سید احمد خوانساری: تفاوت میان نسخه‌ها

سید احمد خوانساری (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۲۵

۱۷۶ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۳

←‏ویژگی‌های اخلاقی

A.rezapour

automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy

۱۶٬۰۱۱

ویرایش

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 {{پاسخ}}
 {{درگاه|واژه‌ها|حوزه و روحانیت}}
-سید احمد خوانساری(۱۳۰۹ ق-۱۴۰۵ق|۱۳۶۳ش)، مرجع تقلید شیعه در ایران، در قرن چهاردهم قمری.
+سید احمد خوانساری(۱۳۰۹ ق-۱۴۰۵ق|۱۳۶۳ش)، مرجع تقلید شیعه در ایران. آیت الله خوانساری در نجف درس خواند و پس از نیل به درجه اجتهاد، به ایران بازگشت. او مدتی در حوزه علمیه اراک و قم بود و مورد توجه آیت الله عبدالکریم حائری قرار گرفت. پس از درگذشت عبدالکریم حائری و نیز در دوره مرجعیت آیت اللّه بروجردی، خوانساری از معتمدان او و نیز از مدرّسان طراز اول حوزه علمیه قم شمرده می‌شد.
+در سال ۱۳۲۸ش خوانساری به توصیه آیت الله بروجردی و به اصرار فراوان بازاریان و تجار و مردم به تهران رفت. او به مدت ۳۵ سال و تا پایان عمر در مسجد سیدعزیزاللّه واقع در بازار تهران به اقامه نماز، تدریس فقه و اداره امور دینی پرداخت.
 [[پرونده:خوانساری.jpg|بندانگشتی| آیت‌الله سید احمد خوانساری(درگذشته ۱۳۶۳ش)|295x295پیکسل]]
@@ خط ۹۹: / خط ۱۰۱: @@
 === العقائد الحقّة ===
 تنها اثر او در علم کلام و مشتمل بر یک دوره اصول عقاید استدلالی است. اثر حاضر به تبیین اصول عقاید شیعه بر اساس احادیث پرداخته است. کتاب که تألیف یکی از مراجع بلندپایه و پر آوازه علمی معاصر شیعی است، با بهره‌گیری از کتاب‌های حدیثی و کلامی برای اثبات مطالب مورد بحث نگارش یافته و محورهای اصلی آن را اصول عقاید شیعه تشکیل می‌دهد. این اثر با اثبات صانع شروع و با بررسی‌هایی در نبوت عامه و خاصه ادامه پیدا می‌کند و عمده مطالب آن را بحث امامت تشکیل می‌دهد. در این بخش که عمدتاً ناظر به مباحث امامت خاصه است، امامت یکایک امامان مورد بحث قرار گرفته و نصوص وارد شده درباره امامت آنها، گردآوری و نقل شده است. علاوه بر نصوص موجود درباره امامت امامان(ع)، معجزه‌های نقل شده از آنان نیز، جهت تأیید نصوص، ذکر شده‌اند. در این بخش، تحلیل و استدلالی از نویسنده به چشم نمی‌خورد. پایان بخش کتاب، بحث معاد و اثبات آن است.<ref>«[http://hadith.net/post/68618/العقائد-الحقة/ العقائد الحقة]»، سایت حدیث نت، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۲ش.</ref>
+کتاب عقاید الحقه که یک دوره اصول دین استدلالی است میزان احاطه ایشان به فلسفه و کلام را نشان می‌دهد.<ref>فقه اهل بیت علیهم السلام، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، بهار و تابستان ۱۳۷۸ش، شماره۱۷ و ۱۸. ص۲۳۲.</ref>
 == مشی سیاسی ==
@@ خط ۱۱۱: / خط ۱۱۵: @@
 درباره آیت الله خوانساری گفته شده او جامع معقول و منقول بود و به فقه، اصول، رجال، درایه و فلسفه و کلام احاطه کامل داشت.   <ref>«شخصیت آیت اللّه سیداحمد خوانساری در گفتگو با آیات و اساتید: سیدحسین شمس، مرتضوی لنگرودی، ابوطالب تجلیل، هادی معرفت، مرحوم ستوده»، فقه اهل بیت علیهم السلام، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، بهار و تابستان ۱۳۷۸ش، شماره۱۷ و ۱۸. ص۲۲۹.</ref>
