرف|فقه و عرف]]، فقه و مصلحت، فقه و حقوق قراردادها، ادله عام قرآنی، فقه و حقوق قراردادها، ادله عام روایی و فقه هنر از آثار اوست.<ref>«[http://a-alidoost.ir/persian/page/biography زندگینامه آیت الله علیدوست]»، سایت آیت الله علیدوست، تاریخ درج مطلب: ۰۶ شهریور ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲۸ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref>


== معرفی ==
== معرفی ==
کتاب '''فقه و مصلحت''' در صدد است با نگاه تطبیقی، جایگاه و کارکردهای مصلحت و شیوه تشخیص آن را بر اساس مبانی و منابع فقه اهل‌بیت(ع) در نظام فقهی- حقوقی اسلام و با توجه به موضوعات و نیازهای نوپدید جست و جو کند.<ref>«[https://poiict.ir/product/فقه-و-مصلحت-اثر-ابوالقاسم-علیدوست فقه و مصلحت اثر ابوالقاسم علیدوست]»، سایت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سازمان انتشارات، تاریخ درج مطلب: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref> علیدوست درباره چگونگی شروع نوشتن این کتاب گفته است: «سال ۱۳۶۰، هنگام تحصیل در درس خارج، در بحث مصلحت و قانون اهم و مهم این سؤال برای من مطرح شد که چگونه می‌توان از مصلحت استفاده کرد بدون اینکه گرفتار آسیب‌های آن شد… نقش مهم مصلحت و نبود رویه‌ای ثابت، باعث شد که تحقیقات مفصلی در این زمینه انجام دهم که حاصل آن در کتاب فقه و مصلحت جمع‌آوری گردید.<ref>«[http://a-alidoost.ir/persian/news/view/22524/ استفاده از عقل و مصلحت یک ضرورت خطرناک است]»، سایت آیت الله علیدوست، تاریخ درج مطلب: ۵ آذر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref>
کتاب فقه و مصلحت در صدد است با نگاه تطبیقی، جایگاه و کارکردهای مصلحت و شیوه تشخیص آن را بر اساس مبانی و منابع فقه اهل‌بیت(ع) در نظام فقهی- حقوقی اسلام و با توجه به موضوعات و نیازهای نوپدید جست و جو کند.<ref>«[https://poiict.ir/product/فقه-و-مصلحت-اثر-ابوالقاسم-علیدوست فقه و مصلحت اثر ابوالقاسم علیدوست]»، سایت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سازمان انتشارات، تاریخ درج مطلب: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref> علیدوست درباره چگونگی شروع نوشتن این کتاب گفته است: «سال ۱۳۶۰، هنگام تحصیل در درس خارج، در بحث مصلحت و قانون اهم و مهم این سؤال برای من مطرح شد که چگونه می‌توان از مصلحت استفاده کرد بدون اینکه گرفتار آسیب‌های آن شد… نقش مهم مصلحت و نبود رویه‌ای ثابت، باعث شد که تحقیقات مفصلی در این زمینه انجام دهم که حاصل آن در کتاب فقه و مصلحت جمع‌آوری گردید».<ref>«[http://a-alidoost.ir/persian/news/view/22524/ استفاده از عقل و مصلحت یک ضرورت خطرناک است]»، سایت آیت الله علیدوست، تاریخ درج مطلب: ۵ آذر ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref>


علیدوست درباره فرایند نوشتن این کتاب و روند تحقیقات آن گفته است: «مبادی و مقدمات این پژوهش برآمده از سالیان متمادی تدریس اینجانب در دروس سطح و خارج حوزه می‌باشد که سرانجام در قالب طرحنامه پژوهشی تدوین گردید و در چندین مرحله در شورای علمی گروه فقه و حقوق [[پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]] مورد بررسی قرار گرفت. همچنین طی دوران انجام پژوهش بخش‌های مختلف آن در قالب نشست‌های علمی با حضور اندیشمندان به بررسی گذاشته شد و قسمت‌هایی از آن به صورت مقاله علمی در مجلات معتبر منتشر گردید.»<ref>«[https://hawzah.net/fa/News/View/86993/کتاب-فقه-و-مصلحت-کتاب-سال-جمهوری-اسلامی-ایران-شد کتاب «فقه و مصلحت» کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد.]»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۱ بهمن ۱۳۸۹ش، تاریخ بازدید: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref>
علیدوست درباره فرایند نوشتن این کتاب و روند تحقیقات آن گفته است: «مبادی و مقدمات این پژوهش برآمده از سالیان متمادی تدریس اینجانب در دروس سطح و خارج حوزه می‌باشد که سرانجام در قالب طرحنامه پژوهشی تدوین گردید و در چندین مرحله در شورای علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین طی دوران انجام پژوهش بخش‌های مختلف آن در قالب نشست‌های علمی با حضور اندیشمندان به بررسی گذاشته شد و قسمت‌هایی از آن به صورت مقاله علمی در مجلات معتبر منتشر گردید.»<ref>«[https://hawzah.net/fa/News/View/86993/کتاب-فقه-و-مصلحت-کتاب-سال-جمهوری-اسلامی-ایران-شد کتاب «فقه و مصلحت» کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد.]»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۱ بهمن ۱۳۸۹ش، تاریخ بازدید: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref>


