پرش به محتوا

حضرت یحیی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
حضرت یحیی(ع) که بود؟
حضرت یحیی(ع) که بود؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}حضرت یحیی(ع) از پیامبران الهی و فرزند حضرت زکریا(ع) است. حضرت زکریا در پیری از خداوند درخواست فرزندی نمود و خداوند دعای او را مستجاب کرد و یحیی متولد شد. نام یحیی را خداوند بر او گذارد. نام یحیی پنج بار در قرآن آمده است. القاب و اوصاف خاصی درباره او در قرآن آمده است از جمله در سوره مریم گفته شده که به یحیی پرهیزکاری، پاکی،‌ حکمت، داده شده است.
{{پاسخ}}حضرت یحیی(ع) از پیامبران الهی و فرزند حضرت زکریا(ع) است. یحیی زمانی متولد شد که پدرش زکریا در پیری از خداوند درخواست فرزندی نمود و خداوند دعای او را مستجاب کرد و او متولد شد. نام یحیی را خداوند بر او گذارد. نام یحیی پنج بار در قرآن آمده است. القاب و اوصاف خاصی درباره او در قرآن آمده است از جمله در سوره مریم گفته شده که به یحیی پرهیزکاری، پاکی،‌ حکمت، داده شده است.


یحیی در قرآن تصدیق کننده عیسی معرفی شده است و گفته شده در کودکی به او «حکم» عطا شده است. مفسران درباره حکم نظرات متفاوتی بیان کرده اند. برخی آن را نبوت و برخی آن را دانایی و حکمت دانسته اند.
این پیامبر در قرآن تصدیق‌کننده عیسی(ع) معرفی شده است و گفته شده در کودکی به او «حکم» عطا شده است. مفسران درباره حکم نظرات متفاوتی بیان کرده‌اند. برخی آن را نبوت و برخی آن را دانایی و حکمت دانسته‌اند.


== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
حضرت یحیی فرزند حضرت زکریا(ع) است، او پسر خاله حضرت عیسی نیز بود، بنابر نقل برخی از مورخین، یحیی شش‌ماهه از مادر متولد شد. خداوند ولادت یحیی را به حضرت زکریا بشارت داد. وقتی حضرت زکریا فاقد اولاد بود و در دوران کهنسالی و پیری بود از خداوند اولادی خواست و خداوند به ولادت یحیی بشارت داد.<ref>تاریخ انبیاء ترجمه عماد زاده، ۱۳۷۴، ص۷۱۶–۷۱۹.</ref>
حضرت یحیی(ع) فرزند حضرت زکریا(ع) است، او پسر خاله حضرت عیسی(ع) نیز بود؛ بنابر نقل برخی از مورخین، یحیی شش‌ماهه از مادر متولد شد. درباره داستان تولد یحیی آمده است که وقتی حضرت زکریا فاقد فرزند بود و دوران پیری خود را سپری می‌کرد از خداوند اولادی خواست و خداوند به ولادت یحیی او را بشارت داد.<ref>تاریخ انبیاء ترجمه عماد زاده، ۱۳۷۴، ص۷۱۶–۷۱۹.</ref>


یحیی همان یوحنای معمِّد در سنت مسیحی است. بعضی از محققان یحیی را صورت محرّف یوحنا می دانند.<ref>خرمشاهی، قوام الدین، «یحیی»، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، ج۲، ص۲۳۶۸ و ۲۳۶۹.</ref>
یحیی همان یوحنای معمِّد در سنت مسیحی است. بعضی از محققان یحیی را صورت محرّف یوحنا می‌دانند.<ref>خرمشاهی، قوام الدین، «یحیی»، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، ج۲، ص۲۳۶۸ و ۲۳۶۹.</ref>


