پرش به محتوا

پیش نویس:در بند بودن شیطان در ماه رمضان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
امام باقر(ع) فرموده اند:«پيامبر خدا (ص) رو به مردم نموده و مى ‏فرمود: اى مسلمانان! آن هنگام كه هلال ماه رمضان سر برآورد، شيطان‏‏هاى رانده شده به زنجير كشيده مى ‏شوند، درهاى آسمان و درهاى بهشت و درهاى رحمت گشوده، و درهاى دوزخ فرو بسته خواهد شد. خواسته‏‏ ها بر آورده مى ‏شوند، و هنگام هر افطار خداوند را آزاد شدگانى است كه آنان را از آتش دوزخ برهاند، و هر شب نداگرى ندا سر دهد: آيا خواهنده ‏اى هست؟ آيا آمرزش خواهى هست؟ خدايا! هر انفاق‏گرى را پاداشى جايگزين و هر بخيلى را تباهى ده.[1]
امام باقر(ع) فرموده اند:«پيامبر خدا (ص) رو به مردم نموده و مى ‏فرمود: اى مسلمانان! آن هنگام كه هلال ماه رمضان سر برآورد، شيطان‏‏هاى رانده شده به زنجير كشيده مى ‏شوند، درهاى آسمان و درهاى بهشت و درهاى رحمت گشوده، و درهاى دوزخ فرو بسته خواهد شد. خواسته‏‏ ها بر آورده مى ‏شوند، و هنگام هر افطار خداوند را آزاد شدگانى است كه آنان را از آتش دوزخ برهاند، و هر شب نداگرى ندا سر دهد: آيا خواهنده ‏اى هست؟ آيا آمرزش خواهى هست؟ خدايا! هر انفاق‏گرى را پاداشى جايگزين و هر بخيلى را تباهى ده.[1]


با توجه به اين روايت در پاسخ به اين سوال كه چرا خداوند شياطين را در غير ماه رمضان نيز به غل و زنجير نمی‏كشد، مطالبي ارائه می‏شود: 1. مراد از به بند كشيدن شياطين چيست؟ آيا معناي حقيقي آن مراد است يا معناي مجازي دارد؟ ما هر دو احتمال را بررسي می‏کنیم:
در معنای «به بند کشیدن شیاطین» دو احتمال وجود دارد؛ یکی معنای حقیقی و دیگری معنای مجازی.


احتمال نخست: با توجه به برخي روايات احتمال به بند كشيده شدن به معناي حقيقي وجود دارد. حضرت علي (عليه السلام) مي‌فرمايند: وقتى ماه رمضان فرا رسيد، رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله برخاست و خداوند را حمد گفت و ستايش كرد، سپس فرمود: اى مردم، خداوند شما را از دشمنان جن و انس حمايت كرد و فرمود: «مرا فراخوانيد تا براى شما اجابت كنم، و به شما وعده اجابت داد، بدانيد به راستى خداوند (عزّوجلّ) بر هر شيطان سركش، هفت تن از فرشتگانش را گمارده است و تا زمانى كه اين ماه شما [ماه رمضان‏] سپرى نشده است نمى‏ توانند آزاد گردند.[2] با توجه به اين روايت كه خداوند متعال براي هر شيطان، هفت فرشته گمارده است تا آن‏ها را كنترل كرده و در غل و زنجير كنند، معناي حقيقي از آن برداشت می‏شود. همچنين اصل در هر سخني معناي حقيقي و مطابقي آن مراد است نه معناي مجازي و غير حقيقي.
احتمال معنای حقیقی: با توجه به برخي روايات احتمال به بند كشيده شدن به معناي حقيقي وجود دارد. حضرت علي (عليه السلام) مي‌فرمايند: وقتى ماه رمضان فرا رسيد، رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله برخاست و خداوند را حمد گفت و ستايش كرد، سپس فرمود: اى مردم، خداوند شما را از دشمنان جن و انس حمايت كرد و فرمود: «مرا فراخوانيد تا براى شما اجابت كنم، و به شما وعده اجابت داد، بدانيد به راستى خداوند (عزّوجلّ) بر هر شيطان سركش، هفت تن از فرشتگانش را گمارده است و تا زمانى كه اين ماه شما [ماه رمضان‏] سپرى نشده است نمى‏ توانند آزاد گردند.[2] با توجه به اين روايت كه خداوند متعال براي هر شيطان، هفت فرشته گمارده است تا آن‏ها را كنترل كرده و در غل و زنجير كنند، معناي حقيقي از آن برداشت می‏شود. همچنين اصل در هر سخني معناي حقيقي و مطابقي آن مراد است نه معناي مجازي و غير حقيقي.


احتمال دوم: معناي مجازي مراد باشد؛ يعني اين گونه نيست كه خداوند با غل و زنجير آزادي عمل را از شياطين گرفته باشد. بدين ترتيب در معناي اين گونه روايات مي‌توان چنين گفت:
احتمال معنای مجازی: معناي مجازي مراد باشد؛ يعني اين گونه نيست كه خداوند با غل و زنجير آزادي عمل را از شياطين گرفته باشد.


1. ماه رمضان ماهي است كه انسان بوسيله روزه گرفتن در اين ماه عملا دست و پاي شيطان را مي‌بندد. يعني اين خود انسان است كه بواسطه تشنگي و گرسنگي از ورود شيطان و وسوسه‏هاي او جلوگيري می‏کند. در اين زمينه پيامبر (صلي الله عليه و آله) مي‌فرمايند: « إِنَّ الشَّيْطَانَ لَيَجْرِي مِنِ ابْنِ آدَمَ مَجْرَى الدَّمِ أَلَا فَضَيِّقُوا مَجَارِيَهُ بِالْجُوعِ؛[3] شيطان در انسان جاري می‏شود همچون جريان خون پس با گرسنگي مجاري او را تنگ كنيد. اين روايت به اين امر مهم اشاره دارد كه گرسنگي و روزه گرفتن از تاثير شيطان در انسان جلوگيري می‏کند. از همين روي است كه بسيار به كم خوري و گرفتن روزه سفارش شده است حتي در غير ماه مبارك رمضان.  
بدين ترتيب در معناي اين گونه روايات مي‌توان چنين گفت:
 
1. ماه رمضان ماهي است كه انسان بوسيله روزه گرفتن در اين ماه عملا دست و پاي شيطان را مي‌بندد. يعني اين خود انسان است كه بواسطه تشنگي و گرسنگي از ورود شيطان و وسوسه‏هاي او جلوگيري می‏کند. در اين زمينه پيامبر (صلي الله عليه و آله) مي‌فرمايند: «إِنَّ الشَّيْطَانَ لَيَجْرِي مِنِ ابْنِ آدَمَ مَجْرَى الدَّمِ أَلَا فَضَيِّقُوا مَجَارِيَهُ بِالْجُوعِ؛[3] شيطان در انسان جاري می‏شود همچون جريان خون پس با گرسنگي مجاري او را تنگ كنيد. اين روايت به اين امر مهم اشاره دارد كه گرسنگي و روزه گرفتن از تاثير شيطان در انسان جلوگيري می‏کند. از همين روي است كه بسيار به كم خوري و گرفتن روزه سفارش شده است حتي در غير ماه مبارك رمضان.  


2. ماه مبارك رمضان به جهت خصوصيتي كه خود دارد باعث به بند كشيده شدن شيطان می‏شود. اين ماه سرشار از معنويت است. ماهي است كه قرآن در آن ماه نازل شده است. ماهي است كه شب قدر در آن ماه قرار دارد. عبادت در آن ماه متفاوت است با ماه‏هاي ديگر است. در آن ماه حتي نفس كشيدن و خواب انسان عبادت است.تلاوت يك آيه از قرآن برابر با تلاوت كل قرآن است. همه اين موارد نشان از خصوصيت بي نظيري است كه اين ماه دارد و ماه‏هاي ديگر از آن بي نصيب است. از اين روي شيطان در اين ماه نمی‏تواند عرض اندامی‏داشته باشد و مجازا گفته می‏شود كه شيطان در غل و زنجير است.
2. ماه مبارك رمضان به جهت خصوصيتي كه خود دارد باعث به بند كشيده شدن شيطان می‏شود. اين ماه سرشار از معنويت است. ماهي است كه قرآن در آن ماه نازل شده است. ماهي است كه شب قدر در آن ماه قرار دارد. عبادت در آن ماه متفاوت است با ماه‏هاي ديگر است. در آن ماه حتي نفس كشيدن و خواب انسان عبادت است.تلاوت يك آيه از قرآن برابر با تلاوت كل قرآن است. همه اين موارد نشان از خصوصيت بي نظيري است كه اين ماه دارد و ماه‏هاي ديگر از آن بي نصيب است. از اين روي شيطان در اين ماه نمی‏تواند عرض اندامی‏داشته باشد و مجازا گفته می‏شود كه شيطان در غل و زنجير است.
۱٬۳۲۷

ویرایش