پرش به محتوا

حضرت معصومه(س): تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۵: خط ۸۵:


== حرم حضرت معصومه(س) ==
== حرم حضرت معصومه(س) ==
به نقل منابع، فاطمهٔ معصومه(س) را در محله باغ بابِلان قم دفن کردند.<ref>کیانی، یوسف، «مجموعهٔ حرم حضرت معصومه(س)»، دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره ۱۵۱،‌ پاییز ۱۳۷۸ش، ص۶۴.</ref> بر روی قبر حضرت در ابتدا بوریایی گذاشتند<ref name=":0">سجادی، صادق، «آستانهٔ حضرت معصومه»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۳۶۰.</ref> پس از آن، حرم حضرت معصومه(س) در طول تاریخ تغییر و تحولات بسیاری داشته و در دوره‌های مختلف گسترش یافته است.<ref name=":3">سجادی، «آستانهٔ حضرت معصومه»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۳۵۸-۳۶۲.</ref> ساختمان بارگاه فاطمهٔ معصومه(س) از اواسط سدهٔ سوم هجری قمری شروع شد و در طول سدهٔ چهارم تا ششم قبّه و گنبد داشت و تزئیناتی در آن شده بود<ref name=":2">ستوده، منوچهر، کتابه‌های حرم مطهر حضرت معصومه(س) و حظیره‌های اطراف آن، قم، کتابخانهٔ حضرت آیة‌الله العظمی مرعشی نجفی، ۱۳۷۵ش، ص۱۹.</ref> با این حال تا قبل از دورهٔ صفوی، ضریح یا ایوان باشکوهی برای حرم وجود نداشت.<ref name=":1">رضایی ندوشن، «سیر تحول حرم حضرت معصومه(س)»، مطالعات معماری ایران، ص۹۲.</ref>  
به نقل از منابع تاریخی، فاطمهٔ معصومه(س) را در محله باغ بابِلان قم دفن کردند.<ref>کیانی، یوسف، «مجموعهٔ حرم حضرت معصومه(س)»، دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره ۱۵۱،‌ پاییز ۱۳۷۸ش، ص۶۴.</ref> بر روی قبر حضرت در ابتدا بوریایی گذاشتند<ref name=":0">سجادی، صادق، «آستانهٔ حضرت معصومه»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۳۶۰.</ref> پس از آن، حرم حضرت معصومه(س) در طول تاریخ تغییر و تحولات بسیاری داشته و در دوره‌های مختلف گسترش یافته است.<ref name=":3">سجادی، «آستانهٔ حضرت معصومه»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۳۵۸-۳۶۲.</ref> ساختمان بارگاه فاطمهٔ معصومه(س) از اواسط سدهٔ سوم هجری قمری شروع شد و در طول سدهٔ چهارم تا ششم قبّه و گنبد داشت و تزئیناتی در آن شده بود<ref name=":2">ستوده، منوچهر، کتابه‌های حرم مطهر حضرت معصومه(س) و حظیره‌های اطراف آن، قم، کتابخانهٔ حضرت آیة‌الله العظمی مرعشی نجفی، ۱۳۷۵ش، ص۱۹.</ref> با این حال تا قبل از دورهٔ صفوی، ضریح یا ایوان باشکوهی برای حرم وجود نداشت.<ref name=":1">رضایی ندوشن، «سیر تحول حرم حضرت معصومه(س)»، مطالعات معماری ایران، ص۹۲.</ref>  


در روزگار [[صفویان]]، آستانهٔ حضرت معصومه(س) شکوه و جلالی یافت. صفویان گنبد و بارگاه حضرت معصومه(س) را مرتفع‌تر ساختند و آن را کاشی کردند. در سال ۹۲۵ق، شاه‌بیگم دختر شاه‌ اسماعیل اول صفوی بقعهٔ حضرت معصومه(س) را به‌صورت بنایی هشت پهلو تجدید بنا کرد و دیوارها را با کاشی مُعَرَّق تزئین کرد. او در جلوی بقعه ایوانی با ۲ مناره بنا کرد و صحنی نیز با چند بقعه و ایوان طراحی نمود. در پایان روزگار صفویان، که افاغنه بر ایران تاختند، حرم فاطمهٔ معصومه(س) تخریب شد. اشرف افغان، به هنگام عقب‌نشینی از برابر نادر شاه افشار، همهٔ نفایس حرم از زر و زیورهای تا طلاهای روی صندوق مرقد شاه‌ عباس را نیز کند و به یغما برد. در روزگار قاجاریان، حرم فاطمهٔ معصومه شکوه و عظمت روزگار صفویان را باز یافت. [[فتحعلی‌ شاه]] سطح حرم را با سنگ مرمر فرش کرد،. به تصریح کتیبهٔ موجود در حرم، آیینه‌کاری دیوارهای حرم نیز در ایام فتحعلی شاه آغاز شد و در روزگار محمد شاه به پایان رسید.<ref>سجادی، «آستانهٔ حضرت معصومه»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۳۵۹.</ref>  
در روزگار [[صفویان]]، آستانهٔ حضرت معصومه(س) شکوه و جلالی یافت. صفویان گنبد و بارگاه حضرت معصومه(س) را مرتفع‌تر ساختند و آن را کاشی کردند. در سال ۹۲۵ق، شاه‌بیگم دختر شاه‌ اسماعیل اول صفوی بقعهٔ حضرت معصومه(س) را به‌صورت بنایی هشت پهلو تجدید بنا کرد و دیوارها را با کاشی مُعَرَّق تزئین کرد. او در جلوی بقعه ایوانی با ۲ مناره بنا کرد و صحنی نیز با چند بقعه و ایوان طراحی نمود. در پایان روزگار صفویان، که افاغنه بر ایران تاختند، حرم فاطمهٔ معصومه(س) تخریب شد. اشرف افغان، به هنگام عقب‌نشینی از برابر نادر شاه افشار، همهٔ نفایس حرم از زر و زیورهای تا طلاهای روی صندوق مرقد شاه‌ عباس را نیز کند و به یغما برد. در روزگار قاجاریان، حرم فاطمهٔ معصومه شکوه و عظمت روزگار صفویان را باز یافت. [[فتحعلی‌ شاه]] سطح حرم را با سنگ مرمر فرش کرد،. به تصریح کتیبهٔ موجود در حرم، آیینه‌کاری دیوارهای حرم نیز در ایام فتحعلی شاه آغاز شد و در روزگار محمد شاه به پایان رسید.<ref>سجادی، «آستانهٔ حضرت معصومه»، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱، ص۳۵۹.</ref>  
trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش