دلیل غیبت امام زمان(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

علت و فلسفه واقعی غیبت [[امام زمان(ع)]] یکی از رازهای الهی دانسته شده است که جز خدا و پیشوایان معصوم کسی از آن اطلاع ندارد اما در روایاتی از ائمه به برخی از دلایل غیبت اشاره شده است؛ آزمایش مردم در امر غیبت، آزادی امام از بیعت طاغوتیان زمان، فراهم نبودن شرایط ظهور و حفظ جان امام از جمله این دلایل برشمرده شده‌است.

===مخفی بودن علت واقعی===

بر اساس برخی روایات، علت و فلسفه واقعی غیبت امام مهدی(ع) سرّی از اسرار الهی است که حکمت آن بر بندگان پوشیده است و جز خدا و [[امامان معصوم(ع)]] کسی نسبت به آن اطلاع کامل ندارد و تنها بعد از ظهور آن حضرت این مطلب روشن خواهد شد. [[پیامبر اکرم(ص)]] می‌فرماید: یا جابر! ان‌ّ هذا لامر من أمراللّه و سرّ من سرّ اللّه، مطوّی عن عباده فایّاک و الشّک فی أمر اللّه فهو کفر «ای جابر! (غیبت امام زمان) سرّی از اسرار الهی می‌باشد که بر بندگان پوشیده است، مبادا در امر خدا شک کنی، چرا که تردید در امر خدا کفر است.»

بنابراین هر چند نمی‌توان به همه اسرار غیبت آن حضرت پی ‌برد، امّا با استفاده از روایات معصومین(ع) به برخی از این علل و حکمت‌ها اشاره می‌کنیم:

===آزمایش مردم===

یکی از سنت‌های ثابت الهی [[آزمایش بندگان]] و گزینش صالحان و پاکان است، به طوری که صحنه زندگی همواره صحنه امتحان و آزمایش است تا بندگان از این راه در پرتو ایمان، استقامت و تسلیم خویش در پیروی از اوامر خداوند تربیت یافته و به کمال برسند و استعدادهای نهفته آنان شکوفا گردد؛ لذا در برخی از روایات آمده است که فلسفه غیبت امام زمان(ع) آزمایش مردم است. در این زمینه به روایاتی استناد شده است:

* رسول خدا(ص) می‌فرماید: «ذاک الّذی یغیب عن شیعته و اوْلیائه غیْبهً، لا یثْبت فیها علی القوْل بامامته الاّ من امْتحن‌اللّه قلْبه للاْیمان» او (امام زمان) کسی است که از یاران و شیعیانش غایب می‌شود، غیبتی که در آن غیبت کسی در اعتقاد به امامت حضرت ثابت نمی‌ماند، مگر کسی که خدا قلبش را به ایمان آزموده باشد.

* [[امام علی(ع)]] می‌فرماید: اما و اللّه لاقتلن‌ّ انا و ابنای هذان، ولیبعثن‌ الله من ولدی فی آخر الزمان یطالب بدمائنا، و لیبعثن‌ّ عنهم تمییزاً لأهل‌الضلاله حتی یقول الجاهل: مالله فی آل محمد من حاجه «به خدا قسم من، و این دو فرزندم (حسن و حسین) شهید خواهیم شد، خداوند در آخرالزمان مردی از فرزندانم را به خون خواهی ما برخواهد انگیخت و او مدتی غایب خواهد شد تا مردم آزمایش شوند و گمراهان جدا گردند، تا جایی که نادان ‌می‌گوید: خداوند دیگر نیازی به آل محمد ندارد.»

* [[امام صادق(ع)]] فرمود: این غیبت امام مهدی(ع) امتحان پیروان و شیعیان است. (ان اللّه عزوجل‌ّ یحب‌ّ أنْ یمتحن‌الشیعه)

* [[امام موسی کاظم(ع)]] در روایت دیگر می‌فرماید: «غیبت امام مهدی(ع) خود مایه امتحان بندگان از سوی خداوند بزرگ است.

شیخ طوسی می‌گوید: از سخنان پیشوایان اسلام بر می‌آید که آزمایش به وسیله غیبت حضرت مهدی(ع) از سخت‌ترین‌آزمایش‌های الهی است.

در برخی از روایات اسلامی آمده است که علت و حکمت غیبت امام مهدی(ع) این است که آن حضرت به وسیله غیبت از یوغ بیعت با طاغوت‌های زمان آزاد می‌شود و تعهد و بیعت با هیچ حاکمی را بر عهده ندارد، تا بتواند در زمان قیام خود، آزادانه ‌تلاش کند. دیگر امامان(ع) از روی [[تقیه]] حکومت‌ها را به رسمیت می‌شناختند، ولی امام مهدی(ع) مأمور به تقیه نیست و به همین ‌جهت با حکومت‌ها و طاغوت‌های زمان بیعت نمی‌کند. اگر غیبت آن حضرت نباشد، این امر شدنی نیست.

امام حسن مجتبی(ع) در این باره فرمود: «هر کدام از ما (امامان اهل البیت(ع)) در زمان خود بیعت حاکمان و طاغوت‌های زمان را از روی تقیه به عهده گرفته‌ایم، مگر امام مهدی(ع) که عیسی بن مریم به امامت آن حضرت نماز می‌گذارد. خداوند ولادت او را مخفی نگه داشت و برای او غیبتی‌ در نظر گرفت، تا زمانی که قیام می‌کند بر گردنش بیعت حاکمی نباشد.»

 

===آمادگی جهان===

ظهور حضرت مهدی(ع) به عنوان «خاتم الاوصیا» و منجی بشریت و کسی که در کره زمین دین اسلام را بر تمامی ‌دین‌ها پیروز می‌گرداند، قطعاً به زمینه و آمادگی جهانی نیازمند است. زیرا روش و سیره آن حضرت مبنی بر رعایت امور ظاهری و حکم به ظاهر نیست بلکه مبنی بر رعایت حقایق و حکم به واقعیّات، ترک تقیّه، مسامحه نکردن در امور دینی، احقاق حقوق، برقراری عدالت واقعی و اجرای تمام احکام اسلامی است. معلوم است که انجام این برنامه و انقلاب بزرگ و همه‌ جانبه نیازمند ترقی و رشد بشر در ناحیه علوم، معارف، فکر، اخلاق و آمادگی جامعه برای پذیرش و استقبال این نهضت و لیاقت زمامداری آن رهبر الهی می‌باشد. از این رو جهان باید زمینه این پذیرش را داشته باشد تا این هدف محقق شود؛ بنابراین می‌توان آمادگی نداشتن جهان را یکی از حکمت‌های غیبت امام مهدی(ع) برشمرد.

 

در بعضی از روایات حکمت‌های دیگری از جمله آزمایش مردم و اندازه پایبندی و پایداری آنان به دین و ولایت بیان شده‌است. غیبت آن حضرت سبب می‌شود تا نفاق پنهان عدّه‌ای آشکار شود و ایمان حقیقی دوست داران و شیعیان واقعی امام(ع) از افراد ناخالص و سست ایمان مشخص و جدا شود و در یک جمله مؤمن از منافق معلوم گردد.

  | اولویت =

  | کیفیت =