۱٬۴۰۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
معیار ظرفیت قلب در برخی روایات بدان پرداخته شده است. در ابتدا باید به این نکته اشاره شود که قلب در معانی متعددی به کار رفته و به معانی عقل و جان تا مرکز عواطف انسانی استعمال شده است. در قرآن و روایات از واژه صدر برای بیان میزان مقدار گنجایش قلب استفاده شده است و قلب ظرف خداوند در نظر گرفته شده است. برای افزایش ظرفیت قلب نیز راهکارهایی در برخی روایات بیان شده مانند خواست خدا، انس با | '''معیار ظرفیت قلب''' در برخی روایات بدان پرداخته شده است. در ابتدا باید به این نکته اشاره شود که قلب در معانی متعددی به کار رفته و به معانی عقل و جان تا مرکز عواطف انسانی استعمال شده است. در [[قرآن]] و روایات از واژه صدر برای بیان میزان مقدار گنجایش قلب استفاده شده است و قلب ظرف خداوند در نظر گرفته شده است. برای افزایش ظرفیت قلب نیز راهکارهایی در برخی روایات بیان شده مانند خواست خدا، [[انس با قرآن]]، مطالعه و همنشینی با علما و ... در مقابل نیز گناه و همنشینی با جاهلان و اعمالی که انسان را از خداوند دور میکند اسباب دلتنگی روح و [[قساوت قلب]] بیان شده است. | ||
==مفهوم قلب== | ==مفهوم قلب== | ||
قلب در لغت به معنی تغییر، تحول و انقلاب است و در عرف عام جسم صنوبری و عضوی از اعضای بدن است و خون را به سراسر بدن منتقل میسازد و سلولهای جسم انسان را تغذیه مینماید و در فارسی به «دل» نیز تعبیر میشود. اما در قرآن به معانی گوناگونی آمده است از جمله: | قلب در لغت به معنی تغییر، تحول و انقلاب است و در عرف عام جسم صنوبری و عضوی از اعضای بدن است و خون را به سراسر بدن منتقل میسازد و سلولهای جسم انسان را تغذیه مینماید و در فارسی به «دل» نیز تعبیر میشود. اما در قرآن به معانی گوناگونی آمده است از جمله: | ||
* عقل و درک، آیه ۳۸ سوره ق: {{قرآن|إنَّ فی ذلِکَ لَذِکْری لِمَنْ کانَ لَهُ قَلْبٌ|ترجمه=در این هلاک پیشینیان پند و تذکر است آن را که قلب هوشیاری داشته باشد}}؛ | * عقل و درک، آیه ۳۸ [[سوره ق]]: {{قرآن|إنَّ فی ذلِکَ لَذِکْری لِمَنْ کانَ لَهُ قَلْبٌ|ترجمه=در این هلاک پیشینیان پند و تذکر است آن را که قلب هوشیاری داشته باشد}}؛ | ||
* روح و جان، آیه ۱۱ سوره احزاب: {{قرآن|... وَ إذْ زاغَتْ الأبْصارُ وَ بَلَغَتْ القُلوبُ الحَناجِرَ …|ترجمه=(یاد آرید) وقتی که (در جنگ احزاب) لشکر کفار از بالا و زیر بر شما حملهور شدند و آنگاه که چشمها حیران شد و جانها به گلو رسید ...}}؛ | * روح و جان، آیه ۱۱ [[سوره احزاب]]: {{قرآن|... وَ إذْ زاغَتْ الأبْصارُ وَ بَلَغَتْ القُلوبُ الحَناجِرَ …|ترجمه=(یاد آرید) وقتی که (در جنگ احزاب) لشکر کفار از بالا و زیر بر شما حملهور شدند و آنگاه که چشمها حیران شد و جانها به گلو رسید ...}}؛ | ||
* مرکز عواطف، آیه ۱۳ سوره انفال: {{قرآن|... سَأُلْقی فی قُلوبِ الَّذینَ کَفَرُوا الرُّعْبَ|ترجمه=که همانا من ترس در دل کافران میافکنم ...}}.<ref>شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول، ۱۳۷۵، ج۳، ص۷۳۱.</ref> | * مرکز عواطف، آیه ۱۳ [[سوره انفال]]: {{قرآن|... سَأُلْقی فی قُلوبِ الَّذینَ کَفَرُوا الرُّعْبَ|ترجمه=که همانا من ترس در دل کافران میافکنم ...}}.<ref>شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول، ۱۳۷۵، ج۳، ص۷۳۱.</ref> | ||
==ظرفیت قلب== | ==ظرفیت قلب== | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
==عوامل افزایش ظرفیت قلب== | ==عوامل افزایش ظرفیت قلب== | ||
* اراده | * [[اراده الهی]]، {{قرآن|فَمَنْ یُرِدِ اللهُ اَنْ یَهْدِیَهُ یَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإسْلامِ|سوره=انعام|آیه=۱۲۶|ترجمه=پس هر کس را که خدا بخواهد هدایت کند قلبش را به نور اسلام روشن میگرداند.}} در روایت آمده است هنگامی که این آیه نازل شد، از [[پیامبر(ص)]] درباره شرح صدر سؤال شد، حضرت فرمود شرح صدر نوری است که خداوند در قلب [[مؤمن]] قرار میدهد تا قلب وسعت یابد و برای «ایمان» آمادگی پیدا کند. سپس در مورد نشانه شرح صدر سؤال شد. حضرت فرمود: توجه به جهان جاویدان و دل بریدن از دنیای پرفریب و آمادگی برای [[مرگ]] پیش از آن که فرا رسد.<ref>طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، بیروت، دار المعرفه، چاپ اوّل، ۱۴۰۶، ج۳ و ۴، ص۵۶۱.</ref> | ||
* انس با قرآن که در روایات آمده است، {{متن عربی|اللّهُمّ نَوِّرْ بكتابِكَ بَصَرِي، و اشرَحْ بهِ صَدري، و فَرِّحْ بهِ قَلبي|ترجمه=خدایا چشمان من را به وسیله کتاب خود (قرآن) نورانی گردان و سینهام را فراخی ده و قلبم را خوشحال کن.}}<ref>کلینی، اصول کافی، ج۲، ص۵۷۷.</ref> | * انس با قرآن که در روایات آمده است، {{متن عربی|اللّهُمّ نَوِّرْ بكتابِكَ بَصَرِي، و اشرَحْ بهِ صَدري، و فَرِّحْ بهِ قَلبي|ترجمه=خدایا چشمان من را به وسیله کتاب خود (قرآن) نورانی گردان و سینهام را فراخی ده و قلبم را خوشحال کن.}}<ref>کلینی، اصول کافی، ج۲، ص۵۷۷.</ref> | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
* مطالعات پیگیر و مستمر و ارتباط مداوم با دانشمندان و علمای صالح. | * مطالعات پیگیر و مستمر و ارتباط مداوم با دانشمندان و علمای صالح. | ||
* خودسازی و تهذیب نفس. | * [[خودسازی]] و [[تهذیب نفس]]. | ||
* پرهیز از گناه به ویژه غذای حرام. | * پرهیز از [[گناه]] به ویژه [[غذای حرام]]. | ||
* یاد خدای متعال. | * یاد خدای متعال. | ||
در مقابل، جهل، گناه، لجاجت، | در مقابل، جهل، گناه، لجاجت، همنشینی با بدان و فاجران و مجرمان، [[دنیا پرستی]] و [[هواپرستی]] باعث دلتنگی روح و قساوت قلب میشود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۴۲۵.</ref> | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
{{مطالعه بیشتر}} | {{مطالعه بیشتر}} |
ویرایش