۱۱٬۹۱۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: برگرداندهشده ویرایشگر دیداری |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: برگرداندهشده ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات زندگینامه | {{جعبه اطلاعات زندگینامه | ||
| عنوان = میر انیس | | عنوان = میر انیس | ||
خط ۳۶: | خط ۳۵: | ||
}} | }} | ||
'''میر انیس''' (۱۸۰۳–۱۸۴۷م) از شاعران مشهور شیعه در | '''میر انیس''' (۱۸۰۳–۱۸۴۷م) از شاعران مشهور شیعه در شبه قاره هند که از دوره جوانی، تنها برای [[اهلبیت(ع)]] شعر سرود. میر انیس بر زبان فارسی و عربی تسلط داشت. انیس اشعار بسیاری سروده و براساس نقل نوهاش، در یک شب، یک مرثیه دارای ۱۱۸۲ مصرع پیرامون [[واقعه عاشورا]] سرود. انیس هرگز در مدح پادشاهانِ زمانِ خود شعر نگفت و به فرزندانش نیز توصیه میکرد که از این کار اجتناب ورزند. | ||
شاعران و مرثیهنگاران بسیاری در خانواده میر انیس، وجود داشت. نسب وی به [[امام رضا علیهالسلام|امام رضا(ع)]] میرسید. انیس بیشتر در [[شهر لکهنو]] مرثیهخوانی میکرد ولی در سال ۱۸۵۷م که سلطنت اَوَدْه (حاکمان شیعه در [[منطقه اوده]]) تحت سلطه بریتانیا قرار گرفت، | شاعران و مرثیهنگاران بسیاری در خانواده میر انیس، وجود داشت. نسب وی به [[امام رضا علیهالسلام|امام رضا(ع)]] میرسید. انیس بیشتر در [[شهر لکهنو]] مرثیهخوانی میکرد ولی در سال ۱۸۵۷م که سلطنت اَوَدْه (حاکمان شیعه در [[منطقه اوده]]) تحت سلطه بریتانیا قرار گرفت، به دیگر شهرها نیز سفر کرد. مرثیهسرایی میر انیس در مناطق مختلف، سبب آشنا شدن مردم با وی گشت. انیس در سن ۷۲ سالگی در لکهنو از دنیا رفت و در همان شهر دفن شد. | ||
مداحان و واعظان دینی در شبه قاره هند، با وجود گذشتِ سالهای متمادی از وفات میر انیس، | مداحان و واعظان دینی در شبه قاره هند، با وجود گذشتِ سالهای متمادی از وفات میر انیس، هنوز هم در عزاداریهای امام حسین(ع)، شعرهای انیس را استفاده میکنند. | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
میر انیس با نام کامل «میر ببرعلی انیس» فرزند میر مَستَحسَن خَلیق در سال ۱۸۰۳م در محله گلاببادی از نواحی شهر فیضآباد ایالت اوتارپرادش هندوستان به دنیا آمد.<ref>نیر مسعود، میرانیس، ۲۰۱۱م ص۲۷–۲۸</ref> پدرش او را میر سید ببرعلی رضوی نامید.<ref>نیر مسعود، میرانیس، ۲۰۱۱م ص۲۷–۲۸</ref> | میر انیس با نام کامل «میر ببرعلی انیس» فرزند میر مَستَحسَن خَلیق در سال ۱۸۰۳م در محله گلاببادی از نواحی شهر فیضآباد ایالت اوتارپرادش هندوستان به دنیا آمد.<ref>نیر مسعود، میرانیس، ۲۰۱۱م ص۲۷–۲۸</ref> پدرش او را میر سید ببرعلی رضوی نامید.<ref>نیر مسعود، میرانیس، ۲۰۱۱م ص۲۷–۲۸</ref> | ||
خط ۴۷: | خط ۴۶: | ||
انیس تحصیلات خود را در فیضآباد شروع کرد و علوم مختلف مانند صرف، نحو، [[فلسفه اسلامی|فلسفه]] و منطق را آموخت.<ref>نیر مسعود، میرانیس، ۲۰۱۱م ص۲۷–۲۸</ref> او به زبان فارسی و عربی تسلط داشت.<ref>سید مسعود حسن رضوی ادیب، انیسیات، ص۱۱.</ref> در سن ۱۹ سالگی عروسی کرد و شش فرزند داشت.<ref>نیر مسعود، میرانیس، ۲۰۱۱م ص۲۹.</ref> | انیس تحصیلات خود را در فیضآباد شروع کرد و علوم مختلف مانند صرف، نحو، [[فلسفه اسلامی|فلسفه]] و منطق را آموخت.<ref>نیر مسعود، میرانیس، ۲۰۱۱م ص۲۷–۲۸</ref> او به زبان فارسی و عربی تسلط داشت.<ref>سید مسعود حسن رضوی ادیب، انیسیات، ص۱۱.</ref> در سن ۱۹ سالگی عروسی کرد و شش فرزند داشت.<ref>نیر مسعود، میرانیس، ۲۰۱۱م ص۲۹.</ref> | ||
