هر فریب‌خورده‌ای سزاوار سرزنش نیست: تفاوت میان نسخه‌ها

'''هر فریب‌خورده‌ای سزاوار سرزنش نیست''' کلامی است از [[امیرالمؤمنین|امام علی(ع)]] که در حکمت‌های نهج البلاغه نقل شده است: {{متن عربی|مَا كُلُّ مَفْتُونٍ يُعَاتَبُ؛ هر فريب خورده‌اي سرزنش نمی‌شود.|}}<ref>شریف الرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة (صبحی صالح)، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق، ص۴۷۱.</ref>  

ابن‌ابی‌الحدید شارح نهج‌البلاغه این کلام امام علی(ع) را برای افرادی مانند سعد بن ابی‌وقاص، محمد بن مسلمه و عبدالله بن عمر دانسته که از همراهی با امام علی(ع) برای جنگ جمل یا مانند آن امتناع ورزیدند.<ref>شرح نهج البلاغة لابن أبی الحدید، ج‏18، ص: 119</ref> در مقابل، علامه مجلسی این تعبیر را برای این افراد غیر ثابت دانسته و معتقد است دلیلی وجود ندارد که این کلام در مورد این افراد گفته شده باشد.<ref name=":0" /> به اعتقاد علامه مجلسی در این کلام دو احتمال وجود دارد:

* هر فریب‌خورده‌ای سزاوار سرزنش نیست؟ زیرا ممکن است سبب گول‌خوردن او امری بوده باشد که تحت اختیار او نبوده است. (براساس این معنا، کلام امام علی(ع) به نفع سرزنش‌خوردگان است.)