automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۵٬۸۱۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۷: | خط ۷: | ||
آموزش ریاضیات در حوزههای علوم دینی، به دلیل مناسبتی که این علوم با برخی از احکام داشتند، اهمیت داشت.<ref>حسنزاده آملی، حسن، دروس هيئت و ديگر رشتههای رياضی، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى قم، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۳.</ref> | آموزش ریاضیات در حوزههای علوم دینی، به دلیل مناسبتی که این علوم با برخی از احکام داشتند، اهمیت داشت.<ref>حسنزاده آملی، حسن، دروس هيئت و ديگر رشتههای رياضی، قم، مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامى قم، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۱۳.</ref> | ||
قبل از تفکیک علوم انسانی و تجربی و تخصصیشدن آنها، مراکز علمی در [[جهان اسلام]] منحصر در حوزههای دینی بود که دانشدوستان کتابهای علوم عقلی و نقلی را در آن فرا میگرفتند. پس از ورود دانش مدرن در ایران و رواج مدارس جدید این علوم از یکدیگر تفکیک شدند و آموزش دانشهای تجربی به دانشگاهها منتقل شد.<ref>زرینکوب، کارنامه اسلام، ص۴۵-۴۶.</ref> | قبل از تفکیک علوم انسانی و تجربی و تخصصیشدن آنها، مراکز علمی در [[جهان اسلام]] منحصر در حوزههای دینی بود که دانشدوستان کتابهای علوم عقلی و نقلی را در آن فرا میگرفتند. پس از ورود دانش مدرن در ایران و رواج مدارس جدید این علوم از یکدیگر تفکیک شدند و آموزش دانشهای تجربی به دانشگاهها منتقل شد.<ref>زرینکوب، عبدالحسین، کارنامه اسلام، تهران، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۸۶ش، ص۴۵-۴۶.</ref> | ||
علم ریاضیات شامل علومی چون حساب، هندسه، هيئت و اُسْطُرْلاب بوده و کتابهایی در این علوم، در حوزههای علمیه تدریس میشده است.<ref>زرینکوب، | علم ریاضیات شامل علومی چون حساب، هندسه، هيئت و اُسْطُرْلاب بوده و کتابهایی در این علوم، در حوزههای علمیه تدریس میشده است.<ref>زرینکوب، کارنامه اسلام، ص۶۵-۷۲.</ref> | ||
'''حساب''' | '''حساب''' | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
* زِیْجْ بهادرخانی: این کتاب، که با نامهای دیگری چون زیج بهادری و زیج طغیانی هم از آن یاد شده، یكی از مهمترین زیجهای<ref>مجموعه كتابهايى مشتمل بر جدولهاى عددى، روشهاى نجوم محاسباتى، توابع هيئت و دادههاى متعدد رياضى و مباحثى در احكام نجوم. زيجها از مهمترين دستاوردهاى نجوم محاسباتى در هر مكتب نجومى، از جمله نجوم دوره اسلامى، بهشمار مىآيند». قاسملو، فرید و پویان رضوانی، «زیج»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۶ش، ج۲۲، ذیل واژه.</ref> فارسی بهشمار میرود. نویسنده این زیج، غلامحسین بن فتحمحمد جونپوری (۱۲۰۵-۱۲۷۳ق)، آن را در سال ۱۲۵۴ق بهپایان رسانده است.<ref>انصاری، محمدرضاءاللّه و فرید قاسملو، «جونپوری، غلامحسین بن فتح محمدبن محمدعوض علویعباسی»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۱، ذیل واژه.</ref> | * زِیْجْ بهادرخانی: این کتاب، که با نامهای دیگری چون زیج بهادری و زیج طغیانی هم از آن یاد شده، یكی از مهمترین زیجهای<ref>مجموعه كتابهايى مشتمل بر جدولهاى عددى، روشهاى نجوم محاسباتى، توابع هيئت و دادههاى متعدد رياضى و مباحثى در احكام نجوم. زيجها از مهمترين دستاوردهاى نجوم محاسباتى در هر مكتب نجومى، از جمله نجوم دوره اسلامى، بهشمار مىآيند». قاسملو، فرید و پویان رضوانی، «زیج»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۶ش، ج۲۲، ذیل واژه.</ref> فارسی بهشمار میرود. نویسنده این زیج، غلامحسین بن فتحمحمد جونپوری (۱۲۰۵-۱۲۷۳ق)، آن را در سال ۱۲۵۴ق بهپایان رسانده است.<ref>انصاری، محمدرضاءاللّه و فرید قاسملو، «جونپوری، غلامحسین بن فتح محمدبن محمدعوض علویعباسی»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۱، ذیل واژه.</ref> | ||
''' | '''اُسْطُرْلاب''' | ||
* اِسْتِیعاب الوجوه الممكنة فی صنعة الاسطرلاب: رسالهای مهم در تاریخ نجوم اسلامی از [[ابوریحان بیرونی]] درباره بررسی و مقایسه روشهای گوناگون ساخت انواع اسطرلاب است.<ref>اسطرلاب آلتی است که بیشتر برای کارهای نجومی از قبیل تعیین ارتفاع خورشید و دانستن طول و عرض بلاد و معرفت بلندی کوهها و پهنای رودها به کار میرود. به اصول و قوانینی که برای استعمال این آلت مقرر داشتهاند علم اسطرلاب گفته میشود. این علم از فروع علم هیئت است. مدرس رضوی، آثار واحوال خواجه نصیرالدین طوسی، ص۴۱۴.</ref> این كتاب از جمله مهمترین آثار تاریخ نجوم بهشمار میآید و بخشهای مختلف آن (بهویژه مقدمه) توسط محققان اروپایی به زبانهای مختلف ترجمه و بررسی شده است.<ref>بازورث، كليفورد ادموند و دیگران، «بیرونی ابوریحان محمدبن احمد»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۹ش، ج۵، ذیل واژه.</ref> | * اِسْتِیعاب الوجوه الممكنة فی صنعة الاسطرلاب: رسالهای مهم در تاریخ نجوم اسلامی از [[ابوریحان بیرونی]] درباره بررسی و مقایسه روشهای گوناگون ساخت انواع اسطرلاب است.<ref>اسطرلاب آلتی است که بیشتر برای کارهای نجومی از قبیل تعیین ارتفاع خورشید و دانستن طول و عرض بلاد و معرفت بلندی کوهها و پهنای رودها به کار میرود. به اصول و قوانینی که برای استعمال این آلت مقرر داشتهاند علم اسطرلاب گفته میشود. این علم از فروع علم هیئت است. مدرس رضوی، آثار واحوال خواجه نصیرالدین طوسی، ص۴۱۴.</ref> این كتاب از جمله مهمترین آثار تاریخ نجوم بهشمار میآید و بخشهای مختلف آن (بهویژه مقدمه) توسط محققان اروپایی به زبانهای مختلف ترجمه و بررسی شده است.<ref>بازورث، كليفورد ادموند و دیگران، «بیرونی ابوریحان محمدبن احمد»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۹ش، ج۵، ذیل واژه.</ref> | ||
خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =- | ||
| تیترها = | | تیترها =- | ||
| ویرایش =شد | | ویرایش =شد | ||
| لینکدهی =شد | | لینکدهی =شد | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
| تغییر مسیر =شد | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی =شد | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت =ج | | اولویت =ج |