«میر نجفعلی» از عالمان شیعیِ آن زمان، «مولوی حیدرعلی فیضآبادی حنفی» و «حکیم میرکلو» از اساتید میر انیس | «میر نجفعلی» از عالمان شیعیِ آن زمان، «مولوی حیدرعلی فیضآبادی حنفی» و «حکیم میرکلو» از اساتید میر انیس بودند.<ref>نیر مسعود، میرانیس، ۲۰۱۱م ص۲۹.</ref> بهگفته برخی محققان، در شاعری و تحصیلات انیس، پدر و اساتید وی نقش بسزایی داشتند، اما در تربیت، سهم مادر وی بیشتر بوده است.<ref>صالحه عابده حسین، خواتین کربلا:کلام انیس کی آئینی میں، ص۴</ref> | ||
انیس را مقید به نماز اول وقت دانستهاند به نحوی که موقع نماز، جلسه شعر را تعطیل میکرد و پس از [[نماز]] شعر میخواند.<ref>فضل امام، انیس شخصت اور فن ص۷۲</ref> | انیس را مقید به نماز اول وقت دانستهاند به نحوی که موقع نماز، جلسه شعر را تعطیل میکرد و پس از [[نماز]] شعر میخواند.<ref>فضل امام، انیس شخصت اور فن ص۷۲</ref>میر انیس در [[سال ۱۲۹۱ هجری قمری|۱۲۹۱ق]] مطابق با [[سال ۱۲۵۳ شمسی|سال ۱۲۵۳ش]] در سن ۷۲ سالگی در لکهنو درگذشت<ref>احمد تمیم داری، [http://icro.ir/index.aspx?pageid=32738&p=34&showitem=13052 انیس]، مجله دانش، شماره ۲۳.</ref> و در خانهٔ خود [[دفن]] شد.<ref>[https://ur.hawzahnews.com/news/361054/اردو-زبان-کے-فردوسی-میر-ببر-علی-انیس-کی-وفات-ایک-نظر اردو زبان کی فردوسی میر ببر علی انیس کی وفات/ایک نظر]، حوزه نیوز ایجنسی.</ref> در سال ۱۹۶۳م بر روی قبر وی، مقبرهای بنا شد.<ref>[https://ur.hawzahnews.com/news/361054/اردو-زبان-کے-فردوسی-میر-ببر-علی-انیس-کی-وفات-ایک-نظر اردو زبان کی فردوسی میر ببر علی انیس کی وفات/ایک نظر]، حوزه نیوز ایجنسی.</ref>[[پرونده:Indan post stemp Meer Anis.jpg|بندانگشتی|تمبر یادبود انیس در هند]] | ||
میر انیس در [[سال ۱۲۹۱ هجری قمری|۱۲۹۱ق]] مطابق با [[سال ۱۲۵۳ شمسی|سال ۱۲۵۳ش]] در سن ۷۲ سالگی در لکهنو درگذشت<ref>احمد تمیم داری، [http://icro.ir/index.aspx?pageid=32738&p=34&showitem=13052 انیس]، مجله دانش، شماره ۲۳.</ref> و در خانهٔ خود [[دفن]] شد.<ref>[https://ur.hawzahnews.com/news/361054/اردو-زبان-کے-فردوسی-میر-ببر-علی-انیس-کی-وفات-ایک-نظر اردو زبان کی فردوسی میر ببر علی انیس کی وفات/ایک نظر]، حوزه نیوز ایجنسی.</ref> در سال ۱۹۶۳م بر روی قبر وی، مقبرهای بنا شد.<ref>[https://ur.hawzahnews.com/news/361054/اردو-زبان-کے-فردوسی-میر-ببر-علی-انیس-کی-وفات-ایک-نظر اردو زبان کی فردوسی میر ببر علی انیس کی وفات/ایک نظر]، حوزه نیوز ایجنسی.</ref> | |||
[[پرونده:Indan post stemp Meer Anis.jpg|بندانگشتی|تمبر یادبود انیس در هند]] | |||
==شعر و مرثیهخوانی== | ==شعر و مرثیهخوانی== | ||
خط ۷۵: | خط ۷۱: | ||
او همیشه یاران امام حسین(ع) را به شهامت و شجاعت توصیف نموده است.<ref>[https://www.karbobala.com/news/info/6157 شاعری که در یک شب ۱۵۷ بیت عاشورایی سرود]، کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین علیهالسلام</ref> او در مرثیههایش به معارف دینی؛ نماز، جهاد و محبت اهلبیت(ع) نیز اشاره کرده است.<ref>[https://www.karbobala.com/news/info/6157 شاعری که در یک شب ۱۵۷ بیت عاشورایی سرود]، کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین علیهالسلام</ref> میر انیس در مرثیه از ترکیبات عربی و فارسی استفاده برده<ref>[https://www.karbobala.com/news/info/6157 شاعری که در یک شب ۱۵۷ بیت عاشورایی سرود]، کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین علیهالسلام</ref> و از واژههای غریب و غیرفصیح اجتناب میکرد.<ref>ریحانه خاتون، میر انیس کی کلام کی شعری محاسن، انیس و دبیر حیات و خدمات:ص ۳۴۳ تا ۳۵۶.</ref> | او همیشه یاران امام حسین(ع) را به شهامت و شجاعت توصیف نموده است.<ref>[https://www.karbobala.com/news/info/6157 شاعری که در یک شب ۱۵۷ بیت عاشورایی سرود]، کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین علیهالسلام</ref> او در مرثیههایش به معارف دینی؛ نماز، جهاد و محبت اهلبیت(ع) نیز اشاره کرده است.<ref>[https://www.karbobala.com/news/info/6157 شاعری که در یک شب ۱۵۷ بیت عاشورایی سرود]، کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین علیهالسلام</ref> میر انیس در مرثیه از ترکیبات عربی و فارسی استفاده برده<ref>[https://www.karbobala.com/news/info/6157 شاعری که در یک شب ۱۵۷ بیت عاشورایی سرود]، کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین علیهالسلام</ref> و از واژههای غریب و غیرفصیح اجتناب میکرد.<ref>ریحانه خاتون، میر انیس کی کلام کی شعری محاسن، انیس و دبیر حیات و خدمات:ص ۳۴۳ تا ۳۵۶.</ref> | ||
مداحان و واعظان دینی با وجود گذشت سالهای متمادی از وفات میر انیس، هنوز هم در عزاداریهای امام حسین، شعرهای انیس را بهکار میگیرند.<ref>[https://www.karbobala.com/news/info/6157 شاعری که در یک شب ۱۵۷ بیت عاشورایی سرود]، کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین علیهالسلام</ref> یکی دیگر از ویژگیهای مرثیههای انیس، تشبیه و تمثیل زیاد و پرداختن به جزئیات است.<ref>[https://www.karbobala.com/news/info/6157 شاعری که در یک شب ۱۵۷ بیت عاشورایی سرود]، کرب و بلا پایگاه تخصصی امام حسین علیهالسلام</ref> کتابی تحت عنوان «انیس الاخلاق» چاپ شده که در آن رباعیات اخلاقی انیس جمعآوری شدهاست.<ref>[https://www.rekhta.org/ebooks/anees-ul-akhlaq-meer-anees-ki-akhlaqi-rubaiyan-meer-anees-ebooks?lang=ur «انیس الاخلاق»] سایت ریخته.</ref> | |||
انیس هرگز در مدح پادشاهانِ زمانِ خود شعر نگفت و به فرزندانش نیز توصیه میکرد که از این کار اجتناب ورزند.<ref>فضل امام، انیس شخصت اور فن ص۶۷–۶۸</ref> | انیس هرگز در مدح پادشاهانِ زمانِ خود شعر نگفت و به فرزندانش نیز توصیه میکرد که از این کار اجتناب ورزند.<ref>فضل امام، انیس شخصت اور فن ص۶۷–۶۸</ref> | ||
خط ۸۶: | خط ۸۲: | ||
*روح انیس؛ سید مسعود حسن رضوی ادیب. | *روح انیس؛ سید مسعود حسن رضوی ادیب. | ||
*انیسیات؛ کتاب سید مسعود حسن رضوی ادیب دربارهٔ انیس نوشته شد. | *انیسیات؛ کتاب سید مسعود حسن رضوی ادیب دربارهٔ انیس نوشته شد. | ||
*انیس شخصیتآور فن؛ این کتابی است که دکتر فضل امام دربارهٔ انیس نوشت و در سال ۱۹۸۴م | *انیس شخصیتآور فن؛ این کتابی است که دکتر فضل امام دربارهٔ انیس نوشت و در سال ۱۹۸۴م در دهلینو منتشر شد. | ||
*انیس (سوانح) تألیف دکتر نیر مسعود در سال ۲۰۰۵م از انتشارا آج کی کتاب در شهر کراچی منتشر شد. | *انیس (سوانح) تألیف دکتر نیر مسعود در سال ۲۰۰۵م از انتشارا آج کی کتاب در شهر کراچی منتشر شد. | ||