پرش به محتوا

برهان پذیر بودن اثبات خداوند: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(بارگزاری اولیه)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
از آن‌جا كه بحث اثبات خدا بحثي است عقلي، ديگر به اجماع ربطي نخواهد داشت، زيرا اجماع جزو منابع مطالعاتي علم فقه است كه علمي است نقلي و بر اساس داده‌هاي وحياني بنا شده است. به علاوه كه اجماع در تفكر شيعي وقتي ارزش دارد كه معلوم باشد، امام معصوم نيز در ميان علما هست؛ ولي اگر تمام علما هم سخني را بگويند ولي معلوم نباشد كه معصومين نيز چنين نظري دارند، آن سخن قابل پذيرش نخواهد بود؛ زيرا انسان غير معصوم در معرض خطاست<ref>رك: مطهري، مرتضي، آشنايي با علوم اسلامي، (اصول فقه- فقه)، تهران، صدرا، ۱۳۷۴، ج۳، ص۲۴- ۲۵.</ref>.
از آن‌جا كه بحث اثبات خدا بحثي است عقلي، ديگر به اجماع ربطي نخواهد داشت، زيرا اجماع جزو منابع مطالعاتي علم فقه است كه علمي است نقلي و بر اساس داده‌هاي وحياني بنا شده است. به علاوه كه اجماع در تفكر شيعي وقتي ارزش دارد كه معلوم باشد، امام معصوم نيز در ميان علما هست؛ ولي اگر تمام علما هم سخني را بگويند ولي معلوم نباشد كه معصومين نيز چنين نظري دارند، آن سخن قابل پذيرش نخواهد بود؛ زيرا انسان غير معصوم در معرض خطاست<ref>رك: مطهري، مرتضي، آشنايي با علوم اسلامي، (اصول فقه- فقه)، تهران، صدرا، ۱۳۷۴، ج۳، ص۲۴- ۲۵.</ref>.


پس اين كه پرسيده‌ايد اين عقيده اجماعي است يا نه؟ از نظر روش شناختي پرسشي است ناصحيح،  هر چند اثبات پذير بودن خداوند مورد قبول همه علما و بلكه همه فرقه‌هاي مسلمان مي‌باشد. شاهد اين مدعا نيز كتب كلامي شيعه و اهل سنت است، كتبي مثل كشف المراد، كتاب مواقف و نيز شرح آن كه اثر قاضي عضدالدين ايجي است و شرح مقاصد و هم‌چنين شرح اصول خمسه كه به جز اولي همه جزو كتب اهل سنت به شمار مي‌روند.
پس اين كه پرسيده‌ايد اين عقيده اجماعي است يا نه؟ از نظر روش شناختي پرسشي است ناصحيح،  هر چند اثبات پذير بودن خداوند مورد قبول همه علما و بلكه همه فرقه‌هاي مسلمان مي‌باشد. شاهد اين مدعا نيز كتب كلامي شيعه و اهل سنت است، كتبي مثل كشف المراد، كتاب مواقف و نيز شرح آن كه اثر قاضي عضدالدين ايجي است و شرح مقاصد و هم‌چنين شرح اصول خمسه كه به جز اولي همه جزو كتب اهل سنت به شمار مي‌روند.


پس  اگر منظور از اجماع، اتفاق علماء و فرقه هاي مسلمين باشد نه اجماع مصطلح در نزد فقهاء و اصولين در اين صورت مي شود گفت که چنين اتفاقي وجود دارد.  
پس  اگر منظور از اجماع، اتفاق علماء و فرقه هاي مسلمين باشد نه اجماع مصطلح در نزد فقهاء و اصولين در اين صورت مي شود گفت که چنين اتفاقي وجود دارد.  


اما آيا احاديثي نيز در اين زمينه وجود دارند يا نه؟ در اين باره آيت الله جوادي آملي به طور مفصل در كتاب تبيين براهين اثبات خدا بحث كرده‌ و آيات و رواياتي را به عنوان شاهد مدعاي خويش ذكر كرده‌اند.<ref>رك: جوادي آملي، عبدالله، تبيين براهين اثبات خدا، قم، اسراء، ۱۳۷۸، ۱۲۳- ۱۴۰.</ref> ما نيز به چند روايت فقط اشاره مي‌كنيم كه عبارتند از مناظرات امام صادق (ع) با مخالفان فكري و ملحدان. اين روايات عموماً در كتاب احتجاج طبرسي<ref>الطبرسي، احمد بن علي، الاحتجاج؛ تحقيق، سيد محمد باقر الخرسان؛ بيروت؛ دار النعمان؛ ص ۲۰- ۲۴.</ref> توحيد شيخ صدوق جمع‌آوري شده است<ref>رك: صدوق، ابي جعفر محمد بن علي، التوحيد، قم، ‌جامعه مدرسين حوزه علميه، بي‎تا، اين كتاب بسياري از روايات مربوط به خداشناسي را جمع‌آوري كرده است.</ref> و نيز برخي از آن ها را كتاب شريف اصول كافي<ref>كليني؛ محمد بن يعقوب؛ اصول كافي؛ تحقيق: علي اكبر غفاري؛ تهران؛ دار الكتب الاسلاميه؛ ۱۳۸۸ ق؛ ص ۷۲- ۸۲.</ref> وجود دارد.  
اما آيا احاديثي نيز در اين زمينه وجود دارند يا نه؟ در اين باره آيت الله جوادي آملي به طور مفصل در كتاب تبيين براهين اثبات خدا بحث كرده‌ و آيات و رواياتي را به عنوان شاهد مدعاي خويش ذكر كرده‌اند.<ref>رك: جوادي آملي، عبدالله، تبيين براهين اثبات خدا، قم، اسراء، ۱۳۷۸، ۱۲۳- ۱۴۰.</ref> ما نيز به چند روايت فقط اشاره مي‌كنيم كه عبارتند از مناظرات امام صادق (ع) با مخالفان فكري و ملحدان. اين روايات عموماً در كتاب احتجاج طبرسي<ref>الطبرسي، احمد بن علي، الاحتجاج؛ تحقيق، سيد محمد باقر الخرسان؛ بيروت؛ دار النعمان؛ ص ۲۰- ۲۴.</ref> توحيد شيخ صدوق جمع‌آوري شده است<ref>رك: صدوق، ابي جعفر محمد بن علي، التوحيد، قم، ‌جامعه مدرسين حوزه علميه، بي‎تا، اين كتاب بسياري از روايات مربوط به خداشناسي را جمع‌آوري كرده است.</ref> و نيز برخي از آن ها را كتاب شريف اصول كافي<ref>كليني؛ محمد بن يعقوب؛ اصول كافي؛ تحقيق: علي اكبر غفاري؛ تهران؛ دار الكتب الاسلاميه؛ ۱۳۸۸ ق؛ ص ۷۲- ۸۲.</ref> وجود دارد.


و اما نظر علما در اين باره:  
و اما نظر علما در اين باره:  
خط ۷۰: خط ۷۰:
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
<references />