نویسنده کتاب می‌گوید: «این کتاب نقش مصلحت را در دانش فقه بررسی می‌کند، با این فرایند که مصلحت چیست؟ آیا ما مصلحت شرعی داریم یا نداریم؟ اگر مصلحت شرعی داریم سنجه تشخیص مصلحت شرعی چیست؟ نهاد تشخیص چیست؟ یا وظیفه تشخیص برعهده کیست؟ شاخص‌های مصلحت، اصول مصلحت چیست و … همچنین بحث مستوفایی در مورد مصلحت دارد و بعد از آن کارایی مصلحت در فقه بررسی می‌شود. به این پرسشها پرداخته می‌شود که آیا می‌توانیم مصلحت را در کنار سایر اسناد شرعی قرار دهیم یا اینکه مصلحت کارایی سندی مثل قرآن و سنت و عقل در کشف یا اجرای مکشوف ندارد.»<ref>«[http://a-alidoost.ir/persian/news/view/22507/ آثار اندیشمندان در قید حیات را نمی‌خوانیم و به درگذشتگان می‌نازیم]»، سایت آیت الله علیدوست، تاریخ درج مطلب: ۱۸ آذر ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref> او با اشاره به کتاب فقه و مصلحت گفته است: چه در کشف احکام و چه در تداوم احکام مشروع، مصلحت می‌تواند کارآمد باشد.<ref>«[http://a-alidoost.ir/persian/news/view/22522/ بی مهری به هریک از علوم انسانی و فقه سبب پیمودن مسیر افراط می‌شود.]»، سایت آیت الله علیدوست، تاریخ درخ مطلب: ۱۲ آبان ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref>
نویسنده کتاب می‌گوید: «این کتاب نقش مصلحت را در دانش فقه بررسی می‌کند، با این فرایند که مصلحت چیست؟ آیا ما مصلحت شرعی داریم یا نداریم؟ اگر مصلحت شرعی داریم سنجه تشخیص مصلحت شرعی چیست؟ نهاد تشخیص چیست؟ یا وظیفه تشخیص برعهده کیست؟ شاخص‌های مصلحت، اصول مصلحت چیست و … همچنین بحث مستوفایی در مورد مصلحت دارد و بعد از آن کارایی مصلحت در فقه بررسی می‌شود. به این پرسشها پرداخته می‌شود که آیا می‌توانیم مصلحت را در کنار سایر اسناد شرعی قرار دهیم یا اینکه مصلحت کارایی سندی مثل قرآن و سنت و عقل در کشف یا اجرای مکشوف ندارد.»<ref>«[http://a-alidoost.ir/persian/news/view/22507/ آثار اندیشمندان در قید حیات را نمی‌خوانیم و به درگذشتگان می‌نازیم]»، سایت آیت الله علیدوست، تاریخ درج مطلب: ۱۸ آذر ۱۳۹۸ش، تاریخ بازدید: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref> او با اشاره به کتاب فقه و مصلحت گفته است: چه در کشف احکام و چه در تداوم احکام مشروع، مصلحت می‌تواند کارآمد باشد.<ref>«[http://a-alidoost.ir/persian/news/view/22522/ بی مهری به هریک از علوم انسانی و فقه سبب پیمودن مسیر افراط می‌شود.]»، سایت آیت الله علیدوست، تاریخ درخ مطلب: ۱۲ آبان ۱۳۹۴ش، تاریخ بازدید: ۲۹ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref>
۱۱٬۹۱۳

ویرایش