مترفین در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}

'''مُتْرَفِين'''‏ در کاربرد قرآنی، افرادی هستند که در لذت و نعمت‌های دنیایی، غرق و از حقیقت و دین،‌ دور باشند. براساس آیات قرآن، مترفان از مخالفان پیامبران بودند. خداوند برای عذاب یک شهر، مترفان را وامی‌گذارد تا بیشتر به انحراف خود مشغول باشند تا عذاب بر آنان لازم شود.

مُتْرَف به كسى می‌گويند كه زیادی نعمت و زندگى مرفه، او را مست‏، مغرور و غافل كرده و به طغيان‌گرى واداشته است‏.<ref>تفسير نمونه، مکارم شیرازی، ج۱۸، ص۱۰۶</ref> كلمه «مترف» اسم مفعول از ماده «اتراف» است، كه به معناى زياده‌روى در تلذذ از نعمت‌ها است، و در اين تفسير اشاره است به اينكه زياده‌روى در لذايذ كار آدمى را به جايى می‌كشاند كه از پذيرفتن حق استكبار ورزد. ابن عرفه در معناى آن گفته: «مترف» كسى را گويند كه افسارش را رها كرده باشند و هر چه دلش خواست بكند و جلويش را نگيرند<ref>ترجمه تفسير الميزان،  علامه طباطبایی، ج‏13، ص: 81. ج‏16، ص: 578

</ref>

مشتقات اتراف هشت بار در [[قرآن کریم]] (پنج بار به صورت اسم مفعول، و سه مورد فعل ماضی)، به کار رفته و در همه آنها نیز در مقام نکوهش است.<ref>سوره هود آیه ۱۱۶، سوره انبیاء آیه ۱۳، سوره مؤمنون‌ آیه ۳۳، سوره اسراء آیه ۱۶، سوره مؤمنون آیه ۶۴، سوره سبأ آیه ۳۴، سوره زخرف آیه ۲۳، سوره واقعه آیه ۴۵.</ref> قرآن کریم این کلمه را درباره کسانی به کار برده که بر اثر داشتن ثروت زیاد، در لذت‌ها و خوشگذرانی‌ها فرو رفته‏‌اند، و به جای شکرگذاری و استفاده صحیح از نعمتها، راه سرکشی و ناسپاسی نعمت را پیشه کرده‌‏اند. قرآن کریم، مترفان را در صف اول مخالفان انبیاء قرار می‏‌دهد که به سبب ثروت بی حساب، خود را برتر از انبیاء می‏‌پنداشتند.<ref>اندیشه حوزه 1377 شماره 12، رضا حق پناه، مترفان از نگاه قرآن</ref>

مفسران ذیل آیه {{قرآن|إِنَّهُمْ كَانُوا قَبْلَ ذَٰلِكَ مُتْرَفِينَ|ترجمه=اينان بودند كه پيش از اين ناز پروردگان بودند.|سوره=واقعه|آیه=۴۵}} گفته‌اند که نعمت، صاحب نعمت را دچار مستی و طغیان می‌کند. و اینگونه افراد را گفته‌اند که اتراف شده‌اند. به این معنی که سرگرمی نعمت، او را از ماورای نعمت غافل ساخته است. مترف بودن انسان به معناى دلبستگى او به نعمت‏‌هاى دنيوى است، چه آن نعمت‌هايى كه دارد، و چه آنهايى كه در طلبش می‌باشد، چه اندكش و چه بسيارش‏.<ref>علامه طباطبایی، ترجمه تفسير الميزان، ج۱۹، ص: ۲۱۴.

</ref>

ظالم و مجرم<ref>سوره هود آیه ۱۱۶.</ref> تکذیب‌کنندگان قیامت.<ref>سوره مؤمنون آیه ۳۳. سوره زخرف آیه ۲۳ تا ۲۵.</ref> مستکبرین<ref>سوره مؤمنون آیه ۶۴ و ۶۷.</ref> از اوصاف مترفین در قرآن است. مفسران مترفین را را همان مستکبران می‌دانند.<ref>قرشی، سید علی اکبر، تفسيراحسن‌الحديث، ج۸، ص۴۴۴.</ref>

مفسران در توضیح معنای مترف گفته‌اند که افراد عياش و ثروتمند پيوسته خواهان اشباع غرايز خود هستند و در اين طريق حد و مرزى نمى‌شناسند و چون دين را مخالف آزادى در شهوت مى‌ديدند قهراً به مخالفت بر مى‌خاستند. مترفان با سه ویژگی شناخته می‌شوند: ۱. تعصب بر آيين نياكان. ۲. غرور علمى و محدود دانستن قلمرو زندگى.(جز جهان مادّى، جهان ديگرى نيست). ۳. پيروى از هوا و هوس.<ref>سبحانى، شیخ جعفر، منشور جاويد، ج۳، ص۴۶۴.</ref>

قرآن می‌گوید همیشه فسادها از آنها شروع می‌شود و به دیگران سرایت می‌کند.<ref>مرتضی مطهری، فلسفۀ تاریخ، ج۴، ص۲۰۲.</ref> از ناحیه مترفین است که فسق و فجور و فساد در جامعه راه پیدا می‌کند، و جامعه به هلاکت می‌رسد.<ref>مطهری، مرتضی، پانزده گفتار، ص۳۱۴.</ref> قرآن در برخی آیات خود تصریح می‌کند که سردمداران مخالفان پیامبران طبقه «مترفین» یعنی غرقه‌شدگان در تنعّم و به اصطلاح «تنعّم‌زدگان» تاریخ بوده‌اند.<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲، ص۴۴۶.</ref> مترفین و طاغوت‌ها سبب فساد جامعه هستند و در مقابل پیامبران و راهنمایان توحید صف‌آرایی می‌کنند.<ref>قرشی، سید علی اکبر، تفسيراحسن‌الحديث، ج۳، ص۳۰۵.</ref>

[[طبرسی]] در [[مجمع البیان]] درباره عذاب مترفین می‌گوید: هر گاه، اهل شهر و آبادى را كه خداوند برایشان پيامبر فرستاد و حجّت را بر آنها تمام كرد، بخواهد به هلاكت برساند، به منظور اتمام حجّت بيشتر، ثروتمندان و رفاه‌طلبان آنها را امر می‌‏كند، كه ايمان بياورند و اطاعت كنند. اما آنان در مقابل، به فسق و فجور و گناهان می‌‏پردازند. پس مستوجب آن می‌‏شوند كه وعده عذاب الهى درباره آنان تحقّق يابد، آن وقت همه آنها را هلاک می‌کند.<ref>ترجمه تفسير جوامع الجامع، ج‏3، ص: 448

{{پانویس}}

  | شناسه =

  | تیترها =

  | ویرایش =

  | لینک‌دهی =

  | اولویت =

  | کیفیت =