=== جایگاه ===
=== جایگاه ===
در نزد مسیحیان یحیی پسرخاله عیسی و تعمیددهنده او است. وی عیسی را تعمی داد داد و چون عیسی اظهار نبوت کرد به وی ایمان آورد. یحیی را در زبان های اروپایی «ژان» یا «جان» می نامند.<ref>رهبریان، محمدرضا، «یحیی»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، سرپرست علمی: سید سلمان صفوی، قم، سلمان آزاده، ۱۳۹۶، ص۱۱۸۳.</ref>
در نزد مسیحیان یحیی پسرخاله عیسی و تعمیددهنده او است. وی عیسی را تعمیم داد و چون عیسی اظهار نبوت کرد به وی ایمان آورد. یحیی را در زبان‌های اروپایی «ژان» یا «جان» می‌نامند.<ref>رهبریان، محمدرضا، «یحیی»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، سرپرست علمی: سید سلمان صفوی، قم، سلمان آزاده، ۱۳۹۶، ص۱۱۸۳.</ref> حضرت یحیی (ع) در انجیل پیامبر خدا نامیده شده که تصدیق کننده‌ی مسیح (ع) است اما تناقضاتی در این دو مسأله در اناجیل اربعه مشاهده می شود. سه مسأله مهم در تصدیق حضرت عیسی (ع) توسط یحیی (ع) در اناجیل وجود دارد؛ اول آنکه حضرت یحیی (ع)، مسیح(ع) را پسر خدا می‌نامد. دوم آنکه ایشان را بره‌ی خدا می‌نامد که برای آمرزش گناهان مردم قربانی می‌شود و سوم آنکه شاگردانش را برای تحقیق درباره مسیح(ع) می‌فرستد که گویا او را نمی‌شناخته است. حضرت یحیی (ع) در اناجیل به تعمید دهنده شهرت یافته و انجام عسل تعمید مردم به او نسبت داده شده است. شخصیت یحیی بارها توسط مسیح(ع) ستوده شده و اشاراتی به زهد و پارسایی او و موعظه‌های ایشان در اناجیل مشاهده می‌شود.<ref>لطیفی امامی،‌ مریم، بررسی زندگی و شخصیت حضرت زکریا و یحیی (ع) در قرآن و کتاب مقدس، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد،‌ قزوین، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۰.</ref>


احوال یحیی در اقوال صوفیه نمونه‌ای از کمال زهد و تقشف (سخت گذرانی) و نشانه استغراق در خوف و حزن در سلوک الی الله عنوان شده است. ابن عربی می‌گوید چون یحیی به انقباض و خوف و خشیت موصوف بود و حزن و بکا و رهبت معروف، از این رو یحیی مظهر صفات جلال حق است.<ref>رهبریان، محمدرضا، «یحیی»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، سرپرست علمی: سید سلمان صفوی، قم، سلمان آزاده، ۱۳۹۶، ص۱۱۸۴.</ref>
احوال یحیی در اقوال [[صوفیه]] نمونه‌ای از کمال زهد و تقشف (سخت‌گذرانی) و نشانه استغراق در خوف و حزن در سلوک الی الله عنوان شده است. [[ابن عربی]] می‌گوید چون یحیی به انقباض و خوف و خشیت موصوف بود و به حزن و بکا و رهبت معروف، از این رو یحیی مظهر صفات جلال حق است.<ref>رهبریان، محمدرضا، «یحیی»، دانشنامه معاصر قرآن کریم، سرپرست علمی: سید سلمان صفوی، قم، سلمان آزاده، ۱۳۹۶، ص۱۱۸۴.</ref>


در بين انبيا معروف است كه حضرت يحيى(ع) خيلى زود تحت تأثير موعظه قرار مى‌گرفت و تأثر و انقلاب شديدى در ايشان پديد مى‌آمد. تا آنجا كه هرگاه حضرت زكريا مى‌خواست بنى‌اسرائيل را موعظه كند، به جانب چپ و راست نگاه مى‌كرد و اگر حضرت يحيى حاضر بود، نام بهشت و جهنم را نمى‌برد.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی،  پندهاي الاهی، قم، انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى، ۱۳۹۱، ص۲۲.</ref>
در بين انبيا معروف است كه حضرت يحيى(ع) خيلى زود تحت تأثير موعظه قرار مى‌گرفت و تأثر و انقلاب شديدى در او پديد مى‌آمد. تا آنجا كه هرگاه حضرت زكريا مى‌خواست بنى‌اسرائيل را موعظه كند، به جانب چپ و راست نگاه مى‌كرد و اگر حضرت يحيى حاضر بود، نام بهشت و جهنم را نمى‌برد.<ref>مصباح یزدی، محمد تقی،  پندهاي الاهی، قم، انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى، ۱۳۹۱، ص۲۲.</ref>


عده‌اى پيرو يحيى هستند و كتابى را هم به او نسبت مى‌دهند، و شايد "صابئين موحد" پيروان يحيى باشند.<ref>طباطبایی، محمدحسین، ترجمه المیزان، قم، جامعه مدرسين حوزه علميه قم‏، ۱۳۷۴،‌ ج۱۳، ص۲۱.</ref>
صابئین مندایی که نامشان سه بار در قرآن ذکر شده است همان پیروان حضرت یحیی هستند که غسل تعمید یکی از آداب و رسوم اصلی آنهاست.<ref>حیدری سودجانی، الله‌یار،‌ بررسی تطبیقی داستان حضرت یحیی (ع) و پیروانش در قرآن، روایات و عهد جدید، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۲.</ref> علامه طباطبایی گفته است شايد «صابئين موحد» پيروان يحيى باشند.<ref>طباطبایی، محمدحسین، ترجمه المیزان، قم، جامعه مدرسين حوزه علميه قم‏، ۱۳۷۴،‌ ج۱۳، ص۲۱.</ref>
 
حضرت یحیی (ع)، در انجیل پیامبر خدا نامیده شده که تصدیق کننده‌ی مسیح (ع) است اما تناقضاتی در این دو مسأله در اناجیل اربعه مشاهده می شود. سه مسأله مهم در تصدیق حضرت عیسی (ع) توسط یحیی (ع) در اناجیل وجود دارد؛ اول آنکه حضرت یحیی (ع)، مسیح(ع) را پسر خدا می نامد. دوم آنکه ایشان را بره‌ی خدا می نامد که برای آمرزش گناهان مردم قربانی می شود و سوم آنکه شاگردانش را برای تحقیق درباره ی مسیح (ع) می فرستد گویا ایشان را نمی شناخته است. حضرت یحیی (ع) در اناجیل به تعمید دهنده شهرت یافته و انجام عسل تعمید مردم به ایشان نسبت داده شده است. شخصیت ایشان بارها توسط مسیح (ع) ستوده شده و اشاراتی به زهد و پارسایی ایشان و موعظه های ایشان در اناجیل مشاهده می شود.<ref>لطیفی امامی،‌ مریم، بررسی زندگی و شخصیت حضرت زکریا و یحیی (ع) در قرآن و کتاب مقدس، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد،‌ قزوین، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۰.</ref>
 
صابئین مندایی که نامشان سه بار در قرآن ذکر شده است همان پیروان حضرت یحیی هستند که غسل تعمید یکی از آداب و رسوم اصلی آنهاست.<ref>حیدری سودجانی، الله‌یار،‌ بررسی تطبیقی داستان حضرت یحیی (ع) و پیروانش در قرآن، روایات و عهد جدید، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، ۱۳۹۲.</ref>


== یحیی در قرآن ==
== یحیی در قرآن ==
خط ۳۰: خط ۲۶:


=== اوصاف و القاب ===
=== اوصاف و القاب ===
نام یحیی در قرآن (سوره انعام آیه ۸۶) همراه موسی، هارون، زکریا، عیسی و الیاس، و چند پیامبر دیگر از صالحان و انبیا شمرده شده است.<ref>خرمشاهی، قوام الدین، «یحیی»، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، ج۲، ص۲۳۶۸.</ref>  
نام یحیی در قرآن (سوره انعام آیه ۸۶) همراه موسی(ع)، هارون، زکریا، عیسی(ع) و الیاس، و چند پیامبر دیگر از صالحان و انبیا شمرده شده است.<ref>خرمشاهی، قوام الدین، «یحیی»، دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، به کوشش بهاءالدین خرمشاهی، ج۲، ص۲۳۶۸.</ref>  


