پرش به محتوا

وصیت: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۱۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۶ مارس ۲۰۲۱
بازبینی و ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(بازبینی و ویرایش)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=Mnazarzadeh }}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۵: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''وصیت'''، سفارش‌ نامه‌ای است که شخص قبل از مرگ می‌نویسد تا بعد از مرگ وصی بر طبق آن عمل کند. این واژه ریشه [[قرآن]]ی دارد و در قرآن نیز به آن تأکید شده است. وصیت در واقع احترامی برای صاحب مال است که بعد از مرگ نیز فرد می‌تواند در یک سوم اموال خودش تصرف داشته باشد. در حدیثی از [[پیامبر(ص)]] در مورد اهمیت وصیت مرگ انسان بدون وصیت، همانند مرگ جاهلی دانسته شده است. نوشتن وصیت، [[مستحب]] مؤکد است و در مواردی مانند وجود دین مالی و شرعی، [[واجب]] می‌شود.


==تعریف==
==تعریف==
وصی به معنای متصل شدن و متصل کردن است. ایصاء و توصیه به معنای سفارش و دستور است. وصیت، یعنی چیزی که توصیه سفارش شده است.<ref>قرشی، علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ناشر واحد تحقیقات اسلامی بنیاد بعثت، چاپ اول، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۳۲۳.</ref>وصیت کردن یعنی اندرز کردن، سفارش کردن، سفارش‌نامه، اندرزنامه‌ای که شخصی بنویسد و مهر و امضا کند تا وصی پس از مرگ وصیت کننده بر طبق آن عمل کند.<ref>دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، ناشر دانشگاه، ۱۳۷۳ش، ج۱۴، ص۲۰۵۱۴.</ref>
وصی به معنای متصل شدن و متصل کردن است. ایصاء و توصیه به معنای سفارش و دستور است. وصیت، یعنی چیزی که سفارش شده است.<ref>قرشی، علی اکبر، تفسیر احسن الحدیث، ناشر واحد تحقیقات اسلامی بنیاد بعثت، چاپ اول، ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۳۲۳.</ref>وصیت کردن یعنی اندرز کردن، سفارش کردن، سفارش‌نامه، اندرزنامه‌ای که شخصی بنویسد و مهر و امضا کند تا وصی پس از مرگ وصیت کننده بر طبق آن عمل کند.<ref>دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، ناشر دانشگاه، ۱۳۷۳ش، ج۱۴، ص۲۰۵۱۴.</ref>


== در قرآن ==
== در قرآن ==
واژه [[وصیت]] ریشه قرآنی و روائی دارد و در آیات به کار رفته است. {{قرآن|یِا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ شَهَادَه بَیْنِکمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکمُ الْمَوْتُ حِینَ الْوَصِیَّه اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنکمْ…|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، چون مرگتان فرا رسد به هنگام وصیت دو عادل را از میان خودتان به شهادت گیرید.|سوره=مائده|آیه=۱۰۶}}
واژه [[وصیت]] ریشه [[قرآن]]ی و روائی دارد و در آیاتی از قرآن به کار رفته است. {{قرآن|یِا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ شَهَادَه بَیْنِکمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکمُ الْمَوْتُ حِینَ الْوَصِیَّه اثْنَانِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنکمْ…|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، چون مرگتان فرا رسد به هنگام وصیت دو عادل را از میان خودتان به شهادت گیرید.|سوره=مائده|آیه=۱۰۶}}


در آیه دیگر دستور به وصیت کردن هنگام فرا رسیدن مرگ داده شده است. {{قرآن|کُتِبَ عَلَیْکمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکمُ الْمَوْتُ إِن تَرَک خَیْرًا الْوَصِیَّه لِلْوَالِدَیْنِ وَالأقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَی الْمُتَّقِینَ|ترجمه=بر شما نوشته شده هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسد اگر چیزی خوبی از خود به جای گذارده برای پدر و مادر و نزدیکان وصیّت نیکو کند و این حقی است بر ذمه متقین.|سوره=بقره|آیه=۱۸۰}}  
در آیه دیگر دستور به وصیت کردن هنگام فرا رسیدن مرگ داده شده است. {{قرآن|کُتِبَ عَلَیْکمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَکمُ الْمَوْتُ إِن تَرَک خَیْرًا الْوَصِیَّه لِلْوَالِدَیْنِ وَالأقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَی الْمُتَّقِینَ|ترجمه=بر شما نوشته شده هنگامی که مرگ یکی از شما فرا رسد اگر چیزی خوبی از خود به جای گذارده برای پدر و مادر و نزدیکان وصیّت نیکو کند و این حقی است بر ذمه متقین.|سوره=بقره|آیه=۱۸۰}}  


وصیت یکی از احکامی است که همواره مورد تأیید و تأکید فراوان قرار گرفته و آن را از کارهای شایسته و پسندیده دانسته و برای پیروان خود دستور داده است که بر انجام امر وصیت کوشا باشند. از دیدگاه اسلام وصیت احترامی برای صاحب مال است، و او با اذعان به این که اراده و خواستش پس از مرگ نیز نافذ و محترم است، مالی را که بعد از مرگش باقی می‌ماند می‌خواهد در راه صحیح به مصرف برسد و به مال خویش دل می‌بندد و می‌کوشد آن را از راه حلال تهیه کند و مسیر آن مال را مشخص می‌کند که برای یتیمان، مساکین، خویشان، نیازمندان… صرف گردد.<ref>جوادي آملي، عبدالله، تفسير تسنيم، قم، ناشر اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۵ش، ج۹، ص۲۱۰.</ref>
وصیت یکی از احکامی است که همواره مورد تأیید و تأکید فراوان قرار گرفته و آن را از کارهای شایسته و پسندیده دانسته و برای پیروان خود دستور داده است که بر انجام امر وصیت کوشا باشند. از دیدگاه [[اسلام]] وصیت احترامی برای صاحب مال است، و او با اذعان به این که اراده و خواستش پس از مرگ نیز نافذ و محترم است، مالی را که بعد از مرگش باقی می‌ماند، می‌خواهد در راه صحیح به مصرف برسد و به مال خویش دل می‌بندد و می‌کوشد آن را از راه حلال تهیه کند و مسیر آن مال را مشخص می‌کند که برای یتیمان، مساکین، خویشان، نیازمندان… صرف گردد.<ref>جوادي آملي، عبدالله، تفسير تسنيم، قم، ناشر اسراء، چاپ اول، ۱۳۸۵ش، ج۹، ص۲۱۰.</ref>


==وصیت در روایت==
==وصیت در روایت==
در روایات نیز تأکید فراوان در زمینه وصیت شده است. در حدیثی از [[پیامبر(ص)]] تاکید بر وصیت اینطور بیان شده است که: «سزاوار نیست مسلمان شب بخوابد مگر این که وصیت نامه‌اش زیر سر او باشد.»<ref>العاملي، محمد بن الحسن الحر، وسائل الشيعه، موسسه آل البيت لاحياء التراب، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ج۱۹، ص۲۵۸. </ref> روایت دیگری نیز در لزوم نوشتن وصیت آمدهم است که: «کسی که بدون وصیت از دنیا برود مرگ او مرگ جاهلیت است.» <ref> ج۴ ص۲۵۹ </ref>
در روایات نیز تأکید فراوان در زمینه وصیت شده است. در حدیثی از [[پیامبر(ص)]] در تاکید بر وصیت اینطور بیان شده است که: «سزاوار نیست مسلمان شب بخوابد مگر این که وصیت نامه‌اش زیر سر او باشد.»<ref>العاملي، محمد بن الحسن الحر، وسائل الشيعه، موسسه آل البيت لاحياء التراب، چاپ اول، ۱۴۱۳ق، ج۱۹، ص۲۵۸. </ref> روایت دیگری نیز در لزوم نوشتن وصیت آمدهم است که: «کسی که بدون وصیت از دنیا برود مرگ او مرگ جاهلیت است.» <ref> ج۴ ص۲۵۹ </ref>


==حکم فقهی==
==حکم فقهی==
وصیت ذاتاً از مستحبات مؤکد است و واجب نمی‌باشد، ولی گاهی شکل وجوب پیدا می‌کند؛ مثل این که انسان در پرداخت حقوق واجب الهی کوتاهی کرده باشد یا اماناتی از مردم نزد او است که در صورت عدم وصیت احتمال می‌دهد حق آنان از بین برود و از آن مهم‌تر این که گاهی موقعیت شخص در جامعه چنان است که اگر او وصیت نکند ممکن است لطمه شدید و ضربه جبران‌ناپذیر بر نظام سالم اجتماعی یا دینی وارد گردد. در تمام این صورت‌ها وصیت کردن واجب می‌شود.<ref>مکارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، دارالکتب الاسلاميه، چاپ بيست و هفتم، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۶۲۱.</ref>
وصیت ذاتاً از [[مستحبات]] مؤکد است و [[واجب]] نمی‌باشد، ولی گاهی شکل وجوب پیدا می‌کند؛ مثل این که انسان در پرداخت حقوق واجب الهی کوتاهی کرده باشد یا اماناتی از مردم نزد او است که در صورت عدم وصیت احتمال می‌دهد حق آنان از بین برود و از آن مهم‌تر این که گاهی موقعیت شخص در جامعه چنان است که اگر او وصیت نکند ممکن است لطمه شدید و ضربه جبران‌ناپذیر بر نظام سالم اجتماعی یا دینی وارد گردد. در تمام این صورت‌ها وصیت کردن واجب می‌شود.<ref>مکارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، دارالکتب الاسلاميه، چاپ بيست و هفتم، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۶۲۱.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۳۴: خط ۳۴:
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله


| شناسه =
| شناسه =شد
| تیترها =
| تیترها =شد
| ویرایش =
| ویرایش =شد
| لینک‌دهی =
| لینک‌دهی =شد
| ناوبری =
| ناوبری =
| نمایه =
| نمایه =
| تغییر مسیر =
| تغییر مسیر =شد
| ارجاعات =
| ارجاعات =
| بازبینی =
| بازبینی =
| تکمیل =
| تکمیل =
| اولویت =
| اولویت =ج
| کیفیت =
| کیفیت =ج
}}
{{پایان متن}}
 
== منابع ==
{{پانویس}}
{{شاخه
| شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
|شاخه فرعی۱ = مسایل فردی در قرآن
|شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
| شناسه =
| تیترها =
| ویرایش =
| لینک‌دهی =
| ناوبری =
| نمایه =
| تغییر مسیر =
| ارجاعات =
| بازبینی =
| تکمیل =
| اولویت =
| کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
automoderated
۱٬۲۷۴

ویرایش