|
|
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۳: |
خط ۳: |
| معنای حیات طیبه در قرآن چیست؟ | | معنای حیات طیبه در قرآن چیست؟ |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}}'''حیات طیبه''' به معنای زندگی پاکیزه است. بر اساس آیه ۹۷ سوره نحل، خداوند به مؤمنانی که عمل صالح انجام میدهند، حیات طیبه میبخشد. مفسران حیات طیبه را به رزق، قناعت، عبادت، توفیق بر اطاعت خداوند، زندگی خوشی دنیا، بهشت و… تفسیر کردهاند. حیات طبیه به این معناست که انسان مؤمن و نیکوکار، وارد حیاتی میشود که مملو از پاکیزگی و آرامش است و به نقل از علامه طباطبایی، جان و حیاتی دیگر به او بخشیده میشود. مقصود از حیات طیبه هم میتواند این دنیا باشد و هم آخرت. | | {{پاسخ}} |
| | {{درگاه|واژهها}} |
| | '''حیات طیبه''' (زندگی پاک) که به [[روزی حلال]]، توفیق بر اطاعت خداوند، [[بهشت دنیوی و اخروی|بهشت]] و زندگی خوش دنیا معنا شده است. حیات طیبه را در هر دو زندگی دنیا و [[آخرت]] دانستهاند. |
|
| |
|
| == مفهوم حیات طیبه ==
| | تعبیر حیات طیبه در آیه ۹۷ سوره نحل آمده و براساس این آیه، [[خداوند]] به [[ایمان شهودی تجربی|مؤمنانی]] که عمل صالح انجام میدهند، حیات طیبه میبخشد. در حیات طبیه، انسان مؤمن و نیکوکار، به حیاتی مملو از پاکی و آرامش وارد میشوند. علامه طباطبایی، معتقد است در حیات طیبه، جان و حیاتی دیگر به فرد بخشیده میشود. |
| طیب به معنای خوب و پاک آمده است که در آن خباثت نیست.<ref>حیات طیبه از منظر قرآن و روایات، سیده مریم موسوی، محمود ابوترابی، الاهیات قرآنی سال پنجم بهار و تابستان 1396 شماره 8</ref>
| |
|
| |
|
| مفسران در معنی [[حیات طیبه]] (زندگی پاکیزه) تفسیرهای متعددی آوردهاند. از جمله: روزی حلال، قناعت و رضا دادن به نصیب، رزق روزانه، عبادت توأم با روزی حلال، توفیق بر اطاعت فرمان خدا. ولی مفهوم حیات طیبه آن چنان وسیع است که همه این موارد را شامل میشود.<ref>تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۳۹۴.</ref> برخی حیات طیبه را در مقابل {{قرآن|مَعِيشَةً ضَنْكًا|ترجمه=زندگی سخت}} در آیه ۱۲۴ سوره طه قرار دادهاند.<ref>دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۶۶۶۵</ref>
| | == مفهومشناسی == |
| | طیب به خوب و پاکی که در آن خباثت نیست، معنا شده است.<ref>حیات طیبه از منظر قرآن و روایات، سیده مریم موسوی، محمود ابوترابی، الاهیات قرآنی سال پنجم بهار و تابستان 1396 شماره 8</ref> |
|
| |
|
| [[علامه طباطبایی]] در [[تفسیرالمیزان]] چنین گفته است: حیات، به معنای جان بخشیدن به چیزی و افاضه حیات به آن است. پس لفظ این جمله با صراحت دلالت دارد بر این که خدای تعالی مؤمنی را که عمل صالح انجام دهد به حیات جدیدی غیر آن حیاتی که به دیگران نیز داده، زنده میکند و مقصود این نیست که حیاتش را تغییر میدهد، مثلا حیات خبیث او را مبدل به حیات طیبی میکند که اصل حیات همان حیات عمومی باشد و صفتش را تغییر دهد، زیرا اگر مقصود این بود کافی بود که بفرماید: «ما حیات او را طیب میکنیم» ولی اینطور نفرمود، بلکه فرمود: «ما او را به حیاتی طیب زنده میسازیم.»
