پرش به محتوا

تعداد پیامبران: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۳۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi}}
{{در دست ویرایش|کاربر=A.ahmadi}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}پیامبران در طول تاریخ چند تن بوده‌اند؟{{پایان سوال}}
در کدام منبع به تعداد ۱۲۴۰۰۰ اشاره شده است؟
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
برخی از پیامبران در زمانی به پیامبری برگزیده شدند که کس دیگری جز او پیامبر نبود و گاهی هم در زمان واحدی، به چندین تن می‌رسیدند. از این رو، بر اساس مقتضیات زمانی، حضور چندین پیامبر در زمان و مکان واحد لازم می‌آمد.
برخی از پیامبران در زمانی به پیامبری برگزیده شدند که کس دیگری جز او پیامبر نبود و گاهی هم در زمان واحدی، به چندین تن می‌رسیدند. از این رو، بر اساس مقتضیات زمانی، حضور چندین پیامبر در زمان و مکان واحد لازم می‌آمد.


== روایات مختلف درباره شمار پیامبران ==
== اختلاف درباره شمار پیامبران ==
تاریخ ادیان شاهد ظهور پیامبران متعدّد در جوامع مختلفی بوده است که اصل آن یقینی و غیرقابل تردید است، اما تعداد پیامبران مورد اختلاف است؛ در روایات عدد هشت هزار،<ref>الأمالی، شیخ طوسی، دار الثقافه، قم، ۱۴۱۴ ق، چاپ اول، ص۳۹۷، حدیث ۸۸۰.</ref> صد و چهل و چهار هزار،<ref>بحار الأنوار، محمد باقر مجلسی، ج۱۶، ص۳۵۲، حدیث ۳۵.</ref> سیصد و بیست هزار،<ref>الإختصاص، شیخ مفید، دار المفید، قم، ۱۴۱۳ ق، چاپ اول، ص۲۶۴؛ بحار الأنوار، ج۱۱، ص۶۰، حدیث ۶۸.</ref> و صد و بیست و چهار هزار<ref>معانی الأخبار، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۰۳ ق، چاپ اول، ص۳۳۳، حدیث ۱؛ الخصال، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۵۲۴، حدیث ۱۳.</ref> گزارش شده است که مشهورترین این دست روایات، روایات عدد ۱۲۴۰۰۰ تن است؛ از جمله این روایات، روایت ابوذر از پیامبر اسلام (صلّی الله علیه و آله) است که می‌گوید: «قُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ کَمِ النَّبِیُّونَ؟ قَالَ: مِائَه أَلْفٍ وَ أَرْبَعَه وَ عِشْرُونَ أَلْفَ نَبِیٍّ. قُلْتُ:کَمِ الْمُرْسَلُونَ مِنْهُمْ؟ قَالَ: ثَلَاثُ مِائَه وَ ثَلَاثَه عَشَرَ جَمّاً غَفِیراً. قُلْتُ: مَنْ کَانَ أَوَّلَ الْأَنْبِیَاءِ؟ قَالَ: آدَمُ؛ گفتم ای رسول خدا(ص) شمار پیامبران چه تعداد است؟ حضرت فرمودند: یکصد و بیست و چهار هزار پیامبر. عرض کردم: از آن‌ها چه تعداد رسول بودند؟ فرمودند: خیلی زیاد، سیصد و سیزده نفر. عرض کردم: نخستین پیامبر چه شخصی بود؟ فرمودند: آدم ((ع))».<ref>معانی الأخبار، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۰۳ ق، چاپ اول، ص۳۳۳، حدیث ۱؛ الخصال، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۵۲۴، حدیث ۱۳.</ref>
تعداد پیامبران مورد اختلاف است. در روایات، برای شمار پیامبران عددهایی مانند هشت هزار،<ref>الأمالی، شیخ طوسی، دار الثقافه، قم، ۱۴۱۴ ق، چاپ اول، ص۳۹۷، حدیث ۸۸۰.</ref> ۱۲۴ هزار،<ref name=":02">شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، ج۲، ص۴۸ و ج۴، ص۱۸۰.</ref> ۱۴۴ هزار<ref>بحار الأنوار، محمد باقر مجلسی، ج۱۶، ص۳۵۲، حدیث ۳۵.</ref> و ۳۲۰ هزار<ref>الإختصاص، شیخ مفید، دار المفید، قم، ۱۴۱۳ ق، چاپ اول، ص۲۶۴؛ بحار الأنوار، ج۱۱، ص۶۰، حدیث ۶۸.</ref> ذکر شده است.


از جمله این روایات، روایت ابوذر از پیامبر اسلام (صلّی الله علیه و آله) است که می‌گوید: «قُلْتُ یَا رَسُولَ اللَّهِ کَمِ النَّبِیُّونَ؟ قَالَ: مِائَه أَلْفٍ وَ أَرْبَعَه وَ عِشْرُونَ أَلْفَ نَبِیٍّ. قُلْتُ:کَمِ الْمُرْسَلُونَ مِنْهُمْ؟ قَالَ: ثَلَاثُ مِائَه وَ ثَلَاثَه عَشَرَ جَمّاً غَفِیراً. قُلْتُ: مَنْ کَانَ أَوَّلَ الْأَنْبِیَاءِ؟ قَالَ: آدَمُ؛ گفتم ای رسول خدا(ص) شمار پیامبران چه تعداد است؟ حضرت فرمودند: یکصد و بیست و چهار هزار پیامبر. عرض کردم: از آن‌ها چه تعداد رسول بودند؟ فرمودند: خیلی زیاد، سیصد و سیزده نفر. عرض کردم: نخستین پیامبر چه شخصی بود؟ فرمودند: آدم ((ع))».<ref>معانی الأخبار، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۰۳ ق، چاپ اول، ص۳۳۳، حدیث ۱؛ الخصال، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۵۲۴، حدیث ۱۳.</ref>
درباره عددهای گوناگون که برای تعداد پیامبران بیان شده، برخی احتمال داده‌اند هر عدد ناظر به ویژگی خاصی از پیامبران باشد.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۲۲}}برای نمونه، [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] در [[بحار الانوار (کتاب)|کتاب بحار الانوار]]،‌ احتمال داده مراد از هشت هزار پیامبر، بزرگان پیامبران باشند.<ref>بحار الأنوار، ج‏۱۱، ص۳۱.</ref>
=== ۱۲۴ هزار پیامبر ===
{{اصلی|احادیث ۱۲۴ هزار پیامبر}}{{جعبه گفتاورد|طبق روایتی ابوذر از پیامبر(ص) پرسید: «'''شمار پیامبران چه تعداد است؟'''» او پاسخ داد: «'''۱۲۴ هزار پیامبر'''»، ابوذر پرسید: «'''از آنها چه تعداد رسول بودند؟'''» فرمود: «'''۳۱۳ تن'''».|تراز=چپ|عرض=200px}}
دسته‌ای از احادیث، به وجود ۱۲۴ هزار پیامبر در طول تاریخ دلالت می‌کند. این احادیث در کتاب‌های حدیثی شیعه، مانند [[من لایحضره الفقیه (کتاب)|من لایحضره الفقیه]]،<ref name=":02" /> [[امالی (شیخ صدوق)|امالی شیخ صدوق]]،<ref>الامالی، شیخ صدوق، تهران، اسلامیه، ص۲۳۶.</ref>  [[بصائر الدرجات (کتاب)|بصائر الدرجات]]،<ref>بصائر الدرجات، صفار قمی، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ص۱۲۱.</ref> [[الخصال (کتاب)|الخصال]]،<ref>الخصال، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۶۴۱، حدیث ۱۸.</ref> و [[کامل الزیارات (کتاب)|کامل الزیارات]]<ref>کامل الزیارات، ابن قولویه، جعفر، دار المرتضویه، نجف، ۱۳۵۶، چاپ اول، ص۱۸۰، حدیث ۲.</ref> ذکر شده است. برخی عالمان [[اهل سنت]] نیز، روایتی از [[ابوذر]] نقل کرده‌اند که شمار پیامبران را ۱۲۴ هزار ذکر کرده است.<ref>رک: الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، دار المعرفه، بیروت، ۱۴۲۸ ق، چاپ دوم، ج۱، ص۴۱؛ تاریخ طبری، ج۱، ص۱۵۱؛ الدر المنثور، سیوطی، ج۱، ص۵۱.</ref>
