آرزو: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پیش نویس|در حال ویرایش}}

انسان این ظرفیت و استعداد را دارد که آرزو ها و تمایلات گوناگونی داشته باشد. ظرفیت دو نوع است: ظرفیت جسمانی و فیزیکی و ظرفیت معنوی. ظرفیت جسمانی و فیزیکی مثل ظرفیتی که یک تانکر آب و یا حتی یک [[دریا در قرآن|دریا]] و اقیانوس دارد. دریا و اقیانوس نیز گرچه بسیار ظرفیت بالایی دارد اما بالاخره اگر از جهت علمی مورد نظر قرار بگیرد معلوم می شود که محدود است و ابتدا و انتهایی دارد. اما ظرفیت های معنوی مخصوصاً ظرفیت های معنوی انسان محدودیت ندارند و نمی توان برای آن اندازه ای مشخص کرد. آرزو کردن انسان یکی از ظرفیت های [[حقیقت انسان|انسان]] است که نمی توان آن را اندازه گیری کرد. یعنی آرزو کردن انسان از جهت کمیت و کیفیت محدودیت ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خطابه های اخلاقی|عنوان کتاب=خطابه های اخلاقی|سال=1402|نام=مرتضی|نام خانوادگی=مطهری|ناشر=صدرا|جلد=1|صفحه=9|مکان=قم}}</ref>

هر اندازه انسان به دنبال آرزو های خودش برود دامنه آرزو هایش بیشتر می شود و آرزو های جدیدتر و بیشتری را طلب می کند. همانند آتشی که هرچه هیزم و مواد سوختنی بیشتری به آن داده شود شعله ور تر گردد و خواهان هیزم بیشتری است. این پیشروی تا جایی است که انسان آرزو می کند دیگر آرزویی نداشته باشد. این حالت انسان یعنی این که آرزو کند دیگر آرزویی نداشته باشد به صلاح انسان هم نیست. زیرا انسان با آرزو حیات و زندگی دارد. انسانی که هیچ آرزویی ندارد حرکتی ندارد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خطابه های اخلاقی|عنوان کتاب=خطابه های اخلاقی|سال=1402|نام=مرتضی|نام خانوادگی=مطهری|ناشر=صدرا|جلد=1|صفحه=10 و 11|مکان=قم}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=52554|عنوان=بیانات در دیدار رمضانی دانشجویان|تاریخ بازبینی=29 فروردین 1402|سال=1403}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=51418|عنوان=بیانات در دیدار بسیجیان|تاریخ بازبینی=5 آذر 1401|سال=1403}}</ref> [[رسول اكرم(ص)]] فرمود: فرزند آدم پير مى‌شود و درخت وجودش رو به خشكى مى‌رود اما دو شاخه از اين درخت روز به روز جوانتر و شادابتر مى‌شود: يكى [[حرص]] و ديگرى دامنه آرزوها.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بحارالانوار|عنوان کتاب=بحارالانوار|سال=1403|نام=محمدباقر بن محمدتقی|نام خانوادگی=مجلسی|ناشر=دار إحياء التراث العربي|جلد=70|صفحه=22|مکان=بیروت}}</ref>  

راه صحیح برخورد با قدرت آرزو کردن انسان این نیست که جلوی اصل این قدرت انسان گرفته شود. بلکه راه صحیح این است که اولاً آرزو ها منظم و دارای نظام گردند. یعنی آرزو ها پراکنده نباشند و یک محوری وجود داشته باشد و آرزو ها حول محور آن بچرخند. معنای تسلط بر [[نفس اماره|نفس]] و غلبه بر هوا که مراد از آن آرزو های بی منطق است، همین می باشد. ثانیاً از طولانی شدن دامنه آرزوها و طولانی شدن و پشت سر یک دیگر آرزو کردن پرهیز شود. چون در این صورت به جایی می رسد که آرزو های شخص خیالی و غیر واقعی و غیر قابل تحقق می گردند. ثالثاً انسان آرزو هایش را مترقی، عالی و روحانی نماید و آرزوهایی داشته باشد که کمال فردی و اجتماعی انسانی را به دنبال دارد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خطابه های اخلاقی|عنوان کتاب=خطابه های اخلاقی|سال=1402|نام=مرتضی|نام خانوادگی=مطهری|ناشر=صدرا|جلد=1|صفحه=11|مکان=قم}}</ref>

بهترین عامل ارتقاء آرزو اعتقاد داشتن به حق و حقیقت و ذات خدای متعال است. با تفکر الهی است که آرزو های انسان سامان می یابد و مراحل سه گانه مذکور محقق می شود. زیرا ذات خداوند است که نامحدود است و انسان اگر آرزوی خود را وصول به خدای جهان قرار دهد، این استعداد خود را به بهترین سمت جهت داده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خطابه های اخلاقی|عنوان کتاب=خطابه های اخلاقی|سال=1402|نام=مرتضی|نام خانوادگی=مطهری|ناشر=صدرا|جلد=1|صفحه=11 و 12|مکان=قم}}</ref>

نبی اکرم(ص) و [[اهل بیت(ع)]] نیز دارای آرزو بودند اما آرزوهایی که داشتند مراحل سه گانه را دارا بود. مثلاً نبی اکرم(ص) فرمودند: «من مبعوث شدم كه [[اخلاق بندگی|اخلاق]] عالى انسانيت را تكميل كنم».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=المحجة البيضاء|عنوان کتاب=المحجة البيضاء|سال=1417|نام=محمد بن شاه مرتضی|نام خانوادگی=فیض کاشانی|ناشر=جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم. مؤسسة النشر الإسلامي|جلد=5|صفحه=89|مکان=قم}}</ref> این یک آرزو است. اما آرزویی است که اولاً حول محور خدای متعال و حق است و ثانیاً دامنه آن واقعی است و این گونه نیست که پشت سر هم آرزو هایی چیده شده باشد که قابلیت تحقق نداشته باشد و از جهت عدد فراوانی غیر واقعی داشته باشد و ثالثاً بسیار متعالی، مترقّی و روحانی است. یا مثلاً [[امام حسین(ع)]] فرمودند: «انّما خرجتُ لطلب الاصلاح فی أمّة جدی».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بحارالأنوار|عنوان کتاب=بحارالأنوار|سال=1403|نام=محمدباقر بن محمدتقی|نام خانوادگی=مجلسی|ناشر=دار إحياء التراث العربي|جلد=44|صفحه=329|مکان=بیروت}}</ref>