معرفی و نقد پوزیتیویسم منطقی: تفاوت میان نسخه‌ها

پوزیتیویسم منطقی (به انگلیسی: Logical positivism) به این معنا است که روش علوم طبیعی برای تحقیق در تمامی عرصه‌های معرفت، کافی است و قضایا و گزاره‌هایی را که نتوان با تجربه آزمود، بی‌معنا است. گزاره‌های متافیزیکی به روش تجربی تحقیق پذیر نیستند، معنادار هم نخواهند بود

نظریه پوزیتیویسم منطقی را گروهی با نام اعضای حلقه وین بنیان‌گذاردند. کورت گودل (۱۹۰–۱۹۷۸) ریاضی‌دان و فیلسوف آمریکایی اتریشی الاصل به عنوان یکی از اعضای این حلقه در کنار افرادی مانند اتونویرات (۱۸۸۲–۱۹۴۵)، فریدریش وایسمان (۱۸۹۶–۱۹۵۹) کارل منگر (۱۸۴۰–۱۹۲۱) و… در شهر وین اتریش انجمن علمی برپا نمودند که به اعضای حلقه وین معروف شدند.

پوزیتیویسم منطقی نامی است که برخی متفکران درسال ۱۹۳۱م به مجموعه‌ای از افکار «حلقه وین» داده بودند و البته شکل تحول یافته این مکتب بعدها به نام «پوزیتیویسم منطقی» خوانده شد.

اعضای این حلقه با تکیه بر دستاوردهای دانش بشری و غرور علمی پدید آمده از آن، تنها روش علوم طبیعی را برای تحقیق در تمامی عرصه‌های معرفت کافی دانستند و قضایا و گزاره‌هایی را که نتوان با تجربه آزمود، بی معنا می‌دانند. این افراد گزاره‌های معنادار را در قضایای صوری (ریاضی و منطقی) و تجربی منحصر می‌کنند. گزاره‌های متافیزیکی به روش تجربی تحقیق پذیر نیستند، معنادار هم نخواهند بود

اصل اثبات پذیری، نه فقط متافیزیک بلکه فیزیک و کلیّه علوم تجربی را به محاق تهدید و ابطال می‌کشاند. قوانین علمی طبعاً به گونه ای هستند که قاطعانه اثبات پذیر نیستند؛ و همواره احتمال پیدا شدن نمونه‌های خلاف وجود دارد. این قانون که «هر فلزی در مجاورت با حرارت منبسط می‌شود»، زمانی اثبات پذیر است که همه فلزهای عالم قابل آزمایش باشند. به تعبیر پوپر معیار اثبات پذیری مآلاً به تعمیم‌های ناروای استقرایی بر می‌گردد. پوزیتیویست‌های منطقی در یک بازاندیشی، اصل مذکور را به اصل تأیید پذیری<ref>confirmabiIity.</ref> تغییر و تقلیل دادند. امّا هر چه اصل پیشین قهر آمیز و سخت گیر بود این اصل بیش از حد سهل انگار و آسان گیر می‌نمود.