| | مفسران در معنی حیات طیبه (زندگی پاکیزه) آوردهاند که روزی حلال، قناعت، رزق روزانه، عبادت توأم با روزی حلال و توفیق بر اطاعت فرمان خدا را شامل میشود.<ref>تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۱۱، ص۳۹۴. روض الجنان و روح الجنان، ابوالفتوح رازی، ج۱۲،ص۸۹. </ref> برخی حیات طیبه را در مقابل {{قرآن|مَعِيشَةً ضَنْكًا|ترجمه=زندگی سخت}} در آیه ۱۲۴ سوره طه قرار دادهاند.<ref>دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۱، ص۶۶۶۵</ref> |
|
| |
|
| این آیه با آیه ۱۲۲ [[سوره انعام]] تبیین میشود:<ref>طباطبایی، سید محمد حسینی، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، جلد۱۲، ص۴۹۱.</ref> {{قرآن|ترجمه=آیا کسی که مرده [دل] بود و زندهاش گردانیدیم و برای او نوری پدیدآوردیم تا در پرتو آن، در میان مردم راه برود، چون کسی است که گویی گرفتار در تاریکیهاست و از آن بیرون آمدنی نیست؟ این گونه برای کافران آنچه انجام میدادند زینت داده شده است.}}
| | [[علامه طباطبایی]] در [[تفسیرالمیزان]] معتقد است حیات، به معنای جان بخشیدن بوده و خداوند، مؤمنی را که عمل صالح انجام دهد به حیات جدیدی غیر حیاتی که به دیگران داده، زنده میکند. انسانهایی که به آنها حیات طیبه بخشیده شده، در نفس خود، نور، كمال، لذت و سرورى را درک میكنند كه فراتر از تصور انسان است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسینی، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، جلد۱۲، ص۴۹۱.</ref> |
|
| |
|
| حیات طیبه هم می تواند در دنیا باشد و هم در آخرت اما برخی مفسران با توجه به قراین آیه ۹۷ سوره نحل، زندگی پاکیزه را در این دنیا می دانند.<ref>اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، ج۱، ص۵۵</ref> | | حیات طیبه هم در دنیا و هم در آخرت دانستهاند اما برخی مفسران با توجه به آیه ۹۷ سوره نحل، زندگی پاکیزه را تنها در این دنیا میدانند.<ref>اخلاق در قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، ج۱، ص۵۵</ref> در مقابل، برخی حیات طیبه را تنها در آخرت میدانند.<ref>ترجمه تفسیر کاشف، مغنیه، ج۴، ص۸۵۶</ref> |
| == حیات طیبه، نتیجه ایمان و عمل صالح == | | == حیات طیبه، نتیجه ایمان و عمل صالح == |
| در قرآن کریم «حیات طیبه» تنها در یک سوره آمده است. آنجا که میفرماید: {{قرآن|مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَیٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ|ترجمه=هر کس عمل صالح انجام دهد، در حالی که مؤمن است، خواه مرد باشد یا زن، به او حیات پاکیزه میبخشیم، و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام دادند خواهیم داد.|سوره=نحل|آیه=۹۷}} هرچند حیات طیبه تنها یک بار در قرآن آمده است اما جای جای قرآن بدان اشاره دارد.<ref>حیات طیّبه از دیدگاه قرآن کریم، حمیدرضا مظاهرى سیف، معرفت 1385 شماره 109</ref> در واقع حیات طیبه نتیجه عملی زیست مسلمانی است. قرآن نوعی تفکر و شکل زندگی را نشان میدهد و ترویج میکند که نتیجه آن، زندگیای پاک و خوب است که با تعبیر حیات طیبه از آن نام میبرد. | | در آیات متعدد قرآن به حیات طیبه اشاره شده<ref>حیات طیّبه از دیدگاه قرآن کریم، حمیدرضا مظاهرى سیف، معرفت 1385 شماره 109</ref> اما تنها در یک سوره قرآن از آن نام برده شده است: {{قرآن|مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَیٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ|ترجمه=هر کس عمل صالح انجام دهد، در حالی که مؤمن است، خواه مرد باشد یا زن، به او حیات پاکیزه میبخشیم، و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام دادند خواهیم داد.|سوره=نحل|آیه=۹۷}} |
|
| |
|
| آیتالله مکارم شیرازی درباره حیات طیبه میگوید: «نتیجه این عمل صالح مولود ایمان در این جهان، حیات طیبه است یعنی تحقق جامعهای قرین با آرامش، امنیت، رفاه، صلح، محبت، دوستی، تعاون و مفاهیم سازنده انسانی خواهد بود، و از نابسامانیها و درد و رنجهایی که بر اثر استکبار و ظلم و طغیان و هوا پرستی و انحصارطلبی به وجود میآید و آسمان زندگی را تیره و تار میسازد در امان است.»<ref>تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۳۹۴.</ref>{{مطالعه بیشتر}}
| | قرآن نوعی تفکر و شکل زندگی را ترویج میکند که نتیجه آن، زندگی پاک و خوب است و از آن با تعبیر حیات طیبه نام میبرد. این حیات طیبه نتیجه عملیِ زیست مسلمانی است. |
| | |
| == مطالعه بیشتر ==
| |
| ۱. علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، انتشارات دفتر انتشارات اسلامی، جلد ۱۲، ذیل آیه مورد بحث.
| |
| | |
| ۲. استاد مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ناشر، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۶ ش، جلد ۱۱، ص۳۹۵.
| |
| | |
| ۳. آیه الله هاشمی رفسنجانی، تفسیر راهنما، ناشر، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۷۸ ش، جلد ۹، ص۵۲۵.
| |
| | |
| ۴. سید علی اکبر قرشی، تفسیر احسن الحدیث، ناشر. انتشارات بنیاد بعثت تهران، ۱۳۷۰ ش، جلد ۵، ص۴۹۶.
| |
|
| |
|
| | [[آیتالله مکارم شیرازی]] حیات طیبه را نتیجه عمل صالح در این جهان می داند.<ref>تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۳۹۴.</ref> |
| == منابع == | | == منابع == |
| {{پانویس|۲}} | | {{پانویس|۲}} |