پرش به محتوا

فهرست کتاب‌های آموزشی ریاضیات در تاریخ حوزهٔ علمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۷: خط ۳۷:
'''اسطرلاب'''
'''اسطرلاب'''


علم اسطرلاب<ref>اسطرلاب: اسطرلاب آلتی است که بیشتر برای کارهای نجومی از قبیل تعیین ارتفاع خورشید و دانستن طول و عرض بلاد و معرفت بلندی کوه‌ها و پهنای رودها طبق اصول و قوانینی را که برای استعمال این آلت مقررداشته اند علم اسطرلاب نامیده‌اند. این علم از فروغ علم هیئت است. کشف الظنون، ج۱، ص۴۱۰۶؛ آثار واحوال خواجه نصیرالدین طوسی، ص۴۱۴.</ref>
ع


* استیعاب‌ الوجوه‌ الممكنة فی‌ صنعة الاسطرلاب‌: رساله‌ای‌ مهم‌ در تاریخ‌ نجوم‌ اسلامی‌ درباره بررسی‌ و مقایسه روش‌های‌ گوناگون‌ ساخت‌ انواع‌ اسطرلاب‌ نگاشته ابوریحان بیرونی. این‌ كتاب‌ از جمله‌ مهم‌ترین‌ آثار تاریخ‌ نجوم‌ به‌‌شمار می‌آید و بخش‌های‌ مختلف‌ آن‌ (به‌ویژه‌ مقدمه‌) توسط محققان‌ اروپایی‌ به‌ زبانهای‌ مختلف‌ ترجمه‌ و بررسی‌ شده‌ است‌.
* استیعاب‌ الوجوه‌ الممكنة فی‌ صنعة الاسطرلاب‌: رساله‌ای‌ مهم‌ در تاریخ‌ نجوم‌ اسلامی‌ درباره بررسی‌ و مقایسه روش‌های‌ گوناگون‌ ساخت‌ انواع‌ اسطرلاب‌<ref>اسطرلاب آلتی است که بیشتر برای کارهای نجومی از قبیل تعیین ارتفاع خورشید و دانستن طول و عرض بلاد و معرفت بلندی کوه‌ها و پهنای رودها به کار می‌رود. به اصول و قوانینی که برای استعمال این آلت مقرر داشته‌اند علم اسطرلاب گفته می‌شود. این علم از فروع علم هیئت است. مدرس رضوی، آثار واحوال خواجه نصیرالدین طوسی، ص۴۱۴.</ref> نگاشته ابوریحان بیرونی. این‌ كتاب‌ از جمله‌ مهم‌ترین‌ آثار تاریخ‌ نجوم‌ به‌‌شمار می‌آید و بخش‌های‌ مختلف‌ آن‌ (به‌ویژه‌ مقدمه‌) توسط محققان‌ اروپایی‌ به‌ زبان‌های‌ مختلف‌ ترجمه‌ و بررسی‌ شده‌ است‌.<ref>بازورث‌، كليفورد ادموند و دیگران، «بیرونی‌ ابوریحان‌ محمدبن‌ احمد»، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، تهران،  مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۷۹ش، ج۵، ذیل واژه.</ref>
* رساله بیست باب در فن اسطرلاب تصنیف خواجه نصیرالدین طوسی است. این رساله به فارسی است.
* بیست باب در فن اسطرلاب: رساله‌ای از خواجه نصیرالدین طوسی که به زبان فارسی تألیف شده و از کتاب‌های آموزشی رایج این فن در حوزه‌های علمیه بوده است.<ref>حسن‌زاده آملی، دروس هيئت و ديگر رشته‌های رياضی، ج۱، ۳۹۴.</ref>
*
*هفتاد باب در اسطرلاب: رساله‌ای از شيخ بهايى که با عناوین تحفه حاتميه و رساله اسطرلاب از آن ياد مى‌شود. شیخ بهایی این کتاب را به نام حاتم‌بيگ اردوبادى نصيرى متخلّص به صافى، وزير شاه عباس، در سال ۱۰۰۴ق در هفتاد باب تأليف كرده است.<ref>ناجى نصرآبادى، سید محسن‌، کتاب‌شناسی شیخ بهائی‌، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۳۷۸ش، ج۱، ص۱۶۵.</ref>
* هفتاد باب در اسطرلاب از شیخ بهایی
* انیس‌ الاَحباب‌ فی‌ بیان‌ مسائل‌ اسطرلاب‌  به‌ فارسی‌ در دو فصل‌ (تألیف‌ ۱۲۳۴)، در شرح‌ رساله الصفیحه بهاءالدین‌ عاملی‌
* انیس‌ الاَحباب‌ فی‌ بیان‌ مسائل‌ اسطرلاب‌  به‌ فارسی‌ در دو فصل‌ (تألیف‌ ۱۲۳۴)، در شرح‌ رساله الصفیحه بهاءالدین‌ عاملی‌


trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش