|
|
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۳: |
خط ۳: |
| آیا آیات و روایات منصوص و معتبر در حرمت غنا و موسیقی وجود دارد؟ | | آیا آیات و روایات منصوص و معتبر در حرمت غنا و موسیقی وجود دارد؟ |
| {{پایان سوال}} | | {{پایان سوال}} |
| {{پاسخ}}[[غنا]] براساس روایات، حرام دانسته شده است. در قرآن نیز کلماتی وجود دارد که برخی مفسران، آنرا به غنا تفسیر کردهاند؛ تعبیر «قول الزور» در آیه ۳۰ [[سوره حج]] را به غنا معنا کرداند که دستور به دوری از آن شده است. همچنین برخی مصادیق تعبیر «لهوالحدیث» در آیه ۶ [[سوره لقمان]] را غنا دانستهاند. | | {{پاسخ}} |
| | | آوازهایی که شعر مناسب داشته و آهنگ آن، مناسب مجالس فساد نباشد، گوش دادن به آن [[حلال]] است. اما [[غنا|غنای]] حرام، آهنگهای طَرَبانگیز هستند که مناسب مجالس «فسق و فجور» باشد و قوه شهوانی را در انسان تحریک میکند. این نوع غنا، براساس روایات، حرام دانسته شده است. |
| غنا آهنگهای طَرَبانگیز را میگویند که مناسب مجالس «لهو و لعب» و «فسق و فجور» باشد که قوه شهوانی را در انسان تحریک میکند.
| |
|
| |
|
| | در قرآن کلماتی وجود دارد که برخی مفسران، آنرا به غنای حرام تفسیر کردهاند؛ تعبیر «قول الزور» در آیه ۳۰ [[سوره حج]] را به غنا معنا کردهاند که دستور به دوری از آن شده است. همچنین غنا را از مصادیق تعبیر «لهوالحدیث» در آیه ۶ [[سوره لقمان]] دانستهاند. |
| == تعریف و مفاسد غنای حرام == | | == تعریف و مفاسد غنای حرام == |
| {{اصلی|غنا}} | | {{اصلی|غنا}} |
| غنا را آهنگهای طَرَبانگیز و لهوِ باطل معنا کردهاند. غنا مناسب مجالس فسق و فجور و اهل گناه و فساد است که قوای شهوانی را در انسان تحریک میکند.
| | غنای حرام را آهنگهای طَرَبانگیز و لهوِ باطل معنا کردهاند. غنای حرام را مناسب مجالس فسق و اهل گناه دانستهاند که قوای شهوانی را در انسان تحریک میکند. |
|
| |
|
| برای غنا، مفاسدی ذکر شده است: | | برای غنا، مفاسدی ذکر شده است: |
| | * تشویق به فساد اخلاق: مجالس غنا را بهطور معمول همراه با انواع فسادها دانستهاند. |
| | * غافل شدن از یاد خدا: غنا انسان را درگیر دنیا و لذتهایش میکند و یاد خدا را از انسان میگیرد. محققان تعبیر به «لهو» که در تفسیر «غنا» آمده را اشاره به این حقیقت دانستهاند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیّه، ج۱۷، ص۲۲.</ref> |
|
| |
|
| * تشویق به فساد اخلاق: مجالس غنا بهطور معمول همراه را انواع فسادها است.
| | == غنای حرام در روایات == |
| | | عالمان مسلمان، گوش دادن به آهنگها و آوازهایی که شعر مناسب و زیبایی داشته و تناسب و شباهتی با ساز و آوازهای مجالس فساد نداشته باشد را حلال دانستهاند.<ref>فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، (استفتائات)، قم، مطبوعاتی امیر، چاپ دوم، ص۲۵۲.</ref><br /> |
| * غافل شدن از یاد خدا: در توضیح غنا آوردهاند که انسان را درگیر دنیا و لذتهایش میکند و یاد خدا را از انسان گرفته و او را غافل از آخرت میکند. تعبیر به «لهو» که در تفسیر «غنا» در برخی از روایات اسلامی آمده، اشاره به این حقیقت است که
| |
| * آثار زیانبار بر اعصاب و روان: غنا و موسیقی در حقیقت یکی از عوامل مهم تخدیر اعصاب و روان است و آثار زیانبار غنا و موسیقی بر اعصاب تا سر حد تولید جنون و تحریکات نامطلوب، پیش میرود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیّه، ج۱۷، ص۲۲.</ref>
| |
| | |
| == حرمت غنا در آیات و روایات == | |
| گرچه در قرآن کریم، تنها کلیات مسائل آمده و تبیین جزئیات و تعیین مصداقهای آن، به پیامبر و امامان(ع) واگذار شده است و مراجع عظام تقلید با توجه به آیات و روایات موجود، احکام را از آنها استنباط میکنند، ولی در خصوص «غنا» و موسیقی، قرآن کریم، در برخی آیات به آن پرداخته و مخالفت خود را با غنا و موسیقی اعلام فرموده است از جمله:
| |
| | |
| آیه اول: {{قرآن|فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ|ترجمه=از پلیدی بتها و از گفتار باطل اجتناب ورزید.|سوره=حج|آیه=۳۰}} ابن بصیر میگوید از امام صادق(ع) از آیه «… فاجتنبوا الرجس من الاوثان واجتنبوا قول الزور» سؤال کردم. امام(ع) فرمود: منظور «غنا» است.<ref>الحسینی البحرانی، سیّد هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه البعثه، ج۳، ص۸۸</ref> زید شَحّام نیز میگوید: از امام صادق(ع) درباره تفسیر قول زور پرسیدم، آن حضرت فرمود: منظور از قول زور، غنا است.<ref>الحسینی البحرانی، سیّد هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه البعثه، ج۳، ص۸۸۱–۸۸</ref>
| |
| | |
| آیه دوم: {{قرآن|وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ|سوره=لقمان|آیه=۶}} بعضی از مردم، سخنان باطل و بیهوده میخرند تا مردم را از روی جهل و نادانی گمراه سازند و آیات الهی را به استهزاء گیرند، پس برای آنها عذابی خوارکننده است.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن، قم: منشورات جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه، ج۱۵–۱۶، ص۳۰۹.</ref>
| |
| | |
| [[امام صادق(ع)]] میفرماید: «غنا» از مسائلی است که خداوند تبارک و تعالی وعده عذاب بر آن داده است و سپس آیه ۶، سوره لقمان را تلاوت فرمود.<ref>الحسینی البحرانی، سید هاشم، همان.</ref>
| |
| | |
| «لهوالحدیث» دارای معنای گستردهای است که هرگونه سخن یا آهنگهای سرگرمکننده و غفلتزا را شامل میشود که موجب گمراهی و بیهودگی انسان میگردد، خواه از قبیل «غنا» و لحنها و آهنگهای شهوتانگیز و هوسآلود باشد یا سخنانی باشد که نه از طریق آهنگ، بلکه از طریق محتوا، انسان را به فساد و تباهی بکشاند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج۱۷، ص۱۵.</ref>
| |
| | |
| امام صادق(ع) میفرماید: «مجلس «غنا» و خوانندگی لهو و باطل، مجلسی است که خدا به اهل آن نمینگرد و این مصداق قول خداوند متعال است که میفرماید: «بعضی از مردم هستند که سخنان بیهوده خریداری میکنند تا مردم را از راه خدا گمراه سازند.»<ref>الکلینی، محمّدبن یعقوب، الکافی، بیروت، مؤسسه الوفا، ج۶، ص۴۴۴.</ref>
| |
| | |
| امام صادق(ع) میفرماید: «غنا» نفاق را به ارث میگذارد.<ref>محمّدی ریشهری، محمّد، میزان الحکمه، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، ج۷، ص۳۰۶.</ref> و در حدیث دیگری میفرماید: «خانهای که در آن غنا باشد، ایمن از مرگ و مصیبت دردناک نیست و دعا در آن به اجابت نمیرسد و فرشتگان وارد آن نمیشوند.»<ref>حر عاملی، محمّد، وسائل الشیعه، قم: آل البیت، ج۱۷، ص۳۶۴، ۳۲۷.</ref>
| |
| | |
| در حدیثی از جابربن عبدالله از [[پیامبر اکرم(ص)]] نقل شده که فرمود: «شیطان اولین کسی بود که غنا خواند.»<ref>وسائل الشیعه، همان.</ref> ابن مسعود از پیامبر اکرم(ص) نقل میکند که فرمود: «غناء روح نفاق را در قلب پرورش میدهد همان گونه که آب، گیاهان را پرورش میدهد.»<ref>محمدی ریشهری، محمّد، میزان الحکمه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، ج۷، ص۳۰۶.</ref>
| |
|
| |
|
| * البته آهنگها و آوازهایی که از نظر محتوا (مضمون اشعار) دارای معنایی باشکوه و زیباست و از طرفی خوب و زیبا اجرا میشود و در عین حال تناسب و شباهتی با ساز و آوازهای مجالس لهو، عیش، عشرت و فساد ندارد، گوش دادن به این نوع آهنگها اشکال ندارد. سازها و آوازهایی که نسبت به آنها شک داریم و نمیدانیم از نوع «غنا» (موسیقی مبتذل) است یا جز موسیقیهای مجاز است، احتیاط آن است که به اینگونه آهنگها نیز گوش داده نشود.<ref>فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، (استفتائات)، قم، مطبوعاتی امیر، چاپ دوم، ص۲۵۲.</ref>
| | اما در مورد غنای حرام، روایات بسیاری وجود دارد. [[امام صادق(ع)]] مجلس «غنا» و خوانندگی لهو و باطل را، مجلسی دانسته که خدا به اهل آن نگاه نمیکند.<ref>کلینی، محمّدبن یعقوب، الکافی، بیروت، مؤسسه الوفا، ج۶، ص۴۴۴.</ref> امام در حدیث دیگری، غنا را موجب [[نفاق]] دانسته است.<ref name=":1">محمّدی ریشهری، محمّد، میزان الحکمه، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، ج۷، ص۳۰۶.</ref> |
| | * ابن مسعود در حدیثی از [[حضرت محمد(ص)|پیامبر خدا(ص)]] نقل کرده که غناء، نفاق را در قلب پرورش میدهد همان گونه که آب، گیاهان را پرورش میدهد.<ref name=":1"/> |
| | * امام صادق(ع): {{متن عربی|خانهای که در آن غنا باشد، ایمن از مرگ و مصیبت دردناک نیست و دعا در آن به اجابت نمیرسد و فرشتگان وارد آن نمیشوند.}}<ref>حر عاملی، محمّد، وسائل الشیعه، قم: آل البیت، ج۱۷، ص۳۶۴، ۳۲۷.</ref> |
| | == استدلال به برخی آیات قرآن == |
| | برخی مفسران، کلماتی از قرآن را در اشاره به «غنا» و موسیقی دانستهاند: |
|
| |
|
| | | * {{قرآن|فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ|ترجمه=از پلیدی بتها و از گفتار باطل اجتناب ورزید.|سوره=حج|آیه=۳۰}} ابوبصیر از امام صادق(ع) در مورد این آیه سوال کرد و امام مقصود از آنرا «غنا» دانست. <ref name=":0">حسینی بحرانی، هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه البعثه، ج۳، ص۸۸.</ref> زید شَحّام نیز میگوید: از امام صادق(ع) درباره تفسیر قول زور پرسیدم، آن حضرت فرمود: {{متن عربی|منظور از قول زور، غنا است.}}<ref name=":0"/> |
| {{مطالعه بیشتر}} | | * {{قرآن|وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ|سوره=لقمان|آیه=۶|ترجمه=بعضی از مردم، سخنان باطل و بیهوده میخرند تا مردم را از روی جهل و نادانی گمراه سازند و آیات الهی را به استهزاء گیرند، پس برای آنها عذابی خوارکننده است}} امام صادق(ع) «غنا» را از مسائلی دانسته که خداوند، وعده عذاب بر آن داده است و سپس آیه ۶، سوره لقمان را تلاوت فرمود.<ref name=":0" /> «لهوالحدیث» را در این آیه دارای معنای گسترده دانستهاند که هرگونه سخن یا آهنگهای غفلتزا را شامل میشود که موجب گمراهی و بیهودگی انسان میگردد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر و همکاران، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ج۱۷، ص۱۵.</ref> |
|
| |
|
| == مطالعه بیشتر == | | == مطالعه بیشتر == |
| ۱. تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، (مؤسسه اعلمی بیروت)، ج۱۶، ص۲۰۹، ۲۱۲.
| | * نظری به موسیقی از طریق کتاب و سنّت، مصطفی شریعت موسوی، انتشارات اسماعیلیان، قم. |
| | | * غنا، موسیقی؛ ج۳، رضا مختاری و محسن صادقی. |
| ۲. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و دیگران، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ج۱۴، ص۹۱، و ج۱۶، ص۱۱۴؛ ج۱۷، ص۱۵، ۲۷.
| |
| | |
| ۳. نظری به موسیقی از طریق کتاب و سنّت، مصطفی شریعت موسوی، انتشارات اسماعیلیان، قم.
| |
| | |
| ۴. غنا، موسیقی؛ ج۳، رضا مختاری و محسن صادقی.
| |
| | |
| | |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |
خط ۶۹: |
خط ۴۹: |
| | ارجاعات = | | | ارجاعات = |
| | بازبینی نویسنده = | | | بازبینی نویسنده = |
| | بازبینی = | | | بازبینی =شد |
| | تکمیل = | | | تکمیل = |
| | اولویت =ب | | | اولویت =ب |
خط ۷۵: |
خط ۵۵: |
| }} | | }} |
| {{پایان متن}} | | {{پایان متن}} |
| | |
| | |
| | [[ar:حرمة الغنى والموسيقى في الآيات والأحاديث]] |
| | [[en:Prohibition of Ghina' and Music in Qur'an and Hadith]] |