پرش به محتوا

جایگاه علامه مجلسی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۲۷۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
علامه مجلسی جزو عالمان کثیرالتألیف و پرکار شیعه به شمار رفته است. [[میر محمدحسین خاتون آبادی]]، دخترزاده و شاگرد علامه مجلسی، در رساله‌ای که پس از وفات علامه مجلسی درباره آثار او نوشت تعداد تألیفات عربی مجلسی را ده عنوان و تعداد کتاب‌های فارسی او را ۴۹ عنوان برشمرده است.<ref>حسن طارمی، علامه مجلسی، تهران، انتشارات طرح نو، ص ۱۱۹-۱۲۰.</ref> مواد تشکیل‌دهنده اصلی تألیفات مجلسی اخبار [[اهل بیت(ع)]] است و موضوع آنها فقه، کلام، تاریخ و اخلاق است. مهم‌ترین اثر علامه مجلسی را [[بحارالانوار]] دانسته اند که دایرة المعارفی روایی در موضوعات مختلف است. این کتاب یکی از مهم ترین منابع روایی شیعه از حیث جمع آوری روایات برشمرده شده است. از دیگر آثار عربی مجلسی می توان به شرح او بر [[کتاب کافی]] با عنوان [[مرآة العقول]] و شرحش بر کتاب [[تهذیب الاحکام]] با عنوان [[ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار]] اشاره کرد.<ref>حسن طارمی، علامه مجلسی، تهران، انتشارات طرح نو، ص ۱۲۲-۱۲۳.</ref>
علامه مجلسی جزو عالمان کثیرالتألیف و پرکار شیعه به شمار رفته است. [[میر محمدحسین خاتون آبادی]]، دخترزاده و شاگرد علامه مجلسی، در رساله‌ای که پس از وفات علامه مجلسی درباره آثار او نوشت تعداد تألیفات عربی مجلسی را ده عنوان و تعداد کتاب‌های فارسی او را ۴۹ عنوان برشمرده است.<ref>حسن طارمی، علامه مجلسی، تهران، انتشارات طرح نو، ص ۱۱۹-۱۲۰.</ref> مواد تشکیل‌دهنده اصلی تألیفات مجلسی اخبار [[اهل بیت(ع)]] است و موضوع آنها فقه، کلام، تاریخ و اخلاق است. مهم‌ترین اثر علامه مجلسی را [[بحارالانوار]] دانسته اند که دایرة المعارفی روایی در موضوعات مختلف است. این کتاب یکی از مهم ترین منابع روایی شیعه از حیث جمع آوری روایات برشمرده شده است. از دیگر آثار عربی مجلسی می توان به شرح او بر [[کتاب کافی]] با عنوان [[مرآة العقول]] و شرحش بر کتاب [[تهذیب الاحکام]] با عنوان [[ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار]] اشاره کرد.<ref>حسن طارمی، علامه مجلسی، تهران، انتشارات طرح نو، ص ۱۲۲-۱۲۳.</ref>


تألیف آثاری به زبان فارسی روان و ساده بر اساس روایات اهل بیت(ع) یکی از فعالیت های مجلسی در عرصه تألیف آثار دینی برشمرده شده است. نگارش کتاب های دینی به زبان فارسی که پیش از دوران علامه مجلسی آغاز شده بود در دوران حکومت صفویان براثر تشویق آنان و نیاز جامعه به اوج رسید.<ref>شاهرخ مسکوب، هویت ایرانی و زبان فارسی، تهران، نشر فرزان روز، ص ۱۲۶.</ref>  [[محمدتقی بهار]]، ادیب و شاعر معاصر، فارسی‌نویسی مجلسی را پس از نگارش [[بحارالانوار]] مهم‌ترین کار مجلسی بر شمرده است.<ref>محمدتقی بهار، سبک شناسی، انتشارات امیرکبیر، ج ۳، ص ۳۰۴.</ref>  
تألیف آثاری به زبان فارسی روان و ساده بر اساس روایات اهل بیت(ع) یکی از فعالیت های مجلسی در عرصه تألیف آثار دینی برشمرده شده است. نگارش کتاب های دینی به زبان فارسی که پیش از دوران علامه مجلسی آغاز شده بود در دوران حکومت صفویان براثر تشویق آنان و نیاز جامعه به اوج رسید.<ref>شاهرخ مسکوب، هویت ایرانی و زبان فارسی، تهران، نشر فرزان روز، ص ۱۲۶.</ref>  [[محمدتقی بهار]]، ادیب و شاعر معاصر، فارسی‌نویسی مجلسی را پس از نگارش [[بحارالانوار]] مهم‌ترین کار مجلسی بر شمرده است.<ref>محمدتقی بهار، سبک شناسی، انتشارات امیرکبیر، ج ۳، ص ۳۰۴.</ref>
 