در آیات ۱۲ تا ۱۵ سوره مریم مواهب ده‌گانه‌اى كه خداوند به يحيى داده بیان می‌کند:
در آیات ۱۲ تا ۱۵ سوره مریم مواهب ده‌گانه‌اى كه خداوند به يحيى داده بیان می‌کند:
خط ۳۶: خط ۳۲:
۱. «ما فرمان نبوت و عقل و هوش و درايت را در كودكى به او داديم.» ۲. «و به او رحمت و محبت (نسبت به بندگان) از سوى خود بخشيديم.» ۳. «و به او پاكى (روح و جان و پاكى عمل) داديم.» ۴. «و او پرهيزكار بود.» و از آنچه خلاف فرمان پروردگار بود، دورى مى‌كرد. ۵. «او نسبت به پدر و مادرش نيكو كار بود.» ۶. «و جبّار (و متكبر) و عصيانگر نبود» ۷. «او معصيت كار و آلوده به گناه نبود.» ۸ و ۹ و ۱۰. «سلام بر او، آن روز كه تولّد يافت، و آن روز كه مى‌ميرد، و آن روز كه زنده بر انگيخته مى‌شود»<ref>مکارم شیرازی، ناصر، برگزيده تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الاسلاميه‌، ۱۳۸۲، ج۳، ص۸۱.</ref>
۱. «ما فرمان نبوت و عقل و هوش و درايت را در كودكى به او داديم.» ۲. «و به او رحمت و محبت (نسبت به بندگان) از سوى خود بخشيديم.» ۳. «و به او پاكى (روح و جان و پاكى عمل) داديم.» ۴. «و او پرهيزكار بود.» و از آنچه خلاف فرمان پروردگار بود، دورى مى‌كرد. ۵. «او نسبت به پدر و مادرش نيكو كار بود.» ۶. «و جبّار (و متكبر) و عصيانگر نبود» ۷. «او معصيت كار و آلوده به گناه نبود.» ۸ و ۹ و ۱۰. «سلام بر او، آن روز كه تولّد يافت، و آن روز كه مى‌ميرد، و آن روز كه زنده بر انگيخته مى‌شود»<ref>مکارم شیرازی، ناصر، برگزيده تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الاسلاميه‌، ۱۳۸۲، ج۳، ص۸۱.</ref>


واژه قرآنی «حصور» تنها یک بار در آیه ۳۹ سوره آل عمران و در توصیف یحیی نبی(ع)، آمده است. عموم مفسران و مترجمان، این واژه را با عدم تمایل یحیی(ع) به ازدواج و عفت وی نسبت به زنان مرتبط دانسته اند. برخی گفته اند این واژه بر پرهیزکاری سخت گیرانه، خویشتن داری یا کف نفس یحیی(ع) دلالت دارد.<ref>مکوند،‌ محمود، فلاح پور، امیرحسین، «بازخوانی مفهوم قرآنی «حصور» در توصیف یحیی نبی (ع)»، نشریه مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی » دوره ۴، شماره ۴، (زمستان ۱۳۹۹).</ref>
یکی از القاب محل تأمل که در قرآن درباره یحیی بکار برده شده است واژه حَصور است. این واژه تنها یک بار در آیه ۳۹ سوره آل عمران و در توصیف یحیی(ع)، آمده است. عموم مفسران و مترجمان، این واژه را با عدم تمایل یحیی(ع) به ازدواج و عفت وی نسبت به زنان مرتبط دانسته‌اند. برخی گفته‌اند این واژه بر پرهیزکاری سخت‌گیرانه، خویشتن‌داری یا کف نفس یحیی(ع) دلالت دارد.<ref>مکوند،‌ محمود، فلاح پور، امیرحسین، «بازخوانی مفهوم قرآنی «حصور» در توصیف یحیی نبی (ع)»، نشریه مطالعات قرآنی و فرهنگ اسلامی » دوره ۴، شماره ۴، (زمستان ۱۳۹۹).</ref>


=== تصدیق‌کننده کلمه الهی ===
=== تصدیق‌کننده کلمه الهی ===
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۵٬۹۹۰

ویرایش