-آیت الله خوانساری به سبب جایگاه علمی و اخلاقی ممتاز خود، شخصیتی مقبول و بانفوذ سیاسی و اجتماعی داشت. خوانساری را در انتقال دستاوردهای علمی حوزه نجف به حوزه‌های ایران دارای نقش مهمی دانسته‌اند. پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی، برخی از علمای طراز اول خواستار آن شدند که خوانساری به نجف یا قم برود و مرجعیت عام شیعیان را بپذیرد، ولی خوانساری تهران را ترک نکرد؛ از این زمان به بعد، خوانساری یکی از مراجع تقلید شد و برخی از شیعیان پاکستان، عراق و نیز بسیاری از مردم ایران، وی را به عنوان مرجع تقلید خویش برگزیدند.<ref>کاظمی افشار، هاجر، «خوانساری احمد»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۶، ذیل مدخل.</ref>
+در میان علمای قم پس از فوت آیت الله بروجردی اعملیت آیت الله خوانساری مسلم بود.<ref>فقه اهل بیت علیهم السلام، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، بهار و تابستان ۱۳۷۸ش، شماره۱۷ و ۱۸. ص۲۳۳.</ref> آیت الله خوانساری به سبب جایگاه علمی و اخلاقی ممتاز خود، شخصیتی مقبول و بانفوذ سیاسی و اجتماعی داشت. خوانساری را در انتقال دستاوردهای علمی حوزه نجف به حوزه‌های ایران دارای نقش مهمی دانسته‌اند. پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی، برخی از علمای طراز اول خواستار آن شدند که خوانساری به نجف یا قم برود و مرجعیت عام شیعیان را بپذیرد، ولی خوانساری تهران را ترک نکرد؛ از این زمان به بعد، خوانساری یکی از مراجع تقلید شد و برخی از شیعیان پاکستان، عراق و نیز بسیاری از مردم ایران، وی را به عنوان مرجع تقلید خویش برگزیدند.<ref>کاظمی افشار، هاجر، «خوانساری احمد»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۶، ذیل مدخل.</ref>
 گفته شده است بسیاری از بزرگان حوزه قم، نجف و کربلا پس از درگذشت آیت اللّه بروجردی وی را اعلم و دارای دقت نظر در مسائل فقهی می‌دانسته‌اند. ویژگی مهم فقه خوانساری، استقلال در رأی است که در بسیاری موارد به مخالفت او با دیدگاه مشهور انجامیده است. مثلا خوانساری در ادله نجاست اهل کتاب مناقشه کرده است. گستره ولایت فقها را مضیّق شمرده و حتی تصرفاتی مانند اجرای حدود و قصاص در عصر غیبت را برای آنان جایز ندانسته است. خوانساری قائل به جواز عمل کردن قاضی به علم خویش بوده و آن را یکی از راه‌های کشف حقیقت شمرده است. او در برخی ادله شرط مرد بودن قاضی مناقشه کرده است. به نظر او در شبهای مهتابی، فجر صادق دیرتر از شبهای دیگر تحقق می‌یابد. خوانساری در ادله حرمت بازیِ بدون رهن با آلات قمار مناقشه کرده و درنتیجه دلالت این ادله را بر حرمت شطرنج قابل خدشه دانسته، هرچند در مقام فتوا آن را جایز به‌شمار نیاورده است.<ref>کاظمی افشار، هاجر، «خوانساری احمد»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۶، ذیل مدخل.</ref>
-کتاب عقاید الحقه که یک دوره اصول دین استدلالی است میزان احاطه ایشان به فلسفه و کلام را نشان می‌دهد. ص۲۳۲.
+گفته شده خوانساری فقیهی بوده که تحت تأثیر نظرات فقهی مشهور قرار نمی‌گرفت. استقلال رأی از ویژگی‌های فقهی ایشان است. کتاب جامع‌المدارک او را اثری دانسته اند که نوعاً در برابر دیدگاه مشهور نظریه‌ای مستقل ارائه می‌دهد.<ref>فقه اهل بیت علیهم السلام، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، بهار و تابستان ۱۳۷۸ش، شماره۱۷ و ۱۸. ص۲۳۴.</ref>
-در میان علمای قم پس از فوت آیت الله بروجردی اعملیت آیت الله خوانساری مسلم بود. ص۲۳۳.