از بین روایات، عدد ۱۲۴ هزار پیامبر شهرت یافته و دلیل آن، ذکر این حدیث در چندین منبع روایی با سندهای متفاوت دانسته شده است.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۲۲}} روایاتی که عددی غیر از ۱۲۴ هزار را ذکر کرده‌اند، [[حدیث شاذ|شاذ]] و نادر شمرده شده است.{{مدرک|date=فوریه ۲۰۲۲}}
== تطابق تعداد پیامبران با زمان بین آدم تا خاتم ==
== تطابق تعداد پیامبران با زمان بین آدم تا خاتم ==
حال ممکن است این سؤال مطرح شود که چگونه ممکن است این تعداد پیامبر از زمان حضرت آدم «ع» تا پیامبر خاتم(ص) در طی کمتر از شش هزار سال<ref>برخی ولادت پیامبر (صلّی الله علیه و آله) را ۶۱۶۳ سال بعد از هبوط حضرت آدم ((ع)) دانسته‌اند. ن. ک: دائره المعارف مشاهیر، تهرانی، محمد، میراث ماندگار، ۱۳۹۲، قم، چاپ اول، ص۶؛ دائره المعارف الشیعیه العامّه، أعلمی، محمدحسین، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۱۳ ق، چاپ دوم، ج۴، ص۲۸۸.</ref> مبعوث شده باشند؟!
حال ممکن است این سؤال مطرح شود که چگونه ممکن است این تعداد پیامبر از زمان حضرت آدم «ع» تا پیامبر خاتم(ص) در طی کمتر از شش هزار سال<ref>برخی ولادت پیامبر (صلّی الله علیه و آله) را ۶۱۶۳ سال بعد از هبوط حضرت آدم ((ع)) دانسته‌اند. ن. ک: دائره المعارف مشاهیر، تهرانی، محمد، میراث ماندگار، ۱۳۹۲، قم، چاپ اول، ص۶؛ دائره المعارف الشیعیه العامّه، أعلمی، محمدحسین، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۱۳ ق، چاپ دوم، ج۴، ص۲۸۸.</ref> مبعوث شده باشند؟!
خط ۲۶: خط ۳۳:


از این رو، پیامبری در زمان پیامبر دیگری وجود داشت و این عدد گاه به هفتاد نفر بلکه بیشتر می‌رسید و با از دنیا رفتن آنها چه به صورت طبیعی و چه بر اثر کشتن، خداوند متعال عده‌ای دیگر را مبعوث می‌کند.
از این رو، پیامبری در زمان پیامبر دیگری وجود داشت و این عدد گاه به هفتاد نفر بلکه بیشتر می‌رسید و با از دنیا رفتن آنها چه به صورت طبیعی و چه بر اثر کشتن، خداوند متعال عده‌ای دیگر را مبعوث می‌کند.
== حدیث ۱۲۴ هزار پیامبر ==
بنا بر روایتی که از پیامبر نقل شده است تعداد پیامبران را ۱۲۴ هزار نفر دانسته‌اند.<ref name=":0">شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، ج۲، ص۴۸ و ج۴، ص۱۸۰.</ref> این روایت در این منابع ذکر شده است:
* کتاب من لایحضره الفقیه، اثر شیخ صدوق، ج۲، ص۴۸، حدیث شماره ۵۴۰۷.<ref name=":0"/>
* الامالی، شیخ صدوق، ص۲۳۶ (چاپ تهران اسلامیه).
* الاختصاص، شیخ مفید، ص۲۶۴ (چاپ جامعه مدرسین).
* اعلام الدین، دیلمی، ص۴۶۳، (چاپ آل البیت).
* بصائر الدرجات، صفار قمی، ص۱۲۱(چاپ کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی).
* بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۱، ص۳۰. نقل شده (چاپ دارالکتب بیروت).
=== دلیل شهرت حدیث ۱۲۴ هزار پیامبر ===
علت گزینش و انتخاب روایتی که در آن عدد ۱۲۴ هزار آمده بر دیگر روایات:
این روایت در چهار منبع روایی یعنی «الخصال»<ref> الخصال، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۶۴۱، حدیث ۱۸.</ref> و «معانی الأخبار»<ref>معانی الأخبار، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۰۳ ق، چاپ اول، ص۳۳۳، حدیث ۱.</ref> شیخ صدوق، «بصائر الدّرجات» صفّار<ref>بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد صلی الله علیهم، صفار، محمد‏، مکتبه مرعشی نجفی‏، قم، ۱۴۰۴ ق، چاپ دوم، ج‏۱، ص۱۲۱، حدیث ۱.</ref> و «کامل الزیارات»<ref>کامل الزیارات، ابن قولویه، جعفر، دار المرتضویه، نجف، ۱۳۵۶، چاپ اول، ص۱۸۰، حدیث ۲.</ref> ابن قُولَوَیه، با سندهای مختلف، ذکر شده است.
علاوه بر شیعه، علمای اهل سنت، روایتی از ابوذر نقل کرده که عدد مذکور را تأیید می‌کند.<ref>رک: الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، دار المعرفه، بیروت، ۱۴۲۸ ق، چاپ دوم، ج۱، ص۴۱؛ تاریخ طبری، ج۱، ص۱۵۱؛ الدر المنثور، سیوطی، ج۱، ص۵۱.</ref>
ابن عباس نیز همین تعداد را بیان می‌کند.<ref>الإختصاص، شیخ مفید، دار المفید، قم، ۱۴۱۳ق، چاپ اول، ص۲۶۴.</ref>
در «کامل الزیارات»، که از معتبرترین کتب روایی است، روایتی وجود دارد که هر چند موضوع آن در خصوص تعداد پیامبران نیست، اما این عدد مشهور را تأیید می‌کند. در این روایت امام سجاد «ع» درباره زیارت امام حسین «ع» در روز نیمه شعبان فرمودند: «مَنْ أَحَبَ أَنْ یُصَافِحَهُ مِائَه أَلْفِ نَبِیٍ وَ أَرْبَعَه وَ عِشْرُونَ أَلْفَ نَبِیٍ فَلْیَزُرْ قَبْرَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ علیهما السلام فِی النِّصْفِ مِنْ شَعْبَان … کسی که دوست دارد ۱۲۴۰۰۰ پیامبر با او مصاحفه نمایند، پس قبر حسین بن علی (علیهما السلام) را در روز نیمه شعبان زیارت نماید».<ref>کامل الزیارات، ابن قولویه، جعفر، دار المرتضویه، نجف، ۱۳۵۶، چاپ اول، ص۱۸۰، حدیث ۲.</ref>
روایاتی که ارقام مختلف، غیر از عدد ۱۲۴۰۰۰ نفر را گزارش نموده‌اند، به اصطلاح علم حدیث، شاذ و نادر هستند.
در خصوص برخی عددهای گوناگون باید بیان نمود که ممکن است ناظر به ویژگی خاصی از تعداد پیامبران باشد؛ مثلاً علامه مجلسی در خصوص ۸۰۰۰ تن، می‌نویسد: «شاید مراد در اینجا، بزرگان پیامبران باشند».<ref>بحار الأنوار، ج‏۱۱، ص۳۱.</ref>


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
automoderated
۶٬۳۴۱

ویرایش