automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
قصاص نفس: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
{{پاسخ}}قصاص کیفری است که باید با جرم برابری کند و مجرم به آن محکوم می‌شود. قصاص از احکام اسلامی است که آیاتی از قرآن و روایات به آن اشاره دارند و به قصاص نفس و قصاص عضو تقسیم می‌شود. | {{پاسخ}}قصاص کیفری است که باید با جرم برابری کند و مجرم به آن محکوم می‌شود. قصاص از احکام اسلامی است که آیاتی از قرآن و روایات به آن اشاره دارند و به قصاص نفس و قصاص عضو تقسیم می‌شود. | ||
== | == معنای قصاص == | ||
" قصاص" از ماده" قص" (بر وزن سد) به معنى جستجو و پیگيرى از آثار چيزى است و هر امرى كه پشت سر هم آيد عرب آن را" قصه" می‌گويد و از آنجا كه" قصاص" قتلى است كه پشت سر قتل ديگرى قرار می‌گيرد اين واژه در مورد آن به كار رفته است.<ref>تفسیر نمونه، جلد ۱، صفحه ۶۰۴</ref> | "قصاص" از ماده "قص" (بر وزن سد) به معنى جستجو و پیگيرى از آثار چيزى است و هر امرى كه پشت سر هم آيد عرب آن را" قصه" می‌گويد و از آنجا كه" قصاص" قتلى است كه پشت سر قتل ديگرى قرار می‌گيرد اين واژه در مورد آن به كار رفته است.<ref>تفسیر نمونه، جلد ۱، صفحه ۶۰۴</ref> | ||
== آیه قصاص == | == آیه قصاص == | ||
واژه قصاص در | واژه قصاص در چند جای قرآن آمده است اما آیه ۱۷۸ و ۱۷۹ [[سوره بقره]] به آیه قصاص مشهور است. از آیه ۱۹۴ بقره و آیه ۴۵ [[سوره مائده]] و آیه ۳۳ [[سوره اسراء]] هم در حکم قصاص استفاده می‌کنند.{{قرآن بزرگ|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى ۖ الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالْأُنثَىٰ بِالْأُنثَىٰ ۚ فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَأَدَاءٌ إِلَيْهِ بِإِحْسَانٍ ۗ ذَٰلِكَ تَخْفِيفٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَرَحْمَةٌ ۗ فَمَنِ اعْتَدَىٰ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿١٧٨﴾ وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ۱۷۹ | ||
| سوره = بقره | | سوره = بقره | ||
| ترجمه = ای کسانی که ایمان آوردهاید، درباره کشتگان، بر شما [حقّ] قصاص مقرر شده: آزاد عوض آزاد و بنده عوض بنده و زن عوض زن. و هر کس که از جانب برادر [دینی]اش [یعنی ولی مقتول]، چیزی [از حق قصاص] به او گذشت شود، [باید از گذشت ولی مقتول] به طور پسندیده پیروی کند، و با [رعایت] احسان، [خونبها را] به او بپردازد. این [حکم] تخفیف و رحمتی از پروردگار شماست پس هر کس، بعد از آن از اندازه درگذرد، وی را عذابی دردناک است. (۱۷۸) و‌ای خردمندان، شما را در قصاص زندگانی است، باشد که به تقوا گرایید. | | ترجمه = ای کسانی که ایمان آوردهاید، درباره کشتگان، بر شما [حقّ] قصاص مقرر شده: آزاد عوض آزاد و بنده عوض بنده و زن عوض زن. و هر کس که از جانب برادر [دینی]اش [یعنی ولی مقتول]، چیزی [از حق قصاص] به او گذشت شود، [باید از گذشت ولی مقتول] به طور پسندیده پیروی کند، و با [رعایت] احسان، [خونبها را] به او بپردازد. این [حکم] تخفیف و رحمتی از پروردگار شماست پس هر کس، بعد از آن از اندازه درگذرد، وی را عذابی دردناک است. (۱۷۸) و‌ای خردمندان، شما را در قصاص زندگانی است، باشد که به تقوا گرایید. | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
[[شیخ طبرسی]] ذیل آیه ۱۷۸ بقره می فرماید: «كُتِبَ عَلَيْكُمُ: بر شما واجب شد. «قصاص» رعايت برابرى در كشتگان است؛ يعنى همان طور كه قاتل مقتول را كشته است او نيز به قتل می‌رسد.»<ref>ترجمه تفسیر جوامع الجامع، ج ۱، ص۲۳۰</ref> | [[شیخ طبرسی]] ذیل آیه ۱۷۸ بقره می فرماید: «كُتِبَ عَلَيْكُمُ: بر شما واجب شد. «قصاص» رعايت برابرى در كشتگان است؛ يعنى همان طور كه قاتل مقتول را كشته است او نيز به قتل می‌رسد.»<ref>ترجمه تفسیر جوامع الجامع، ج ۱، ص۲۳۰</ref> | ||
فقها ادعای اجماع در حکم قصاص | فقها ادعای اجماع و روایات متواتر در حکم قصاص کرده‌اند. در روایتی از [[امام سجاد(ع)]] آمده است: «درباره آيه «قصاص، براى شما، مايه حيات [و امنيّت] است»، فرمودند: چون اگر كسى تصميم بگيرد كسى را بكشد و بداند كه در اين صورت قصاص خواهد شد، از كشتن، خوددارى می‌كند. پس هم موجب زنده ماندن كسى است كه خواسته او را بكشد، هم موجب زنده ماندن جنايتكارى است كه قصد آدم كشى دارد و هم مايه زنده ماندن ديگرانى است كه می‌دانند قصاص، واجب است و از ترس آن، جرأت آدم كشى پيدا نمی‌كنند.»<ref>تفسير امام عسكرى (ع)، ص 595، ح 354.</ref> | ||
'''شبهات پیرامون قصاص''' | '''شبهات پیرامون قصاص''' | ||
برخی می‌گویند آیه تصریح در عفو هم دارد و خداوند بخشش را تخفیف و رحمت خود دانسته است و چطور می‌شود در عفو رحمت باشد و در قصاص حیات! «اين عفو كردن قصاص و ديت دادن تخفيفى تمام است و رحمتى فراخ از خداوند شما»<ref>کشف الاسرار و عده الابرار، ج۱، ص ۴۷۳</ref> اگر در قصاص حیات باشد همان حیات باید رحمت خداوند باشد نه قصاص نکردن. در همین راستا گفته‌اند در صدر اسلام و میان قبایل عرب، هنگام قصاص زیاده‌روی می‌شد و در برابر یک نفر، ده‌ها یا صدها نفر کشته می‌شدند. از همین جهت حکم قرآن، حکمی سلبی است نه ایجابی. در واقع قرآن توجه‌اش به این است که | برخی می‌گویند آیه تصریح در عفو هم دارد و خداوند بخشش را تخفیف و رحمت خود دانسته است و چطور می‌شود در عفو رحمت باشد و در قصاص حیات! «اين عفو كردن قصاص و ديت دادن تخفيفى تمام است و رحمتى فراخ از خداوند شما»<ref>کشف الاسرار و عده الابرار، ج۱، ص ۴۷۳</ref> اگر در قصاص حیات باشد همان حیات باید رحمت خداوند باشد نه قصاص نکردن. در همین راستا گفته‌اند در صدر اسلام و میان قبایل عرب، هنگام قصاص زیاده‌روی می‌شد و در برابر یک نفر، ده‌ها یا صدها نفر کشته می‌شدند. از همین جهت حکم قرآن، حکمی سلبی است نه ایجابی. در واقع قرآن توجه‌اش به این است که ده‌ها نفر کشته نشوند و تنها یک نفر در برابر یک نفر کشته شود؛ نه اینکه حتما و می‌بایست باید کسی کشته شود. | ||
این عده می‌گویند حکم قصاص در صدر اسلام حکمی کارساز بوده است و توانسته خشونت را کنترل کند، اما اصرار بر حق قصاص در این دوران، خلاف مقصود قرآن است که توصیه به عفو دارد و عفو را رحمت خود می‌داند. | این عده می‌گویند حکم قصاص در صدر اسلام حکمی کارساز بوده است و توانسته خشونت را کنترل کند، اما اصرار بر حق قصاص در این دوران، خلاف مقصود قرآن است که توصیه به عفو دارد و عفو را رحمت خود می‌داند. | ||