-گفته شده خوانساری فقیهی بوده که تحت تأثیر نظرات فقهی مشهور قرار نمی‌گرفت. استقلال رأی از ویژگی‌های فقهی ایشان است. جامع المدارک ملاحظه کنید نوعاً در برابر دیدگاه مشهور نظریه ای مستقل ارائه می‌دهد ولی از آنجا که جامع المدارک را کتاب فتوا نیست به‌طور قطع نظر نمی‌دهد و همانند شیخ انصاری فکر انسان را به جولان و تأمّل وامی‌دارد. ص۲۳۴.<ref>فقه اهل بیت علیهم السلام، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، بهار و تابستان ۱۳۷۸ش، شماره۱۷ و ۱۸.</ref>
 {{جعبه نقل قول
 | نقل قول = آیت الله عبدالکریم حائری: اجتهاد را به هر معنی که تفسیر کنیم آقا سید احمد خوانساری مجتهد است و عدالت را به هرگونه معنی کنیم ایشان عادل است.<ref>فقه اهل بیت علیهم السلام، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، بهار و تابستان ۱۳۷۸ش، شماره۱۷ و ۱۸. ص۲۳۱.</ref>}}
 == ویژگی‌های اخلاقی ==
-برای آیت الله خوانساری ویژگی‌های اخلاقی برشمرده‌اند. از جمله:
+برای آیت‌الله خوانساری ویژگی‌های اخلاقی برشمرده‌اند. از جمله:
 ۱. اعتقاد راسخ به خدا و قیامت و اصول دین.
@@ خط ۱۳۰: / خط ۱۳۰: @@
 ۲. تعبّد به احکام شرعی و پای بندی به عمل به دستورات دین: انجام واجبات و مستحبات و ترک محرمات و مکروهات.
-۳. احتیاط را از اصول مسلم زندگی خویش قرار داده بود. تا در کاری یقین به رضایت الهی نداشت انجام نمی‌داد. احتیاط ایشان در مصرف وجوهات زبانزد عام و خاص است.
+۳. احتیاط. گفته شده وی تا در کاری یقین به رضایت الهی نداشت انجام نمی‌داد. احتیاط ایشان در مصرف وجوهات زبانزد عام و خاص است.
-۴. زهد و ساده زیستی یکی دیگر از مشخصات ایشان بود. به دنیا و تعلّقات آن وابستگی نداشت. به اندازه ضرورت از امکانات دنیا استفاده می‌کرد.
-۵. تواضع و ادب یکی دیگر از ویژگی‌های ایشان بود. به همه بندگان خدا احترام می‌گذاشت. هیچ تکبر و غروری در او دیده نمی‌شد. در مجالس با حالت دو زانو خیلی موءدّب می‌نشست. به اهل علم و سادات احترام خاصی می‌گذاشت
+۴. زهد و ساده‌زیستی، عدم تعلق به دنیا، استفاده به اندازه ضرورت از امکانات دنیا.
-صداقت، صفا، توحید، ادب و تواضع در رفتار ایشان متجلی بود.<ref>«شخصیت آیت اللّه سیداحمد خوانساری در گفتگو با آیات و اساتید: سیدحسین شمس، مرتضوی لنگرودی، ابوطالب تجلیل، هادی معرفت، مرحوم ستوده»، فقه اهل بیت علیهم السلام، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، بهار و تابستان ۱۳۷۸ش، شماره۱۷ و ۱۸. ص۲۲۹ تا ۲۳۱.</ref>
+۵. تواضع و ادب، احترام به همه بندگان خدا، عدم تکبر و غروری، احترام خاص به اهل علم و سادات.
-بسیاری از عالمان معاصر احتیاط بسیار و ورع خوانساری را ستوده و وی را در تهذیب نفس و فضائل اخلاقی چون ادب، تواضع و ساده زیستی دارای مرتبه ای بلند دانسته‌اند.<ref>کاظمی افشار، هاجر، «خوانساری احمد»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۶، ذیل مدخل.</ref>
+بسیاری از عالمان، احتیاط بسیار و ورع خوانساری را ستوده و وی را در تهذیب نفس و فضائل اخلاقی چون ادب، تواضع و ساده‌زیستی دارای مرتبه‌ای بلند دانسته‌اند.<ref>کاظمی افشار، هاجر، «خوانساری احمد»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۶، ذیل مدخل.</ref>
 [[پرونده:مرجع متقین.jpg|بندانگشتی| «مرجع متقین» اثری درباره سید احمد خوانساری|211x211پیکسل]]