به‌رغم نظر میر محمدحسین خاتون آبادی، برخی محققان معاصر تعداد آثار فارسی مجلسی را تا ۵۸ کتاب و رساله برشمرده‌اند.<ref>مهدی مهریزی و هادی ربانی، شناخت‌نامه علامه مجلسی، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ج۱، ص ۳۴-۳۶.</ref> از جمله آثار فارسی علامه مجلسی می‌توان به کتاب‌های [[حیات القلوب]]، [[حلیة المتقین]]، [[عین الحیات]] و [[زاد المعاد]] اشاره کرد. کتاب‌های فارسی علامه مجلسی از آغاز مورد اقبال و توجه اهل علم و عامه مردم بوده است. نسخ خطی فراوان این کتاب‌های دلیلی بر این اقبال و توجه برشمرده شده است. این کتاب‌های به زبان‌های عربی و اردو ترجمه شده‌اند.<ref>علی دوانی، علامه مجلسی بزرگمرد علم و دین، تهران، انتشارات امیرکبیر، ص ۱۲۲.</ref>  


== اعتبار اجتماعی و سیاسی ==
== اعتبار اجتماعی و سیاسی ==
خط ۳۱: خط ۳۳:


علامه مجلسی اولین بار در شصت‌سالگی از سوی [[شاه سلیمان صفوی]] به [[منصب شیخ الاسلامی]] منصوب شد. منصب شیخ الاسلامی بالاترین منصب دینی در ساختار سیاسی دولت شیعی صفویان بود. بار دیگر، مجلسی پس از مرگ شاه سلیمان توسط [[شاه سلطان حسین صفوی]] در این منصب ابقا شد.<ref>حسن طارمی، علامه مجلسی، تهران، انتشارات طرح نو، ص ۱۶-۱۷.</ref> متن فرمان این دو پادشاه جایگاه والای دینی، سیاسی و اجتماعی علامه مجلسی را در آن روزگار روشن می‌کند.<ref>برای نمونه حکم شاه سلطان حسین در: رسول جعفریان، دین و سیاست در دوره صفوی، قم، انصاریان، ۴۱۲-۴۱۴.</ref>
علامه مجلسی اولین بار در شصت‌سالگی از سوی [[شاه سلیمان صفوی]] به [[منصب شیخ الاسلامی]] منصوب شد. منصب شیخ الاسلامی بالاترین منصب دینی در ساختار سیاسی دولت شیعی صفویان بود. بار دیگر، مجلسی پس از مرگ شاه سلیمان توسط [[شاه سلطان حسین صفوی]] در این منصب ابقا شد.<ref>حسن طارمی، علامه مجلسی، تهران، انتشارات طرح نو، ص ۱۶-۱۷.</ref> متن فرمان این دو پادشاه جایگاه والای دینی، سیاسی و اجتماعی علامه مجلسی را در آن روزگار روشن می‌کند.<ref>برای نمونه حکم شاه سلطان حسین در: رسول جعفریان، دین و سیاست در دوره صفوی، قم، انصاریان، ۴۱۲-۴۱۴.</ref>
علامه مجلسی در دروان تصدی مقام شیخ الاسلامی علاوه بر انجام وظایف


== نقدها ==
== نقدها ==
trustworthy
۷٬۳۴۶

ویرایش