|
|
خط ۷: |
خط ۷: |
| خدعه و نیرنگ در جنگ | | خدعه و نیرنگ در جنگ |
| == مفهوم شناسی == | | == مفهوم شناسی == |
| «خدعه» در لغت به معنای چیزی است که به وسیلهٔ آن، انسان فریب میخورد.<ref>(الْخُدْعَه) بالضّمِّ مَا یُخْدَعُ بِهِ الْإِنْسَان، احمدبنمحمد مقرّی فیومی، مصباح المنیر، ص۱۶۵.</ref> خَدَعَهُ یعنی او را فریب داد و از جایی که متوجه نشود، امری ناپسند برای او اراده کرد.<ref>خدعه: ای ختله و آراد به الکروه من حیث لا یعلم. اسماعیلبنحماد جوهری، الصحاح، ج۳، ص۱۲۰۱؛ ابنمنظور، همان، ج۸، ص۶۳؛ مجدالدّین فیروزآبادی، قاموسالمحیط، ج۳، ص۱۶.</ref> وقتی گفته میشود «رَجُلٌ خُدْعَه» یعنی مردی که مردم را فریب میدهد.<ref>«رجل خُدْعه: ای یخدع الناس کثیرا» ابنمنظور، همان، ج۸، ص۶۳؛ شیخحسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات قرآن الکریم، ج۳، ص۲۶؛ فخرالدین طریحی، مجمع البحرین، ج۴، ص۳۲۰.</ref> شکی نیست که خدعه به معنای فریب دادن دشمن، تنها در جنگ، مجاز است. خدعه در واقع راهی است برای شکست دادن دشمن و حیلهای است که با آن میتوان بهترین ضربات را به دشمن وارد کرد. | | «خدعه» در لغت، چیزی است که به وسیلهٔ آن، انسان فریب میخورد.<ref>(الْخُدْعَه) بالضّمِّ مَا یُخْدَعُ بِهِ الْإِنْسَان، احمدبنمحمد مقرّی فیومی، مصباح المنیر، ص۱۶۵.</ref> خدعه و نیرنگ در جنگ، وسیلهای برای شکست دشمن و ترفندی است که با آن میتوان بهترین ضربات را به دشمن وارد کرد. «خُدعه» منحصراً برای نیرنگ در جنگ استفاده میشود. این کلمه تفاوت بسیاری با «غدر» که خیانت و نیرنگ و نامردی است و در جنگ و غیر جنگ ممکن است از آن استفاده شود، دارد.<ref>ما در فصل دوم، «غدر» را به عنوان یکی از روشهای ممنوع و غیرمجاز از دیدگاه امام علیA بیان کردیم.</ref> |
| | |
| تفاوت خُدعه و غدر
| |
| | |
| بدون شک بین «خدعه»، (که منحصراً در جنگ استفاده میشود و در واقع فریب دادن دشمن است)، با «غدر» که خیانت و نیرنگ و نامردی است و در جنگ و غیر جنگ ممکن است از آن استفاده شود، تفاوت زیادی وجود دارد. غدر و خیانت، نسبی نیست که در برخی از شرایط مجاز باشد؛ در شرایط دیگر غیرمجاز بلکه غدر و نیرنگ و خیانت، همواره محکوم است. اما خُدعه و فریب، نسبی است و در جنگها میتوان برای فریب دشمن از آن استفاده کرد.<ref>ما در فصل دوم، «غدر» را به عنوان یکی از روشهای ممنوع و غیرمجاز از دیدگاه امام علیA بیان کردیم.</ref>
| |
|
| |
|
| == خدعه از نظر عقل == | | == خدعه از نظر عقل == |