پرش به محتوا

وثاقت مشایخ شیخ صدوق در سند زیارت جامعه کبیره: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}


== سند زیارت جامعه ==
== سند زیارت ==
متن سند زیارت جامعه کبیره را اولین بار شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه<ref>صدوق، محمد بن علی، کتاب من لا يحضره الفقيه‌، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۶۰۹-۶۱۷.</ref> و در عیون اخبار الرضا(ع)<ref>صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا(ع)، تحقیق مهدی لاجوردی، تهران، انتشارات جهان، بی‌تا، ج۲، ص۲۷۲-۲۷۸.</ref> از امام هادی(ع) نقل کرده است. سند این روایت در کتاب من لایحضره الفقیه چنین است: {{متن عربی|رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الْبَرْمَكِيُ‌ قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عَبْدِاللَّهِ النَّخَعِيُّ}}.<ref>صدوق، کتاب من لا يحضره الفقيه‌، ج۲، ص۶۰۹</ref> سند این روایت در کتاب عیون اخبار الرضا(ع) این چنین آمده است: {{متن عربی|حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِمْرَانَ الدَّقَّاقُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ السِّنَانِيُّ وَ عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْوَرَّاقُ وَ الْحُسَيْنُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ هِشَامٍ الْمُكَتِّبُ قَالُوا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْكُوفِيُّ وَ أَبُو الْحُسَيْنِ الْأَسَدِيُّ قَالُوا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الْمَكِّيُّ الْبَرْمَكِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ النَّخَعِيُّ}}<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ج۲، ص۲۷۲.</ref>
متن سند زیارت جامعه کبیره را اولین بار شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه<ref>صدوق، محمد بن علی، کتاب من لا يحضره الفقيه‌، قم، مؤسسة النشر الاسلامی، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۶۰۹-۶۱۷.</ref> و در عیون اخبار الرضا(ع)<ref>صدوق، محمد بن علی، عیون اخبار الرضا(ع)، تحقیق مهدی لاجوردی، تهران، انتشارات جهان، بی‌تا، ج۲، ص۲۷۲-۲۷۸.</ref> از امام هادی(ع) نقل کرده است. سند این روایت در کتاب من لایحضره الفقیه چنین است: {{متن عربی|رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الْبَرْمَكِيُ‌ قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عَبْدِاللَّهِ النَّخَعِيُّ}}.<ref>صدوق، کتاب من لا يحضره الفقيه‌، ج۲، ص۶۰۹</ref> سند این روایت در کتاب عیون اخبار الرضا(ع) این چنین آمده است: {{متن عربی|حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِمْرَانَ الدَّقَّاقُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ السِّنَانِيُّ وَ عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْوَرَّاقُ وَ الْحُسَيْنُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ هِشَامٍ الْمُكَتِّبُ قَالُوا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْكُوفِيُّ وَ أَبُو الْحُسَيْنِ الْأَسَدِيُّ قَالُوا حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الْمَكِّيُّ الْبَرْمَكِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ النَّخَعِيُّ}}<ref>صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ج۲، ص۲۷۲.</ref>


== مشایخ صدوق در سند زیارت جامعه ==
== تحلیل سند ==
گفته شده که درباره مشایخ صدوق در سند زیارت جامعه کبیره در هیچ کتاب رجالی ذم یا سخنی که دلیل بر بی‌اعتمادی به روایات آنها باشد نیامده است.<ref>خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، بیروت، دارالزهراء، ۱۴۱۳ق، ج۱۲، ص۲۷۹.</ref>
در منابع رجالی، درباره مشایخ سند زیارت جامعه چنین آمده است:


علی بن احمد بن موسی الدقاق، آیت الله خویی در معجم رجال الحدیث می‌نویسد از او ذمی نقل نشده است.<ref>خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، چاپ پنجم، ۱۴۱۳ق، ج۱۲، ص۲۷۹.</ref>
'''علی بن احمد بن محمد بن عمران الدقاق:''' سید ابوالقاسم خویی می‌گوید که درباره او ذمی نقل نشده است.<ref>خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، چاپ پنجم، ۱۴۱۳ق، ج۱۲، ص۲۷۹.</ref>


حسین بن ابراهیم بن أحمد الکاتب المکتب، آمده است که او از مشایخ صدوق است که بسیار از او روایت نقل کرده است و از او با لفظ رضی الله عنه و رحمه الله به جلالت یاد کرده است.<ref>بهبهانی، وحید، تعلیقه علی منهج المقال، ص۱۳۶؛ بروجردی، طوائف المقال، ج۱، ص۱۶۷.</ref>
'''حسین بن ابراهیم بن أحمد بن هشام المکتب''': گفته شده که او از مشایخ صدوق است. صدوق بسیار از او روایت نقل کرده است و از او با عبارت «رضی الله عنه و رحمة الله» با جلالت یاد کرده است.<ref>بهبهانی، وحید، تعلیقه علی منهج المقال، ص۱۳۶؛ بروجردی، طوائف المقال، ج۱، ص۱۶۷.</ref>


موسی النخعی، باید توجه کرد که شیخ صدوق (ره) در کتاب من لا یحضره الفقیه این شخص را با عنوان موسی بن عبدالله النخعی و در کتاب عیون اخبار الرضا(ع) او را با عنوان موسی بن عمران النخعی یاد کرده و از او زیارت جامعه را نقل می‌کند. در کتاب مستدرکات علم رجال الحدیث آمده است که موسی بن عمران نخعی و موسی بن عبدالله نخعی نام یک نفر است و یکی از نام‌های عمران یا عبدالله نام جد او است و نه پدرش.<ref>نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۸، ص۲۰–۲۱.</ref>
موسی النخعی، باید توجه کرد که شیخ صدوق (ره) در کتاب من لا یحضره الفقیه این شخص را با عنوان موسی بن عبدالله النخعی و در کتاب عیون اخبار الرضا(ع) او را با عنوان موسی بن عمران النخعی یاد کرده و از او زیارت جامعه را نقل می‌کند. در کتاب مستدرکات علم رجال الحدیث آمده است که موسی بن عمران نخعی و موسی بن عبدالله نخعی نام یک نفر است و یکی از نام‌های عمران یا عبدالله نام جد او است و نه پدرش.<ref>نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، ج۸، ص۲۰–۲۱.</ref>
خط ۳۹: خط ۳۹:
با توجه به مطالب بیان شده، عدم ذکر نام یک راوی در کتاب‌های رجالی ثمانیه، به تنهایی دلیل بر ضعیف یا مجهول بودن آن راوی نیست.
با توجه به مطالب بیان شده، عدم ذکر نام یک راوی در کتاب‌های رجالی ثمانیه، به تنهایی دلیل بر ضعیف یا مجهول بودن آن راوی نیست.


==شخصیت‌شناسی مشایخ==
==منابع==
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش