automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱
ویرایش
تغلیظ دیه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) (ابرابزار) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
تغلیظ دیه دقیقاً یعنی چه؟ چرا در ماه‌های حرام دیه بیشتر می‌شود؟ | تغلیظ دیه دقیقاً یعنی چه؟ چرا در ماه‌های حرام دیه بیشتر می‌شود؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}}مطابق نظر فقها و روایات اسلامی هر گاه جنایات چه بصورت خطاء و چه به صورت عمد در یکی از ماه‌های حرام یا در حرم مکه واقع شود باید علاوه بر دیه کامل، ثلث دیه را هم به عنوان تغلیظ ادا کرد. | ||
مطابق نظر فقها و روایات اسلامی هر گاه جنایات چه بصورت خطاء و چه به صورت عمد در یکی از ماه‌های حرام یا در حرم مکه واقع شود باید علاوه بر دیه کامل، ثلث دیه را هم به عنوان تغلیظ ادا کرد | |||
۱. ماه‌های حرام: به ماه‌های رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محرم، ماه‌های حرام گفته می‌شود. | ۱. ماه‌های حرام: به ماه‌های رجب، ذی القعده، ذی الحجه و محرم، ماه‌های حرام گفته می‌شود. | ||
== تعریف دیه و تغلیظ == | |||
دیه در لغت: در کتاب لسان العرب آمده‌است: «الدیه حق القتیل» دیه حق مقتول است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۱۵، ص۲۵۸.</ref> در اصطلاح: مرحوم صاحب جواهر می‌فرمایند: «دیه مالی است که تأدیه اش بر شخص آزاد به سبب ارتکاب جنایت بر نفس یا غیر آن (اعضاء) واجب می‌شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ج۴۲، ص۲.</ref> | |||
آقای خوئی در کتاب مبانی تکلمه المنهاج می‌فرمایند: «دیه مالی است که در صورت وقوع جنایت بر نفس یا اعضای بدن یا وارد ساختن جرح باید ادا شود.<ref>خوئی، مبانی تکمله المنهاج، ج۲، ص۱۶۸.</ref> | آقای خوئی در کتاب مبانی تکلمه المنهاج می‌فرمایند: «دیه مالی است که در صورت وقوع جنایت بر نفس یا اعضای بدن یا وارد ساختن جرح باید ادا شود.<ref>خوئی، مبانی تکمله المنهاج، ج۲، ص۱۶۸.</ref> | ||
تغلیظ در لغت به معنای تشدید کردن و تأکید کردن و غلیظ کردن است در المعجم الوسیط آمده به معنا جَعله غلیظاً<ref>مصطفی، ابراهیم، المعجم الوسیط، ج۲، ص۶۵۹.</ref> (آن را غلیظ قرار داد). تغلیظ در اصطلاح: منظور افزودن یک سوم بر مقدار دیه است این افزوده شدن را تغلیظ می‌گویند. | |||
لازم است ذکر شود که تحقق دیات در فقه اسلامی شرایط و ارکانی دارد که عبارتند از: | لازم است ذکر شود که تحقق دیات در فقه اسلامی شرایط و ارکانی دارد که عبارتند از: | ||
# فعل | #فعل زیانبار (ارتکاب جنایات غیرعمدی) | ||
# ضرر و زیان (اثر جنایات غیرعمدی) | #ضرر و زیان (اثر جنایات غیرعمدی) | ||
# متضرّر (مجنی علیه در جنایات غیرعمدی) | #متضرّر (مجنی علیه در جنایات غیرعمدی) | ||
#رابطه سببیت میان فعل زیان و ضرر و زیان.<ref>کتاب مجازاتهای اسلامی، میر سعیدی، صص ۲۲–۴۶.</ref> | |||
از این رو باید این ارکان حتماً وجود داشته باشد و مفقود شدن هر یک از این ارکان موجب می‌شود که دیه به فرد تعلق نگیرد. | |||
== علت تغلیظ دیه == | |||
فلسفه و علت تغلیظ دیه در ماه‌های حرام می‌شویم: | |||
ابتدا لازم است آیاتی از قرآن که در مورد ماه‌های حرام و حرم مکه وجود دارد بیان شود: | ابتدا لازم است آیاتی از قرآن که در مورد ماه‌های حرام و حرم مکه وجود دارد بیان شود: | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۶: | ||
۴. آیه ۹۷ سوره مائده: «خداوند کعبه و ماه حرام و قربانی و دامهای قلاده به گردن را قیام برای مردم قرار داد…» | ۴. آیه ۹۷ سوره مائده: «خداوند کعبه و ماه حرام و قربانی و دامهای قلاده به گردن را قیام برای مردم قرار داد…» | ||
از مجموع این آیات به دست می‌آید که خداوند برای ماه‌های حرام و مکه احترام خاصی قائل | از مجموع این آیات به دست می‌آید که خداوند برای ماه‌های حرام و مکه احترام خاصی قائل شده است. دلیل این امر آن است که مردم باید مکانی داشته باشند تا در آن احساس امنیت کنند و به آن پناه ببرند و در آن جا نگران هیچ خطری نباشند و این مکان حرم امن الهی همان مکه است و همچنین مردم باید در زمانی بتوانند احساس امنیت کنند و آسوده‌خاطر باشند، گروهی به اصلاح معیشت خود بپردازند، گروهی به عبادت خدا مشغول شوند گروهی به استراحت بپردازند و این زمان همان ماه‌های حرام است.<ref>تفسیر المیزان، آقای طباطبائی، ج۶، ص۱۴۳.</ref> | ||
از وحدت ملاک این آیات می‌توان به تغلیظ دیه پی برد زیرا تمامی این آیات بر لزوم احترام ماه‌های حرام متفقند ا و قتل نیز هتک حرمتی است که مستوجب تشدید مجازات است مضافاً بر اینکه روایات معصومین (ع) بر این امر تصریح دارد. روایاتی که وجود دارند عبارتند از: | از وحدت ملاک این آیات می‌توان به تغلیظ دیه پی برد زیرا تمامی این آیات بر لزوم احترام ماه‌های حرام متفقند ا و قتل نیز هتک حرمتی است که مستوجب تشدید مجازات است مضافاً بر اینکه روایات معصومین (ع) بر این امر تصریح دارد. روایاتی که وجود دارند عبارتند از: | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۷: | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{شاخه | {{شاخه | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۰: | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
<references /> | |||