حقوق و تکالیف همسران نسبت به همدیگر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''الف: حسن معاشرت:'''<ref>ماده ۱۱۰۳ قانون مدنی مقرر می‌دارد: «زن و شوهر مکلف بحسن معاشرت با یکدیگرند».</ref> حق حسن معاشرت، یک حق معنوی است که از سوی زوجین نسبت به یکدیگر باید مراعات شود. این حق و به عبارتی تکلیف به‌ قدری مهم است که حتی در هنگام طلاق نیز باید مراعات شود.<ref>احزاب: ۴۹.</ref> [[پیامبر اسلام(ص)]] می‌فرماید: «وقتی مرد به زن خود نگاه کند و زنش بدو بنگرد خداوند بدیده رحمت بر آن‌ها می‌نگرد.»<ref>نهج الفصاحه، کلمات قصار حضرت رسول اکرم(ص)، گردآورنده، مرتضی فرید تنکابنی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۲، چاپ دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ص۳۴۷.</ref> در روایتی دیگر آمده است: {{متن عربی|خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لاِهْلِهِ وَاَنَا خَيْرُكُمْ لاِهْلى ما اَكْرَمَ النِّساءَ اِلاّ كَريمٌ وَ لااَهانَهُنَّ اِلاّ لَئيمٌ|ترجمه=بهترين شما كسى است كه براى خانواده خود بهتر باشد و من از همه شما براى خانواده‌ام بهترم، زنان را گرامى نمى‌دارد، مگر انسان بزرگوار و به آنان اهانت نمى‌كند، مگر شخص پَست و بى‌مقدار}}<ref>نهج الفصاحه، کلمات قصار حضرت رسول اکرم(ص)، گردآورنده، مرتضی فرید تنکابنی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۲، چاپ دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ص۳۵۶.</ref>

خداوند متعال می‌فرماید: {{قرآن|ترجمه=ای اهل ایمان، برای شما حلال نیست که زنان را به اکراه و جبر به میراث گیرید (مانند جاهلیّت)، و بر آنان سخت‌گیری و بهانه‌جویی مکنید که قسمتی از آنچه مهر آنها کرده‌اید به جور بگیرید، مگر آنکه عمل زشتی از آنها آشکار شود. و در زندگانی به آنها به انصاف رفتار نمایید، و چنانچه دلپسند شما نباشند (اظهار کراهت مکنید) چه بسا چیزها ناپسند شماست و حال آنکه خدا در آن خیر بسیار مقدّر فرماید.|سوره=نساء|آیه=۱۹}}

'''ب: همیاری زوجین در تحکیم مبانی خانواده و تربیت اولاد:'''<ref>ماده ۱۱۰۴ ق. م: «زوجین باید در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد خود بیکدیگر معاضدت نمایند».</ref> همکاری در تشیید مبانی خانواده، سعی و کوشش زن و شوهر است تا با همفکری با اخلاق و عادات یکدیگر نزدیک شده تا رابطه زناشویی محکم‌تر شود و از صورت تأسیس حقوقی خارج گردد و به یک خانواده طبیعی ناگسستنی که مبتنی بر محبت است در آید. دستور مزبور اگر چه ارشادی و اخلاقی می‌باشد، ولی در حقیقت این امر از طرف زن از تمکین بشمار می‌رود که در صورت تخلف، مستحق نفقه نخواهد بود و از طرف شوهر چنانچه بصورت «سوء معاشرت» درآید و به‌درجه‌ای برسد که زن نتواند با او زندگی را ادامه دهد، می‌تواند از دادگاه درخواست الزام شوهر را بطلاق بنماید.<ref>حقوق مدنی، دکتر سید حسن امامی، ج۴، ص۴۳۱، انتشارات اسلامیه، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۶.</ref>

فقهاء معتقدند شرعاً کار و خدمت در خانه از سوی زن اجباری نیست و مرد نمی‌تواند زن را مجبور به آن کند.<ref>توضیح المسائل مراجع، تهیه و تنظیم بنی هاشمی خمینی، سید محمد حسن، ج۲، ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۴، انتشارات اسلامی، چاپ دهم، ۱۳۸۲.</ref> اما به این نکته باید توجه شود که به مبانی عرفی و اخلاقی جامعه و خانواده توجه شود. و کار بین زوجین تقسیم شود، تا فشار زندگی نیز به‌روی هر دو قرار گیرد. کار و همکاری در امور خانه و تربیت اولاد باید با همکاری زوجین صورت گیرد، و نگاه به آن نباید جنبه تکلیف و الزام باشد، بلکه با دیدی که اسلام و پیامبر اسلام(ص) دارند باید نگاه شود. از پیامبر(ص) نقل شده است: «هیچ مردی نیست که در خانه به همسر خود کمک نماید مگر این که خداوند قرار می‌دهد برای او به تعداد هر مویی از بدنش ثواب یک سال را که روزهایش را روزه گرفته و شب‌هایش را به شب زنده‌داری پرداخته، و از ثواب به او عطا می‌فرماید، مثل آنچه را که به صابرین و داود پیامبر و یعقوب و عیسی(ع) عطا فرموده است»<ref>علم اخلاق اسلامی، ترجمه جامع السعادات، نراقی، ملا محمد مهدی ترجمه جلال الدین مجتبوی، انتشارات حکمت، ۱۳۶۶. ج۲، ص۱۴۲.</ref>